Petrolle doğan şehir: BATMAN

Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü'nün 1935'te başlattığı aramalar 1940'ta meyvesini verir, Raman'da petrol bulunur. Köylerde işçi aranır, civardaki şehirlerden insanlar Batman'a akın eder. O dönemlerde başlayan hareketlilik artarak devam ediyor...ŞEHRİN SEMBOLÜ... Kuyulardan petrol çıkaran "atbaşı" şeklindeki demir tesisler, Batman'ın sembolü olmuş. Şehrin en merkezi kavşağına konmuş "atbaşlarını", Raman'da ve diğer birçok yerde de görmek mümkün. İluh; 1927 yılına kadar, Batman Çayı'nın kıyısında bulunan Elmedin ilçesine bağlı, 300 nüfuslu küçük bir köy idi. 1927 yılında Batman Çayı taşar, Elmedin ilçesini alır götürür. İlçe merkezi Beşiri'ye taşınır, İluh da bucak statüsüne kavuşturularak, yeni ismini alır, "Batman" olarak Beşiri'ye bağlanır. Maden Tetkik ve Arama Enstitüsü'nün (MTA) 1935'te başlattığı aramalar 1940'ta meyvesini verir, Raman'da petrol bulunur. Petrolde çalıştırılmak üzere köylerde işçi aranır. Petrolle birlikte civardaki köy, ilçe ve illerden insanlar Batman'a akın eder. Hareketlilik artar. 1942'de Maymune Boğazı'nda "Boğaziçi Tasfiyehanesi" adı ile ülkemizin ilk rafinerisi kurulur. Kısa sürede üretim artar. Bu rafineri yetersiz kalınca, sökülerek, şimdiki rafinerinin bulunduğu yerde "Tecrübe Rafinerisi" kurulur. ŞİMDİ ŞEHRİN ORTASINDA... O zamanlar elektrik enerjisi yaygın değil, gazyağı rağbet görür, bu ürünün üretimine ağırlık verilir. Batman'da bir de teneke fabrikası kurulur. Gazyağı taşıyan kamyon trafiği çok artar. Bu hareketlilik de Batman ekonomisine canlılık getirir. Garzan sahasında petrol bulununca, ikinci rafineri de yetersiz kalır, 1955'te ilk modern Türk Petrol Rafinerisi kurulur. Nüfusu 4 bin 713 olmuş Batman da bu yıl belediyelik olur, 1957'de ilçe, 1990'da da il statüsüne kavuşur. Petrol ve rafineri ile birlikte, yabancı uzman dahil, Türkiye'nin her tarafından insanlar Batman'a gelir, yerleşir. Batı illerinde bulunmayan birçok sosyal tesis burada kurulur, sosyal hayat canlanır... Bir zamanlar şehir dışında kurulmuş rafineri, şimdi şehrin ortasında kalmış; Batman'ın şehir nüfusu 300 binleri aşmış, kalabalıklaşmış. Hâlâ tam şehirleşemeyen, petrolün toparladığı Batman'ın macerası kısaca böyle... Batman Valisi Dr. Recep Kızılcık VALİNİN ÜÇ STRATEJİSİ Vali Dr. Recep Kızılcık, Batman'ın hakkettiği yere gelmesi için 3 strateji geliştirdiklerini söylüyor. Eğitime ağırlık verilecek, sosyal projeler geliştirilecek, ekonomi canlandırılarak insanların iş bulmaları sağlanacak. Öncelikle eğitimdeki eksiklikler giderilecek. Hedef de konmuş, bu alanda Türkiye çapında ilk 15 il arasına girmek. Bu hedefe ulaşmak için büyük gayret gösteriliyor. Geçen yıl 410 derslik yapılmış. Üniversite yerleşkesi, fakülte binaları için hızlı bir çalışma içine girilmiş. Üniversitenin bir il için ne kadar önemli olduğunun bilinciyle, bir an önce mümkün olduğu kadar fazla fakültenin açılması için mücadele ediliyor. Eğitim kalitesini yükseltmek için öğretmenlerle bir araya geliniyor, görüş alışverişinde bulunuluyor. Okul öncesi, ilk ve ortaöğretimde önemli projelere imza atılmış. MESLEK KURSLARINA İLGİ 9 bin 300 öğrenci hafta sonu okullarda düzenlenen kurslara katılıyor, masraflarını Valilik karşılıyor. Öğrencileri fiziksel, sosyal ve zihinsel olarak daha güzel yarınlara hazırlamak için yaz aylarında 2.5 aylık kamplar düzenleniyor, her yıl bu kamplara artan sayıda öğrenci katılıyor. Ara tatilde, belirtilen amaç doğrultusunda bin 500 çocuk İstanbul'a gönderilmiş. GAP Eylem Planı kapsamında, kırsaldan şehre göç etmiş kadınların sosyalleşmesi, rehabilitasyonu ve meslek kazanmaları için kurslar düzenleniyor, gereken psikolojik destek veriliyor. Varoşlarda yaşayan mesleksiz kızlar için düzenlenen meslek kurslarına binin üzerinde kursiyer katılıyor. Meslek sahibi olanlara iş imkânları sağlamak için mücadele ediliyor. Bunun için yurt içi ve yurt dışından yatırımcıların getirilmesine çalışılıyor. 