Depremin izini silen Sakarya ayağa kalktı

17 Ağustos 1999 depreminin ardından şehir adeta küllerinden doğmuş. Kısa sürede kalıcı konutlar yapılmış. Tahrip olan alt yapı, yollar, gece gündüz demeden çalışılarak yeniden yapılmış. İstanbul ile Ankara arasında, avantajlı bir yerde kurulmuş olan Sakarya; İmparatorluk coğrafyasından, ağırlıklı olarak da Kafkaslar ve Balkanlardan göç almış. Çok kültürlü ve renkli olan bu ilimizin Karadeniz'e kıyısının bulunması, Doğu Marmara'ya yakın olması, eşsiz tabii güzellikleri ve verimli topraklarının olması gibi sebeplerle, devamlı cazibe merkezi olmuş. İstanbul'un arka bahçesi konumundaki Sakarya'nın; sahip olduğu avantajlarla, markalaşmayı hakeden şehirlerimizin başında geldiğini söyleyen Vali Hüseyin Atak, 2008 yılının ilk aylarında başlatılan "Markalaşma Yolunda Sakarya" toplantıları sonucunda, şehrin turizm potansiyeli konusunda kısa zamanda oldukça mesafe aldıklarını belirtiyor. Şehrin, depremden sonra isabetli bir kararla sağlam zeminli yeni yerine taşınmaya başlandığını, burada okulu, hastanesi ve diğer sosyal donatı alanlarıyla çağdaş bir şehir kurulmakta olduğunu söyleyen Vali Atak, buranın daha az rutubetli ve sağlıklı olduğunu ifade ediyor. Şehrin yeni yerinde şimdiden 20 bin konutluk büyük bir kent doğduğunu, bu sayının daha da artacağını açıklayan Vali Hüseyin Atak, raylı sistem kurulması halinde, eski ve yeni şehir arasındaki ulaşımın da çok kolaylaşacağını anlatıyor. Resmi dairelerin bulunduğu kampüsün, modern Hükümet Konağı'nın da taşındığı yeni Sakarya merkezinde, ilave hastane ve okul için de çalışmalar sürüyor. Vali Hüseyin Atak KOLAY ULAŞIM Karasu'da liman yapılıyor. Adapazarı-Karasu arasında demiryolu yapılacak. Hızlı tren de Adapazarı'ndan geçiyor. Otobanı ve E-5 Karayolu da bulunan Sakarya'nın, İstanbul, Ankara ve diğer önemli merkezlere ulaşımı çok kolay. Bu da Sakarya'nın sanayi yatırımları için tercih edilmesini sağlıyor. Son 2 yıl içinde 1500 kilometrelik yol asfaltlanmış. Nerdeyse susuz ve yolu asfaltsız köy kalmamış. Yüzde 42'si ormanlarla kaplı olan Sakarya'nın çok önemli bir turizm merkezi olduğunu da belirten Vali Hüseyin Atak, Taraklı bölgesindeki eski evlerin ve çarşıların restore edildiğini, Karadeniz sahillerinin daha da cazip hale getirileceğini, Sapanca'nın şimdiden İstanbullular için nefes alacakları bir sayfiye şehri olduğunu; bu özellikleriyle bölgenin parlayan yıldızı olan Sakarya'nın, 3-5 sene sonra çok daha farklı olacağını sözlerine ekledi. Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Duran ise; "1994 yılında, Adapazarı'nı 2000'li yıllara hazırlayacak dev projelere start verildi. Birinci 5 yıllık dönemimizde (1994 -1999), altyapı ve üstyapı hizmetlerinin %85'ini tamamlamış; şehrimizi 21. Yüzyıla hazır modern bir kent haline getirmiştik ki..." diyerek duraksıyor, eski acılı günlere gidiyor, gözleri buğulanıyor... 17 Ağustos 1999 depremini hatırlıyor; "Ansızın gelen deprem 3891 ölü, 5180 yaralı %70'i tahrip olmuş bir şehir ve yüzbinlerce acılı yürek bıraktı" diyor. Kanalizasyon sisteminin yüzde 71'i, su şebekesinin yüzde 86'lık kısmı kullanılamaz hale gelmiş. şehriçi yollar ve tretuvarlar tamamen tahrip olmuş. Koordinasyon eksikliği, kurtarma yetersizliği ve diğer bütün problemlerle iç içe yaşamış Başkan Duran. "17 Ağustostaki asrın felaketi sonucunda binalarımız yıkıldı, evlerimiz oturulamaz hale geldi, aylarca çadırlarda ve prefabriklerde yaşadık. Şehrin can damarları tahrip oldu. Deprem bölgeleri arasında, bir tek Adapazarı'nın altyapı sisteminin tamamı kullanılamaz hale geldi. Bütün Marmara depreminde ortaya çıkan enkazın yarısı