Psikolojik eşikler

> Tahran/İran Başbakan Recep Tayyip Erdoğan 'ın üç günlük Pakistan ve iki günlük İran gezisi bugün bitiyor. Her iki ülkeyi özetlemek gerekirse; güç ve paranın hâlâ iki önemli aktör olmaya devam ettiğidir... Kültür, medeniyet, eğitim, genç nüfus laflarıyla ikinci ve üçüncü dünya ülkelerine kurulan tuzaklarla, psikolojik eşiklerde oyalandığıdır... Para ve gücü yöneten aktörler, iyi bir senaryo ile sınır ötesi suların akışını da kontrol etmektedir... Diğerleri figürandır ve rol dağılımları da uzaklarda planlanmaktadır... Ülkelerarası stratejik ortaklığın tek belirgin aktörü ise hâlâ askerî güçtür... Rüşveti de ekonomidir... Bu güçleri yönetmek ise siyasetin görevidir... Nükleer konusunda köşeye sıkıştırılan İran, sıkışınca hemen kendine koltuk çıkacak bir güce ihtiyaç duyduğundan Rusya ile acele 25 milyar dolarlık ticaret anlaşması yaparak suyun akışını tersine çevirmeyi başarmıştır... Rusya ise anlaşmanın ardından dünyaya 'İran'a saldıramazsınız!' mesajını vererek belki de bir savaşı erteledi... * İran, hâlâ Fransızların etkisindedir... Tahran caddelerindeki araçlar ve mağaza vitrinleri Fransız markalarının hakimiyetindedir... Türk malları ise son sekiz yılda piyasaya girmiştir... Sekiz yıl önce İran ile ticaretimiz 300 milyon dolar civarında iken, bugün 14 milyar dolara varmıştır... Siyasi iradenin koyduğu hedef ise 30 milyar dolardır... Yer üstüne hakim aktörler kadar, yer altının da kendi aktör, senaryo ve yönetmenleri var... Bazen her iki hakim güç arasında gizli ittifaklar yaşansa da, kamuoyunun bundan haberi ancak develer dama çıktıktan sonra olur... Türkiye ise hem bölgesinde, hem de dünyada önemli bir aktör haline geliyor... Beklenmedik olaylar sonucunda dünyanın içine girdiği durumun da bunda büyük bir katkısı var. Ama hükümetin de son sekiz yılda izlediği dış politika stratejisiyle dünyada önemli bir rol kazandığı gerçeğini de gözardı etmemek gerekir... * Pakistan'a gelirsek; terör ülkenin en büyük belası...Amerikalılar, Ruslara karşı örgütledikleri, silahlandırdıkları ve gerilla eğitiminden geçirdikleri, o günkü adıyla Mücahidler, bugünün Talibanıdır... Daha sonraları yer üstü iktidarın iplerini ele geçirmeye çalışan bunların havası 11 Eylül olaylarının ardından söndürülmeye çalışıldı... Dağlara çıkan ve terör faaliyetlerini yer altına indiren Talibanların bugün en önemli iki sermayesinden biri terör, diğeri uyuşturucu satışı ve sevkiyatıdır... Bu sevkiyatın gizli ortaklarına bakıldığında ise yine istihbarat güçleri ve o iki önemli gücü elinde tutan aktörlerdir... Yoksa namuslu bir adam Afganistan üzerinden Pakistan'a ve oradan Avrupa ile Amerika'ya bir kilo un dahi götüremez... Pakistan, Hindistan'a karşı kendini ve gücünü muhafaza etmek için bir yandan Çin ile büyük iş birliği yaparken, diğer yandan ABD'nin en büyük stratejik hamallarından biri olmayı sürdürüyor... İngiltere'nin ise baş parmağı hâlâ ülkenin içinde ve karıştırmaya devam ediyor... Benazir Butto ile ülkeye makas değiştiremeyen İngiltere hâlâ ülkede önemli bir gizli aktör... * Yıllarca psikolojik eşiklerde oyalanan Türkiye, bugün artık başka devletleri psikolojik eşiklerde bekletmeyi, oyalamayı, krizleri çözmeyi ve hatta lehine çevirmeyi başarmaktadır... Kısaca, Türkiye artık üzerinden sadece 'beleş' geçilip gidilen bir köprü ülke laflarıyla oyalanan bir devlet değildir...