Elma ve patates deposu Niğde'nin lezzetleri

ÇOK ZENGİN VE RENKLi Ülkemizin patates deposu, elma ağacı sayısı bakımından birinci sırada. Niğde mutfağı, değişik besinlerin belirli yöntemlerle pişirilmesi bakımından kendine has bir karaktere sahip... ÇORBALARI ÇOK ÇEŞİTLİ Özel yemekleri arasında oğma, tarhana, pancar ve mangır çorbası, kuskus pilavı, ditme, tirit, papara, sayılabilir. Özel tatlıları ise hüsmeni, halveter, burma ve pekmezdir... Adından pek fazla söz edilmez. Çevresindeki Nevşehir, Konya, Kayseri gibi hem turistik hem ekonomik anlamda öne çıkmış komşu şehirler arasında biraz sessiz kalmıştır. Niğde tipik bir Anadolu şehri. Aslında termal kaynakları, ören yerleri, zengin tarihi dokusu, doğal güzellikleri, dağ ve kış turizm imkanları bu güzel şehri turizm merkezi yapabilecek önemli unsurlardır. Hepimiz, "Geçti Bor'un pazarı, sür eşeği Niğde'ye" atasözünü biliriz. Ama Niğde hakkında pek fazla bilgimiz yoktur. Bugün bu şehrimizi ele almak istiyorum. Genel bilgilerden sonra mutfağı ve yemeklerinden bahsedeceğim. Göreceksiniz mutfak hem lezzetli, hem sağlıklı! Elimdeki kitap, "Unutulmaz Niğde Lezzetleri" -Sabahat Varol İnsel yazmış. AŞV'nin güzel bir yayını. Resimler göz alıcı, çekici... Bakarken ağzınız sulanabilir. Kitap 7 kısımdan oluşmuş: EKMEK-DÜRÜMLER: 13 tarif. ÇORBALAR: 10 tarif, ETLİ YEMEKLER: 26 tarif. SEBZE YEMEKLERİ: 27 tarif. PİLAV-BÖREKLER: 12 tarif. TATLILAR: 36 tarif Kitaptan aldığım iki tarifi aşağıda bulabilirsiniz. Ben de Niğde hakkında kısa bilgi vermek istiyorum. Niğde, Orta Anadolu'nun güneyinde, üç tarafı Toroslar'la, bir yanı ovayla çevrili, toprakları verimli. Doğal olarak başlıca geçim kaynağı tarım ve hayvancılık. Her cins meyve, özellikle kiraz ve elma bol yetiştiriliyor. Elma ağacı sayısında Türkiye'de birinci. Niğde'nin başka bir özelliği de Türkiye'nin patates deposu olması. Ülke patates üretiminin % 25'ini sağlıyor. Çevresindeki bir çok höyükten, şehrin antik çağlardan beri var olduğunu anlıyourz. Elimizdeki bilgilere dayanarak Niğde Tarihi MÖ 7000-5500'lü yıllardan itibaren başlatmamız mümkün olabilmektedir. Hititler döneminde önemli bir yerleşim alanı olmuş. NİĞDE'YE ÖZEL YEMEKLER Niğde, Osmanlı Devleti'nin klasik döneminde eyaleti Karaman Nevşehir Livası içinde yer almaktaydı. Sonradan 1849'da sancak merkezi oldu. Cumhuriyetin ilanı ile Niğde, Konya vilayetinden ayrılarak müstakil vilayet statüsüne kavuşmuştur. Bugün, Niğde ili, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesi'nin güneydoğusunda ve Kapadokya bölgesinde yer alan merkezi Niğde kenti olan idari birimdir. 1992 yılında kurulan Niğde Üniversitesi, şehrin kültürel, sosyal ve ekonomik yönden canlanmasına sebep olmuştur. Görülmeye değer yerleri arasında, Kuşkayası Mezarlığı, Niğde saat kulesi, Gümüşler Manastırı, Çiftehan kaplıcaları, Kemerhisar su içmeleri sayılabilir. Okçu dağından gelen doğal kaynak içme suyu ile yapılan gazozu da ünlüdür. Niğde mutfağı zengin ve renkli. Niğde'nin özel yemekleri ve tatlılarından bazıları şunlar: 1-Mangır çorbası, 2- Höşmeri (Göllü), 3-Oğma çorbası, 4- Halveter, 5- Pancar çorbası, 6- Kaygana, 7- Erişte pilavı ve çorbası, 8- Pekmez, 9- Tarhana çorbası, 10- Aşure, 11- Kuskus çorbası ve pilavı, 12- Zerde, 13- Üzüm boranası, 14- Sarıburma, 15- Kabak musakkası, 16- Tatlı dürümü, 17- Niğde tavası,18- Burma tatlısı, 19- Ditme, 20- Kaşık kayganası, 21- Tirit, 22- Niğde çanağı, 23- Unlu söğürme, 24- Papara, 25- Soğan yahnisi, 26- Cılbır, 27- Ayva boranası, 28- Nohutlu kuru etli çanak, 29- Bamya. Kitapta yer alan kolay iki tarif: KAVURMA KÖFTE MALZEMELER: > 5-6 adet haşlanmış patates > 1 baş kuru soğan > 1/2 dilim ufalanmış bayat ekmek içi > 2 yumurta > 3 çorba kaşığı kuru nane > Tuz, karabiber, un (şekil vermek için) HAZIRLANIŞI: Haşlanmış patatesler soyulur, ezilir. Soğan rendelenir. Derin kapta patatesler ve kalan diğer malzeme iyice karıştırılır. Karışımdan parçalar alıp, unlu elle köfte şekli verilir. Üzerine un serpilmiş tepside yuvarlanır ve kızgın yağda kızartılır. Haftaya yurdumuzun bir başka yöresinde, başka lezzetlerin tanıtımını yapmak üzere sağlık, huzur, lezzet sizinle olsun... AYVA BORANASI MALZEMELER: > 3-4 adet iri ayva > 5-6 parça kemikli et (incik) > 1 bardak haşlanmış nohut > 1 kaşık tereyağı > 1 fincan pekmez > Tuz HAZIRLANIŞI: Yağı bir tencerede eritin. Yağ kızınca, etleri verdikleri suyu çekinceye kadar kavurun. Kapağını kapatıp, ateşi kısarak yaklaşık 30 dakika pişirin. Ayvaları, kabuklarını soyup ikiye bölün. Çekirdek yataklarını alıp, dilimleyin. Ayva dilimlerini pişen etlere katın. Nohut ve pekmezi ekleyip karıştırın. Tuzunu ayarlayın, yumuşayıncaya kadar orta ateşte yaklaşık 20 dakika pişirin.