Enerjimiz de olacak kasamız da dolacak
ABD Merkez Bankası 0.50 baz puan artış ile 2000 sonrası en sert sıkılaşmayı yaptı. Ancak New York Borsası FED'in faiz artırımının artan enflasyonu dizginlemek için yeterli olmayacağına dair endişeler karşısında keskin bir düşüş yaşadı.
Teknoloji endeksi Nasdaq %5 düşerek resmen çöktü. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerden sermaye kaçışı ihtimali ortadan kalktı. 9 trilyon dolara ulaşan FED bilançosunun küçültülmesine haziran ayında 47,5 milyar dolar ile başlanacak.
Eylül ayından itibaren rakam 95 milyar dolara çıkacak. Bu hızla devam edilirse bilançonun pandemi öncesi dönem büyüklüğü olan 4,2 trilyon dolara geri dönmesi 2027 yılını bulacak. FED kararı sonrası 10 yıllık ABD hazine tahvillerinden kaçış hızlandı, getiriler 3.05'e çıktı. Niye? Çünkü tahvil yatırımcısının en büyük düşmanı 40 yılın zirvesine çıkan yüksek enflasyon dolayısıyla vadesi dolduktan sonra yapılacak tahvil ödemelerinin getireceği kazanç da eriyor...
Yatırımcı güvenli liman tahvilden yangından kaçar gibi kaçınca altının onsu da 1910 dolardan 1875 dolara indi. 892 liradaki gram altın kademeli olarak 850 liraya dönebilir.
TÜFE YENİ TARİHÎ ZİRVESİNDE AMA-Nisan ayında tüketici fiyatları 7.25, yıllıkta 69.97 artarak 20 yılın zirvesinde.
Gıda fiyatlarında aylık yüzde 13,4 yıllık artış %90’la rekor kırdı. En büyük artış %69.3 ile kuru soğanda görüldü.
Vicdansızlar 1.50 liralık soğanı 8.5 liraya yükseltmek için depolarda çürüttüler. Patatesi de öyle. Yetmedi tarlalara döktüler. Fakir fukaranın boğazından geçen lokmaya göz koydular. Allah cezalarını verecek!..
En yüksek artış Ukrayna savaşı dolayısıyla %250 ile petrol ürünlerinde yaşandı. Ne kadar gariptir ki, Rusya’yı cezalandırmak için uygulanan yaptırımlar petrolü 110 doların üzerine taşıdı, para birimi Ruble dolar karşısında 150’den 61’e düşerek %145 değer kazandı. Rusya kazandı, olan bize oldu. Petrolde 10 dolarlık yükseliş enerji faturamızı 5 milyar dolar yükseltti. Tarla ürünlerinin tezgâhlara girmesiyle fiyatlarda büyük düşüş yaşanacak. Enflasyon sevicilerinin çanlarına ot tıkanacak.
Ama öncelikle marketlerin sebze-meyve satışına yasak getirilmeli. Binlerce ürün satıyor, milyarlar kazanıyorlar. Sebze-meyve satamazlarsa çiftçinin ürününü tarladan satın almaları da otomatik olarak ortadan kalkar. Yeni Hal Kanunu ile aracılar temizlenince problem çözülür. Sebze ve meyveler manavlarda, pazarlarda satılıyor zaten, bunların adetleri çoğaltılır, olur biter. Enflasyon öyle bir çakılacak ki, herkes şaşacak. Az kaldı...
NİSANDA İHRACAT REKOR KIRDI-Nisan ayında ihracat yıllık bazda yüzde 24,6 artışla 23,4 milyar dolarla rekor kırdı. İthalat yüzde 35 arttı 29,5 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı nisanda yıllıkta yüzde 98 yükselerek 6,1 milyar dolara tırmandı. Ama enerjiye ödediğimiz 7.7 milyar doları çıkarırsanız nisanda dış ticarette açık değil 1.6 milyar dolar fazla verdik.
Enerji hariç bakıldığında, ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 101’in üzerinde 12 aylık ihracatımız enflasyonun 20 yılın zirvesine çıkmasına rağmen 240 milyar doları aştı. Nisanda 2 bin firma ilk kez ihracat ailesine katıldı. Düşünebiliyor musunuz 50 bin şirketimiz yurt dışı siparişlerini karşılamak için gece gündüz çalışıyor. Üç vardiya istihdam var. Hiç endişeniz olmasın enerji dâhil doğrudan Dış Ticaret Fazlası vereceğimiz günler uzak değil.
Karadeniz’de bulduğumuz 540 milyar metreküplük doğalgaz 2023’ün ilk çeyreğinde borularımızdan akacak. Yıllık yüzde 10 daha az gaz ithal edeceğiz. Akdeniz’de tarihî doğalgaz keşifleri bizi bekliyor. Libya’dan sonra Birleşik Arap Emirlikleri, İsrail, Mısır, Lübnan, Suudi Arabistan'la sağlanan büyük uzlaşı elimizi güçlendirdi. İsrail'in East-Med hattı ile Avrupa’ya doğalgaz aktaracağız. Akkuyu Nükleer Santrali'nin ilk bölümü 2023’te devreye giriyor...
Öncelikle şu yüksek kurdan kurtulmamız gerekiyor. 15 liraya dayanan dolar yüzünden maliyet enflasyonu (ÜFE) %121’e ulaştı. Mecliste şirketlere dövizden TL’ye geçişlerinde vergi istisnası sağlayacak tasarı gelecek hafta görüşülüp kabul edildikten sonra bakın resim nasıl değişecek. Doları 10 lirada görmeden bize rahat yok.