Dini öğreten hoca hakkı önce gelir

"Hocanı seveni sev ve ona yardımcı ol. O zâta, hiçbir işinde îtiraz etme. Bunu niçin böyle yaptın deme. Sana ne iş vermişse yap. Edebi aslâ terk etme..."

Her Müslümanın, kendisine dînini öğreten hocasına hürmet etmesi, saygı göstermesi lâzımdır. Dinini doğru olarak öğreten hocanın hakkı ana, baba hakkından daha üstündür. Çünkü ana, baba evlâdı büyütür, bakar, kötülüklerden, haramlardan korur, ibâdete alıştırır. Muallim, hoca ise, hem dünya ve hem de âhıret hayatını kazandırır, Ehl-i sünnet i'tikâdını, farzları, harâmları öğretir.

Muhyiddîn-i Arabî hazretleri nasîhat isteyen bir kimseye buyurur ki:

"Her şeyden önce sana lâzım olan, sana kendi ayıp ve kusurlarını gösterecek, seni nefsine itâattan kurtaracak bir üstâd, hoca lâzımdır. Böyle bir zâtı bulduğun zaman, huzurunda, yıkayıcının elindeki meyyit, ölü gibi ol. Çünkü meyyit, yıkayıcının irâdesine göre hareket eder. Yıkayıcı onu istediği tarafa çevirir. Meyyit, yıkayıcıya aslâ itirâz etmez.

Sakın hatırına o zâta karşı itirâz gelmesin. Hâlini ondan gizleme. Sana emrettiği şeyi yap. Sana emrettiği şeyi iyice anla ve iyi öğrenmeden o işin peşinde koşma. Ona düşman olandan Allah için uzak dur. O düşman ile berâber olma, arkadaşlık etme. Hocanı seveni sev ve ona yardımcı ol. O zâta, hiçbir işinde îtiraz etme. Bunu niçin böyle yaptın deme. Sana ne iş vermişse yap. Edebi aslâ terk etme. Yolda giderken onun önünde yürüme. Ona olan sevgini, onun emirlerine uyup, yasak ettiklerinden sakınmak sûretiyle göster. O zâtın, seni denemesinden çok sakın ve kork. Çünkü bâzan onlar, talebelerini denerler. Onunla berâber olduğunda dikkatli ol. Eğer senden edebe uymayan bir husus meydana gelip, bundan haberi olduğu hâlde, sana müsâmaha gösterdiğini, seni cezâlandırmadığını görürsen, bil ki seni denemektedir. Hocana, görüşünü sormadan, görüş beyân etme. Şâyet seninle istişâre ederse, ona uygun şekilde sana göre de muvâfık olduğunu söyle. Onun seninle meşveret etmesi, senin görüşüne muhtaç olduğundan değil, sana olan sevgisindendir. Böyle bir zâta kavuşmak için ilk yapacağın şey; tövbe etmek, üzdüğün kimseleri râzı etmek, üzerinde hakkı bulunanlara haklarını geri vermek, helâlleşmek, günah ve isyân içerisinde geçen ömrün için ağlamak, ilim ile meşgûl olmaktır. Abdestin bozulunca, hemen abdest al. Cemâatle beş vakit namaza devam et. Acıkmadıkça yeme, yemeği doymadan bırak. Fazla su içme. Yemeği ihtiyâcın kadar ye. Yemek yerken, lokmayı orta derecede al. Lokmadan önce Besmeleyi oku. Yemekten sonra Allahü teâlâya hamdet..."

Netice olarak, kişiye dinini öğreten hocanın hakkı, ana, baba hakkından önce gelir. Ancak dînini, îmânını öğreten ana, babanın hakkı, hocanın hakkından da üstündür...