UZLAŞMAK

Hiram Abas'ın hayatını anlatan Bay Pipo, aslında Türkiye'nin gayriresmî tarihi gibi.. Bugün tartışılan bütün konuların bir benzerini geçmişte yaşamışız. O günlerin zabıtlarına bakınca bugünler daha kolay yorumlanıyor. Mesela 973'teki cumhurbaşkanlığı seçiminde yaşananlar 2000'de Sezer'in seçiminde yaşananlara benziyor. 367 tartışmalarında yaşananlara benziyor. Hatta denizci paşanın günlüğüne benziyor.

Ve şöyle zannediliyor: Dört kişi bir araya gelip anlaşsaymış memleket günlük güneşlik olurmuş: O günün şartlarına göre Cumhurbaşkanı, Başbakan, Genelkurmay Başkanı, Ana Muhalefet Partisi Genel Başkanı..

Sonraki yıllardaki tecrübeler bunun böyle olmadığını bize gösterdi. Mutabakat böyle bir şey değilmiş. 

... 

"973 Cumhurbaşkanlığı seçimleri de bugünkü gibi sıkıntılı olmuş, iş sonunda tatlıya bağlanmış.. Bakın nasıl olmuş: 13 Mayıs'ta Cumhuriyet tarihinin en kısa ömürlü hükümeti kuruldu: Kontenjan Senatörü Suat Hayri Ürgüplü'nün Bakanlar Kurulu, radyonun 13.00 haberlerinde açıklandı. Gece haberlerinde ise 'onaylanmadığı' bildirildi. Yarım gün içinde Genelkurmay Başkanı Tağmaç devreye girmiş ve Cumhurbaşkanı Sunay'a, 'Böyle hükümet olmaz' demişti. 16 Mayıs'ta kurulan Ferit Melen Hükümeti ise Sunay'dan 'onay', meclisten de güvenoyu aldı."

Hükümet yenilenmişti, ama Türkiye'nin ufkundaki kapkara bulutlar dağılmamıştı.

 ..........

Ağustos 1972'de Genelkurmay Başkanı Tağmaç'ın Mart 1973'te de Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay'ın görev süreleri doluyordu. Ordu komuta kademesi her iki olayla ilgili kararını 12 Mart'tan hemen sonra vermişti. Bu karar Temmuz 1971'de Eskişehir'deki gizli bir toplantıda Sunay'a tebliğ edilmişti: Ağustosta Gürler, Genelkurmay Başkanlığına getirilecek, sonra da Cumhurbaşkanı Sunay'ın görev süresi üç yıl uzatılacaktı! 

......... 

Ama Sunay ikili oynuyordu. Ordu'daki Gürler karşıtı güçlü ekiple de ilişki içindeydi. Bu ekibin başını Faik Türün çekiyordu. Ankara Sıkıyönetim Komutanı Semih Sancar da Gürler karşıtı gruptaydı. Sancar'ın Demirel yanlısı olduğu biliniyordu. Sunay, "Gürler'i ekarte ettiği" takdirde Türün'e de Genelkurmay Başkanlığı sözü vermişti! Gürler karşıtı ekip, ilk aşamada Tağmaç'ın süresinin uzatılmasını istedi. Tağmaç'ın süresi uzatılırsa Gürler'in önü tıkanacak, seneye Kara Kuvvetleri Komutanlığından emekli olacaktı. Bu yüzden kapalı kapılar arkasından Gürler'i yıpratma kampanyası başlattılar. Türün, eski dosyaları açtı, Gürler'in sol bir darbe içinde olduğunu kanıtlayacaktı. Ve başında kendi ekibinden Memduh Ünlütürk'ün bulunduğu Ziverbey'deki işkenceli sorgularla Faruk Gürler aleyhinde ifade toplama çabasına girişti. Devletin çatısındaki siyaset oyunu çok sert oynanıyordu...

.....

Sunay'ın görev süresinin uzatılması için anayasanın değiştirilmesine çalışılıyor, bir oyla kaybediliyor, ortaya atılan isimler yıpratılıyor, Gürler oyuna getiriliyor, MİT'in içinde bir grup Gürler'i, öbür grup Türün'ü destekliyor. vs.

*Demirel ile Ecevit bir ara Anayasa Mahkemesi Başkanı Muhittin Taylan üzerinde anlaşmışlar.

*Sunay, Muhittin Taylan'ı senatoya atamayı reddetmiş.

*Çözümsüzlük sürerken ve Ordu'nun partiler üzerinde "Gürler'i seçmeleri için" baskıları artarken beklenmedik bir gelişme olmuş: Demirel ile Ecevit Deniz Kuvvetleri eski komutanlarından, emekli Oramiral Fahri Korutürk üzerinde anlaşmışlar.