İmam-ı a'zam Ebu Hanife "rahmetullahi aleyh" -6-

İmam-ı a'zam Ebû Hanife hazretleri, Tabiin'in en yüksek alimlerinden biri. Maişet sebebiyle, yapıyordu ticaret, Kumaş alıp satardı, zengin idi begayet. Bir gün evden çıkarak, dükkâna gidiyordu, Karşıdan gelen biri, onu gördü ve durdu. Çok mahcub vaziyette, yüzünü örttü ondan, Yolunu değiştirip, yürüdü başka yoldan. Farketti "İmam" onun, yol değiştirdiğini, Yanına çağırarak, sual etti derdini. O dedi; (Onbin akçe, borcum var benim size, Bu yüzden çok mahcubum, ben zât-ı alinize.) Buyurdu ki: (Silmiştim, ben senin o borcunu, Kalbin müsterih olsun, düşünme artık onu. Lâkin beni görünce, sıkıldı birden için, Hakkını helal eyle, bana sen bunun için.) Sokmazdı kazancına haramın zerresini, Şüpheliyse, o kârın dağıtırdı hepsini. Bir defa, ortağına dedi ki tekrar tekrar; (Son gelen mal içinde, kusurlu elbise var. Bugün o elbiseyi satacak olur isen, Özrünü söylemeği, ihmal etme sakın sen.) Lâkin unuttu yine, o bunu söylemeği, Bulmak da çok zor idi, onu alan kimseyi. "İmam" bunu duyunca, dedi ki ortağına; (Karıştı onun kârı, tamamının kârına. O partiden, ne kadar kâr elde edildiyse, Hep dağıt da, o kârdan kalmasın bir şey bize.) "Doksanbin" akçe kârın, dağıtarak hepsini, O şüpheli kazancın almadı zerresini. Müşteri fakir ise, ahbabı ise veya, Kârsız, maliyetine verirdi ekseriya. Dükkânına fakir bir kadın geldi bir sefer, Dedi; (Şu elbiseyi, şu fiyata bana ver.) Buyurdu; (Para verme, al götür, helâl olsun,) Kadın dedi; (Benimle, alay mı ediyorsun?) Buyurdu ki; (Ey kadın, bir elbise nihayet, Al götür, hediyemdir, giy de bana dua et.) Mal satın alırken de, titiz davranıyordu, "Kul hakkı" korkusundan, kılı kırk yarıyordu. Bir tüccar, mal getirdi "İmam"ın dükkânına, Fiyatını sorunca, çok düşük geldi ona. Buyurdu; (Bu mal için, çok ucuzdur bu fiyat, Ya bunu geri götür, ya da pahalıya sat.) Râzı olduğu halde, sahibi o fiyata, O, daha fazlasını takdim etti o zâta. Haramlar karşısında, böyleydi onun hali, Haram korkusu ile, terk etti çok helâli.