Ya Katar'a yaptırım uygulanırsa?

Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri; Müslüman Kardeşlere olan desteği, Mısır ve Suriye'de takındığı tavır, aynı zamanda İran'la olan yakınlaşması ve Doha'da Taliban dahil birçok örgütün ofis açmasına izin verdiği için Katar'a çok kızıyor. Bu ülkeleri, Katar'ın Al Jazeera'ya ve belli bazı STK'lara olan desteği ve 'Arap Baharı'nda yaptıkları ayrıca kızdırıyor. Bu iki ülke ve Körfez Arap Ülkeleri İş Birliği Konseyi (KİK) üyesi ülkeler Doha'daki büyükelçilerini yakın zaman önce geri çekti. Katar'a yaptırım uygulamayı düşünüyorlar.

Katar'ın yaptığı ithalatın yüzde 12'si BAE üzerinden gelmektedir. Bunların çoğu Katar'a ihraç edilmek üzere BAE'nin ithal ettiği ürünlerdir. Katar'ın başta ithal ettiği gıdanın çoğu olmak üzere, ithalatının yaklaşık yüzde 8'i Suudi Arabistan'dan gelmektedir. Makine, vasıta, ham madde, mamul mallar ve daha başka bir çok ürün BAE ve Suudi Arabistan toprakları üzerinden Katar'a gitmektedir. Katar'ın ithalatının çok büyük kısmı Hürmüz Boğazı'ndan geçerek ülkeye ulaşmaktadır. Katar gıda ürünlerinin ve neredeyse hemen her ihtiyacının yüzde 94'ünü ithalatla karşılamaktadır. Eğer Katar'ın Suudi Arabistan ve BAE'nin toprakları ve limanları üzerinden yaptığı ithalat engellenirse, Katar kendi limanlarını genişletebilir, ama bu ithalat maliyetini çok artıracaktır. Katar'da fiyatlar kesinlikle yükselecektir.

Uygulanacak ticari yaptırımlar Dünya Kupası için yapılan çalışmaları, altyapı yatırımlarını (Bu yatırımlar Katar'ın kalkınması için çok önemlidir) ve hatta ülkeye kalifiye işgücü göçünü çok ciddi şekilde etkileyebilir.

BAE Dolphin projesiyle Katar'dan büyük miktarda gaz aldığı için, Katar'ın BAE üzerinde bir miktar baskı kurma ihtimali var. BAE'nin Katar'dan aldığı gazın yerine tedarik edebileceği gaz için yeterli LNG ithalat tesisi, boru hattı ya da gaz üretimi şimdilik yok. Katar ihraç ettiği gazın çok küçük bir kısmını Dolphin boru hattıyla BAE'ye gönderiyor. Doğalgaz ihracatının yüzde 94'ünü AB ve Asya'ya yapıyor. Bu boru hattının kapatılmasından Katar'dan çok BAE zarar görür. Ancak Katar böyle bir şey yaparsa, bunun neticesi KİK'le talihsiz olaylar zincirini başlatabilir.

KİK Katar'a tam ya da kısmi mali yaptırım uygularsa, Katar finans piyasalarının yüzde 8-10'unu kaybedebilir. Katar'da finansmanın çoğu Katarlıdır, ama KİK'ten gelen bir miktar para bulunmaktadır. Eğer bazı mali yaptırımlar uygulanırsa ülkeye gelen yatırımlar önemli ölçüde kesilir ve yatırım yapma riski artar. Özellikle KİK kendisiyle iş yapmak isteyen firmaların Katar'la iş yapmamasını isteyebilir. Eğer Katar yatırımcılar için riskli bir yer olarak görülürse, yatırımcı başka yerlere kaçar.

Katarlıların yaptırımlara karşı kullanabilecekleri büyük miktarda döviz rezervleri var, ama bunların ne kadar dayanacağı yaptırımların süresine ve türüne göre değişir. Katar'ın petrol ve gaz ihracatından elde ettiği muazzam gelir de bazı ekonomik şokları geciktirebilir.

Eğer Katar KİK'ten atılırsa bu Arap Körfezi'ndeki diğer ülkelerle olan ilişkilerini de etkiler. Katar KİK'e üye olması sayesinde elde ettiği ticaret, finans ve başka alanlardaki tercih edilme sebebini kaybedebilir. Ayrıca bu tehlikeli mahallede kendini çok daha az stratejik öneme haiz halde bulabilir.

Bu günler Katar ve KİK için zor günlerdir...