İmâm-ı Rabbânî "kuddise sirruh"

"Soğuk Cehennem" "Zemherir" diye bir yer vardır ki Cehennemde, "Soğuk Cehennem" olup, pek şiddetlidir hem de. Kâfirlere, bir sıcak, bir soğuk, sonra sıcak, Cehenneme sokulup, çok azab yapılacak. Bazı din cahilleri, yalan uyduruyorlar, Ve islâma, alçakça iftira ediyorlar. Diyorlar: (Peygamberler güney memleketlerde, Geldiği içindir ki, hep sıcak bölgelerde, Cehennem azabının sırf, "Ateş" olduğunu, Söyleyip, korkutmuşlar insanların çoğunu. Soğuk memleketlerde gelseydi onlar eğer, "Buz"la korkuturlardı insanları bu sefer.) Bu kâfirler, çok cahil, hem de çok ahmaktırlar, Böylelikle islâma çamur atmaktadırlar. Kur'ândan bir zerrecik haberleri olsaydı, Ve bir islâm kitabı alıp okusalardı, Biraz da akılları olsa idi, o zaman, İnsafa gelirler ve olurlardı müslüman. Veyahut hiç olmazsa, yalan söylemezlerdi, Ve iftira etmekten az hayâ ederlerdi. Zira buyurulur ki âyeti kerimede: "Zemherir azabları mevcuttur Cehennemde." Hem sonra Peygamberler, sadece sıcak değil, Soğuk bölgelere de hep gönderilmişlerdir. Yüzyirmidört bin kadar Resul, Nebî, Peygamber, Sıcak, soğuk her yere gönderilmiş idiler. Son anda belli olur "Kâfir" veya "Müslüman", Bunun için mühimdir son nefes, yani son an. Çok kimseler vardır ki, "Kâfir" yaşar bir ömür, Lâkin son nefesinde, "Îmân" eder ve ölür. Veyahut bütün ömrü geçerse de "Îmân"da, Tersine, "Kâfir" olup ölebilir son anda. Lâkin son nefesteki, en son hâle bakılır, Mahşerde, buna göre muamele yapılır. Müslüman, büyük günah işlese de çok fazla, Üzüldüğü müddetçe, îmânı gitmez asla. Yani kul, günahına pişman olur, sıkılır, Hemen tövbe ederse, o yine îmânlıdır. Günahı, fütursuzca işler ise bir kimse, Lakin buna üzülmez, aldırış etmez ise, Ehemmiyet vermemiş olur ki, o bu zaman, Mâzallah "Kâfir" olur, elde kalmaz o îmân. Müslüman, "Ben elbette mü'minim" demelidir, Bu hususta, "İnşallah" bile dememelidir. Son nefesteki îmân kastedilirken gerçi, Söylenebilirse de "İnşallah" kelimesi, Bunda, şüphe mânası belki çıkacağından, "Ben, elbette mü'minim" demelidir her zaman.