Her davet edilen yere gidilir mi?

Cevap: Konu ile alakalı olarak İmâm-ı Rabbânî hazretleri Mektûbât kitabında buyuruyor ki:

Müslümanların haklarını gözetmek lazımdır. Hadis-i şerifte; (Müslümanın Müslüman üzerinde beş hakkı vardır: Selamına cevap vermek, hastasını yoklamak, cenazesinde bulunmak, davetine gitmek ve aksırıp 'elhamdülillah' diyene, 'yerhamükellah' diyerek cevap vermek) buyuruldu. Fakat, çağırılan yere gitmek için, şartlar vardır. İhyâ kitabında deniyor ki: "Yemek şüpheli ise, sofrada ipek kumaş, altın, gümüş varsa, tavanda ve duvarlarda canlı resimleri varsa, çalgı çalınıyorsa, oyun oynanıyorsa, böyle olan yere gidilmez. Zalimin, bidat sahibinin, fâsıkın ve kötü kimselerin ve övünmek için çok para harcamış olanın davetine de gidilmez." 

Şir'at-ül-islâm kitabında deniyor ki; “Riya, gösteriş için yapılan davete gidilmez.” Muhît kitabında; “Oyun oynanan, çalgı çalınan, Müslümanlar çekiştirilen, içki içilen davete gidilmez” denmektedir. Metâlib-ül-mü'minîn kitabında da böyle yazılıdır. Böyle maniler bulunmayan davete gitmek lazımdır. Bu zamanda, böyle davet az bulunur. Bakıcısı bulunan hastayı ziyaret sünnettir. Kimsesi yok ise, yoklamak vacip olduğu Mişkât haşiyesinde yazılıdır. Müslümanın cenaze namazını kılmalı, hiç olmazsa birkaç adım cenazede bulunmalıdır.

İbni Âbidîn Hazar ve ibâha kısmında diyor ki:

“Haram olan şeyler, odada ise gidilir, sofrada ise gidilmez. Bilmeyerek gidildi ise, kalbi ile beğenmeyerek oturulur veya bir bahane ile geri dönülür. Çünkü haram işlememek için, sünnet terk edilir. Gıybet söylemek veya dinlemek, çalgıdan ve oyundan daha büyük günahtır. Söz veya makam sahibi ise, sofrada günaha mani olmalı veya geri dönmelidir.”

           ***

Cevap: Bu konuda Mevâhib-i ledünniyyede deniyor ki:

“Resulullah Efendimiz misvakını ve tarağını yanından ayırmazdı. Mübarek saçını ve sakalını tararken aynaya nazar eyler, bakardı. Geceleri mübarek gözlerine sürme çekerdi.”

           ***

Cevap: Abdest uzuvlarını sıra ile yıkamaya Tertib denir ki, Hanefi mezhebinde sünnet, Şafii mezhebinde ise farzdır.