ÇALIŞAN DÜNYASI

KANUN, MEVZUAT ve YÖNETMELİKLER ŞERİF?AKÇAN Yurt dışında çalışarak Türkiye'de emekli olanlarla ilgili önemli bir düzenleme Yurt dışında geçen çalışmaları borçlanarak emekli olduktan sonra yurt dışında tekrar çalışmaya başlayanların problemi çözüldü 3201 sayılı Yurt Dışında Bulunan Türk Vatandaşlarının Yurt Dışında Geçen Sürelerinin Sosyal Güvenlikleri Bakımından Değerlendirilmesi Hakkında Kanun uyarınca yurt dışında çalışan erkek vatandaşlarımız ile çalışması olmasa bile kadın vatandaşlarımız bu süreleri borçlanarak SGK'dan aylık talebinde bulunabilmektedir. Bu vatandaşlarımıza aylık bağlanmasının üç şartı bulunmaktadır. Bunlardan ilki yurt dışı borçlanma talebinde bulunmak ve borçlanmaya ilişkin çıkan prim borcunu ödemektir. İkinci ve en önemli şart yurda kesin dönüş yapmak, uygulamadaki adıyla yurt dışındaki çalışmanın sona ermesi, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneğinin alınmamasıdır. Bu anlamda kişi yurda dönmese yurt dışında ikamet etmeye devam etse bile yurt dışındaki çalışmanın sona ermesi, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneğini almaması aylığa hak kazanması için yeterli bir şarttır. Üçüncü şart ise aylık talebinde bulunması ve aylık almayı sağlayacak olan sigortalılık süresi, prim ödeme gün sayısı ile yaş şartını tamamlamasıdır. SIKINTILAR GİDERİLİYOR Özellikle belirtmek isterim ki; Kanun hükümlerine göre, yurt dışı hizmetlerini borçlanmak suretiyle aylık bağlanan vatandaşlarımız tekrar yurt dışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışmaya, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği almaya başlamaları, bağlanan aylıklarının kesilme sebebi olarak belirlenmiştir. Kanunun bu hükmünden habersiz çok sayıdaki vatandaşımız ileride sıkıntı yaşamaktadır. Şöyle ki; yurda kesin dönüş yaptığını beyan eden ve borçlandıkları hizmetler dikkate alınarak kendilerine aylık bağlanan vatandaşlarımızla ilgili olarak sosyal güvenlik sözleşmesi bulunan ülkelerin sosyal sigorta kurumları ile yapılan yazışmalar neticesinde yurt dışında çalıştıkları veya ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği aldıkları tespit edilenlerin aylıkları, Kanun gereği SGK tarafından başlangıç tarihi itibariyle iptal edilerek yersiz ödenen aylıklar geri alınmaktadır. Sonucunda gurbetçi vatandaşlarımızla SGK ihtilaf yaşamakta olay kaçınılmaz olarak mahkemelere yansımaktadır. Mahkemeler genellikle sigortalının kesin dönüş yapmadığı, yurt dışı ilişkisinin devam ettiğini kabul etmekte ancak sigortalıdan geri istenen aylıklar kesin dönüş yapılmayan sürelere münhasır olmak üzere kabul edilmektedir. Dolayısıyla Mahkemeler SGK'nın yaptığı işlemi kısmen doğru kabul etmekte ancak çalışılmayan ve sosyal yardım alınmayan süreler için maaş ödenmesine devam edilmesi gerektiğine hükmetmektedir. Bu tür kararları dikkate alan SGK uygulamada değişikliğe giderek vatandaşlarımızın mahkemelere gitmeksizin haklarını teslim etmeye başlamıştır. SGK'nın 13.09.2010 tarihinde yayınladığı 2010/106 sayılı Genelge'ye göre; Yurt dışı sigortalılık sürelerini borçlandıktan sonra aylık talebinde bulunanlardan aylığın başlangıç tarihi itibariyle yurt dışında çalışmalarını sürdürdüğü aylık bağlanmadan önce tespit edilenlerin talepleri reddedilecek yurt dışındaki çalışmalarının sona ermesi kaydıyla yeniden tahsis talebinde bulunması şartıyla aylık bağlanacaktır. Yurt dışı sigortalılık sürelerini borçlanmak suretiyle aylık bağlananlardan aylığın başlangıç tarihi itibariyle yurt dışındaki çalışmalarının sona ermediği aylık almakta iken tespit edilenlerin aylıkları, aylık bağlanması için gerekli olan yurt dışındaki çalıştığı işten ayrılma şartının yerine gelmemesi gerekçesiyle başlangıç tarihinden itibaren iptal edilecek, ancak, yurt dışındaki çalışmanın sona erdiği tarih, tahsis talep tarihi olarak kabul edilerek bu tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere yeniden hesaplanacaktır. VATANDAŞ ODAKLI ÇÖZÜM Aylık almakta iken yeniden yurt dışında çalışmaya başladıklarının çalıştıkları sürede tespiti halinde, aylıklar, çalışmanın başladığı tarihi takip eden ödeme dönemi başından geçerli olmak üzere kesilecek, çalışmanın sona ermesi kaydıyla yapılacak olan yeni tahsis talebine göre yeniden bağlanacaktır. Yurt dışında çalışıldığının, çalışmanın sona erdiği tarihten sonra tespiti halinde ise aylıkların ödenmesine devam edilecek, ancak çalışma süresince ödenen maaşlar geri alınacaktır. Böylesi hukuki bir düzenlemeye imza atan SGK yetkililerini kutluyor vatandaş odaklı bu nitelikteki değişikliklerin devamını bekliyorum. Özellikle de doğum borçlanması konusunda... www.calisandunyasi.com e-mail:?calisandunyasi@tg.com.tr Adres: 29 Ekim Cad. No:23 Yenibosna-İST. Not:?Emekliliğini hesaplatacak okuyucularımızın TC ile Nüfus Cüzdanı Seri numaralarını (resmin altındaki 6 haneli numara) ve doğum tarihlerini ay, gün olarak bildirmeleri gerekmektedir. Eksik bilgili sorulara cevap veremiyoruz! Ayrıca her salı günü saat 13:15'te TGRT FM'de canlı yayınlanan "Zeytin Dalı" programında bizi dinleyebilirsiniz.