Ali Talip Özdemir ve e-(elektronik) devlet
Geçen akşam, HABER-TÜRK TV Kanalı'nda,Can Ataklı'nın programında, Ali Talip Özdemir'le söyleşisini izledım; bana bu siyaset keşmekeşi veya hercümerci içinde, taze bir rüzgâr gibi geldi. Ali Talip Özdemir, rahmetli Turgut Özal'ın bulup çıkardığı genç ve dinamik bir siyasetçi idi. Belediye başkanlıkları ve Devlet Bakanlığı yapmış, çevreciliğin öncüsü olmuş ve galiba Çevre Bakanlığı'nı da o kurmuştu. Hiç unutmam, başka bir politikacı onun bu çabaları karşısında, "çer, çöple uğraşma" diye laf atmıştı. Ali Talip Özdemir, düzgün, dürüst bir politikacı idi. Ali Talip üç senedir ortalıklarda, siyasette görünmüyordu... Can Ataklı onu bulup çıkarınca anlaşıldı; meğer hayrına çok ciddi projelerle uğraşıyormuş. Bunlardan bence en mühimi "e-devlet -elektronik devlet- projesi. İkincisi genetik mühendislikle, organik olmayan fakat kaliteli düzgün standartlı sebzeler, domates vs. yetiştirmek projesi. Üçüncüsü de Antalya bölgesinde, turizm alanında, şimdilerde uygulanan "ucuz yatak" politikasından ziyade, varlıklı, yabancı kesimlerden çok daha fazla para bırakacak turistler getirmek için, dünya standartlarında golf sahaları geliştirmek projesi. Bu son iki proje yürüyor gelişiyor ve ülkeye döviz getiriyor. Asıl önemli proje Ancak, beni asıl heyecanlandıran, gönlüme yakın olan, "elektronik devlet" -siber alan projesi. Bilgisayar, internet ve iletişim teknolojisi konularında bilgi sathi- bilgisayarı ve interneti kullanmaktan öteye gitmiyor. Ama tevazuu bir tarafa bırakarak söyliyeyim; böyle bir proje 1970'li yıllardan beri benim de gönlümde yatar. Dünyanın, insanlığın geleceğinin bu alanda yattığını, geleceğinin yattığını, devlet yönetiminde şeffaflığın bu teknolojilerle sağlanacağını, New York'ta IBM şirketinin merkezinde diplomatlar verilen bir brifingden sonra tahmin etmiştim.. Bunun için de, o yıllarda zamanın Başbakanı Nihat Erim ABD'ye giderken programına New York'taki IBM bilişim merkezine ziyareti adeta zorla ben koydurmuştum. Amacım, o sırada Türkiye'de bilgisayarın B'si yokken bürokrasideki -adaletteki tozlu dosyalardan, pembe maaş bordrolarından kurtarmak, vatandaşa hizmeti kolaylaştırmanın, devlet yönetiminde şeffaflığın sağlanmasının, mesela ihalelerde yolsuzluğa engel olmanın başlıca çaresinin bilgisayarda olduğunu göstermekti. Rahmetli Erim, IBM bilgisayar merkezini görünce çok etkilenmiş ve ilk adım olarak ta, bu imkânları bürokrası yöneticilerine anlatacak bir brifing yapılması talimatını vermişti. Ne çare, IBM uzmanlarının hemen verebilecekleri brifing, "IBM'e reklam olur" bahanesiyle - ve belki de bazılarına harcırah ücret verilmesi imkanı açılır diye başka yerli bir kuruluşa bırakıldı, amacından uzaklaştırıldı ve tabir caizse, "piç edildi". İdealist bir politikacı 1974'te yayımladığım DEVİR dergisinde bu fikirlerimi dile getirdim, ve "İnsan Yaptı, İnsanı Aştı" başlığı ile özel bir bilgisayar eki hazırlattım. Bu ekte, daha internetin 'i'si bile yokken, özel masa üstü kişisel bilgisayarlar, daha yaygınlaşmamışken, bunların haberini verdim ve çok geçmeden bunların da biribirlerine bağlanarak özel bir "web ağının -şebekesinin- yani internetin kurulacağını yazdım. Bugün geç de olsa Türkiye bu alana girdi. Gençlerimiz, hatta on yaşındaki çocuklarımız bilgisayarlarla büyüyor ve benim, bizim yaşlarımızdakilerin, akıllarımızın ermediği şeyleri yapıyorlar. Hemen hemen her özel ve resmi kuruluşta elektronik bilgisayar-internet altyapısı da var. Ama dağınık ve tam randımanla çalışmıyor. İşte, Ali Talip Özdemir'in uzmanlarla oluşturduğu "(elektronik) - Devlet "projesinin amacı- mevcut fakat dağınık altyapıdan yararlanarak, devlete, mahalli idarelere, belediyelere şeffalığı ve hizmet imkânları getirmek... Düğmeye basınca -veya tıklayınca- devletin vatandaşlar hakkındaki bilgilere ulaşmasını, vatandaşların da devlete belediyelere vs. bilgilerine ulaşmalarını sağlamak! Projeye ne engeller var? Yetkililerin bu imkânların farkında olmamaları, olanların da fazla şeffaflıktan korkmaları ve nihayet bu konuları oluşturacak tek bir devlet otoritesinin bulunmaması. İşte ben, Ali Talip Özdemir gibi gerçekten idealist genç bir kişinin aktif politikaya -hangi partiden olursa olsun- girmesini, bunun için istiyorum. Pekala, bu kadar yetenekli bir insan niçin politikadan ve o kadar emek verdiği ANAP'tan uzaklaşmış veya uzaklaştırılmıştı? Bu soruyu ANAP'ın liderı Mesut Yılmaz'a sormalı.