2 yıl önce 5 olan fabrika sayısı 25'e çıkmış. İçlerinden dünyaca tanınmış markaları üreten tekstil fabrikaları var. GENÇLİK VE KÜLTÜR EVİ Türkiye'de ilk ve tek olan Gençlik ve Kültür Evi kurulmuş. Eski Tekel binası Valilikçe restore edilmiş, düzenlenmiş, gençlerin hizmetine sunulmuş. Masrafları da Devlet Planlama Teşkilatı'na bağlı SODES (Sosyal Destek Projeleri) tarafından karşılanan Gençlik ve Kültür Evi'nde 40 civarında kurs açılmış, 700 genç bu kurslara devam ediyor, lisan, bilgisayar ve çeşitli meslekler öğreniyor... Gençlerden kurs ücreti alınmıyor, kurs esnasında kullanılan malzeme ve masraflar da SODES tarafından karşılanıyor. Kurs bitiminde de Milli Eğitim onaylı sertifikalar veriliyor. Burada yemekhane, spor salonları, kütüphane, bilgisayar odası ve başka birimler var. Yerli ve yabancı misafirleri ağırlamak için de mükemmel bir misafirhane düzenlenmiş... Batman Valiliği 100'ün üzerinde projeyi uygulamaya koymuş. AB fonlarından da istifade ediliyor. Genç, dinamik ve hizmet aşkıyla çalışan Vali Kızılcık; Batman'ı yaşanabilir, çağdaş bir şehir yapmak için büyük gayret gösteriyor. TABİAT VE TARİH BİR ARADA Batman'ın Kozluk ilçesinin tabii güzellikleriyle ön plana çıkan turistik bölgesi Ayngebir; özellikle tatil günlerinde bölgede yaşayanları ve ziyaretçileri ağırlıyor. Tarihî taş hanlarıyla meşhur Gercüş ilçesinde de, bu tarz yapıları sıklıkla görmek mümkün... Bölgenin gıda deposu gibi... Batman'ın ekonomisi petrol ve rafineriden çok katkı almış, buralar uzun yıllar onbinlere ekmek kapısı olmuş. Zamanında Batman'da işsizlik problemi bir yana, işçi açığı bile varmış, bu ihtiyaç başka illerden karşılanıyormuş. Gelişen teknoloji ile bu kurumlarda çalışanların sayısı azalmış, kırsaldan gelen büyük göç sebebiyle, işsizlik, Batman'ın da en büyük problemlerinden biri olmuş. Batman ekonomisinde tarım ve hayvancılık önemli bir yer tutuyor. Buğday ve pamuk bu ilin önemli ürünleri. Bunlara dayalı sanayi gelişmiş, un ve çırçır fabrikaları açılmış. Batman Barajı'nın tamamlanarak faaliyete geçmesi ve bu barajdan beslenecek Silvan ile Gerzen sulama projelerinin bitmesiyle, tarımsal üretimin çok artacağı söyleniyor. Batman, bölgenin gıda deposu gibi... Büyük toptancıları bulunmakta, Şırnak, Siirt, Van, Bitlis, Ağrı gibi illerin birçok gıda ihtiyacı, bu ildeki toptancılar tarafından karşılanmakta... Irak'la ticaret geliştirilirse işsizlik çözülür Batman, "Kalkınmada Öncelikli İller" kapsamında. Sanayide bazı hareketlenmeler görülmüş olsa da arzu edilen seviyeye gelinememiş. Batman Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Salih Yıldız, "Düzce ve Osmaniye'de aynı teşvikleri alan sanayici neden buralara kadar gelsin?" diye soruyor. Bu çarpık teşvik yasasının bir an önce düzeltilmesini istiyor. Yıldız, batı illerinde altyapı problemlerinin bulunmadığını, hammaddenin, ara malların bu illerde kolayca ve daha ucuza bulunabildiğini, yetişmiş eleman ve pazar sıkıntısının o illerde yaşanmadığını söylerken, Batman gibi illerde bu tür avantajların bulunmadığını açıklıyor. Devletin buralardaki yatırımcılara, aradaki bu farkı ödeyerek, eşitliği sağlaması gerektiğini anlatıyor. Kendisinin hem Batman'da, hem de Ankara'da alçı tesislerinin bulunduğunu, Batman'daki tesisleri için bankaların kredi vermediğini, ama Ankara'daki tesisler için böyle bir problem yaşamadığını dile getiren Yıldız, bu adaletsizliği yetkililerin çözmeleri gerektiğini söyledi. Beytüşşebap'ta bir bombanın patlaması halinde, bütün bölgede bombalar patlıyormuş gibi yayınlar yapıldığını, yatırım ve turizmin bundan olumsuz şekilde etkilendiğini belirten Yıldız, bu sorumsuzluğa da son verilmesi gerektiğini söylüyor. Komşu ülkelerle yapılan ticarette anlaşılmaz bazı engellemelerle karşılaşıldığını, geçmişte Habur'da, "üzerinde Ahmet Kaya'nın kaseti bulundu" diye bu kapıdan geçişine uzun süre yasak getirildiğini, ticari işleri sebebiyle mecburen Suriye'den dolaşarak Irak'a gittiğini söyleyen Yıldız; İran ile Irak arasında 164 kapı bulunduğunu ve hiçbir bürokratik işleme gerek görülmeden bu ülkeler arasında nüfus cüzdanı ile geçilebildiğini anlatıyor. Ukrayna, Bulgaristan gibi ülkelere fuara gittiklerinde, giderlerinin yüzde 50-60'ının devlet tarafından karşılandığını, asıl pazar olan Irak'ın kuzeyi için böyle bir uygulamanın olmadığını söyledi. Salih Yıldız, "İddia ediyorum, eğer gerektiği gibi çalışılırsa Irak pazarındaki malların yüzde 90'ı Türkiye'den gider. İş adamlarımız da bu sınıra yakın yerlerde tesisler kurar, bölgenin işsizlik problemi ve buna bağlı birçok sıkıntısı biter" diyerek sözlerini tamamladı. Salih Yıldız