Adapazarı'ndaydı" Başkan Aziz Duran, ekibi ve Adapazarılılar ümitsizliğe kapılmamış, yılmamışlar; şehirlerini eskisinden daha iyi hale getirmek için gerekenleri yapmaya azmetmişler. Enkazlar kaldırılmış, halkın temel ihtiyaçları karşılanmış, yaraların sarılması için yurt içi ve yurt dışı bağlantılar kurulmuş. Şehrin kuzeye doğru gelişimini sağlayan planlar, depremden sonra onaylanarak yürürlüğe girmiş, kalıcı konutlar bu bölgede inşa edilmeye başlanmış. Tahrip olan alt yapı, yollar, kaldırımlar yeniden yapılmış, şehir yeni baştan inşa edilmeye başlanmış. MARKA ŞEHİR Adapazarı'nın marka şehir olması için geleceğe dönük önemli adımlar atılmış. Eski Zirai Donatım Fabrikası alanında, 160 dönümlük merkezi yerde Sakarya'nın en büyük parkı kurulmuş. Oysa buranın yüksek bir rantı, 5 yıldızlı otel talepleri ve alışveriş merkezi istekleri varmış. Aziz Başkan bütün bunlara rağmen "önce insan, çağdaş ve marka kent" demiş. Orman işletmesi'nden devralınan bataklık alan "Ormanpark" yapılmış, eşine az rastlanır güzellikte nefis bir park oluşturulmuş. Yollar tamamlanmış ve sıcak asfaltla asfaltlanmış. Arıtma tesisleri, içme suyu projesi, atıksu tesisleri, kavşaklar... Sakarya Nehri Çark Deresi bağlantısı yapılmış, Çark Deresi ve çevresi bu sayede hayat bulmuş. Şimdi de Sakarya Nehri üzerinde 3 adet elektrik santrali kuruluyor. Bunlarla yetinilmemiş, sosyal ve kültürel projeler de devreye konmuş. Yılda 100 bin insana sağlık hizmeti sunuluyor. 500-700 haneye hergün iki öğün yemek veriliyor. Kuru gıda ve diğer yardımlar da cabası... BİZ ÇALIŞIYORUZ AMA İSTANBUL KAZANIYOR Başkan Aziz Duran bir sıkıntılarını da dile getiriyor; "Buradaki büyük sanayi kuruluşlarının yükünü biz çekiyoruz, merkezleri İstanbul'da olduğu için gelirleri İstanbul'a gidiyor" diyor. Oysa bu gelirler Adapazarı'na gelseydi, 50 trilyonun üzerinde artı gelirleri olur ve birçok projeyi daha rahat yapabilirlermiş. A. Akgün Altuğ OTOMOTİVİN YENİ GÖZDESİ Sanayi kuruluşlarını cezbeden merkez Sakarya; uygun iklim şartları, ucuz arazi varlığı, elektrik enerjisinin yığılma yeri, kara ve demir yolları ağının ve nüfus yoğunluğunun sağladığı işkolu imkanları ile, sanayi kuruluşlarını cezbeden önemli bir çekim merkezi. İlk 500 büyük sanayi kuruluşuna Sakarya bölgesinden 17 firmanın girdiğini söyleyen Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı A. Akgün Altuğ, son 10 yılda sanayi yatırımları konusunda önemli gelişmeler kaydedildiğini belirtiyor. Hammadde ve mamul madde kaynaklarına ulaşım kolaylığı, uygun yatırım alanlarının bulunması, büyük holdinglerin burayı üretim üssü olarak seçmesi, nitelikli insan gücü imkanları gibi sebepler Sakarya'yı cazip bir yatırım merkezi konumuna getirmiş. Otomotiv devi olan Toyota, Otoyol, Otokar, Tırsan ve Temsa firmaları önemli yatırımlarını Sakarya'da yapmışlar, beraberlerinde tedarikçileri de buraya gelmiş. Burada faaliyet gösteren yerel yan sanayi kuruluşları da hızla büyümüş, ilin sanayileşmesinde büyük adımlar atılmış. Sanayinin yanı sıra, tarım ve hayvancılık da ilin ekonomisinde önemli bir paya sahip. Aktif nüfusun yüzde 50'ye yakını tarımsal faaliyetlerle uğraşıyor. Gıda sektörüne, özellikle süt ürünlerinin işlenmesine yönelik makine üretiminde Sakarya marka olma yolunda emin adımlarla ilerliyor. Kanatlı hayvan yetiştiriciliği ve etlerinin işlenmesi yönünde önemli yatırımlar yapılmış. Türkiye'deki beyaz et imalatının yüzde 33'ü Sakarya'da yapılıyor. Tekstilin önemli merkezleri İstanbul ile Bursa'ya yakın olan Sakarya'ya, tekstil sektöründe de önemli yatırımlar yapılmış. Yakın bir gelecekte bu sektörde de Sakarya'nın söz sahibi olacağı söyleniyor.