Türkiye-Suriye münasebetleri

Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın Ankara ve İstanbul ziyaretleri ve samimi temasları iki ülke arasında bir dönüm noktası olmuştur. Temennimiz ısınan bu siyasi bahar havasının devamı ve hatta giderek gelişmesidir. Şurası gerçek ki, KKTC dahil hiçbir sınır komşumuz ve Arap ülkesinin halkı Suriye halkı kadar bize yakın değildir. Esad'ın dediği gibi: "Soğuk hava ilişkilerimizi ısıttı... Ankara ve İstanbul'u çok beğendim. Beklentilerin üzerinde bir gezi oldu... Ben Suriye'yi pazarlamaya gelmedim. Kapılarımız zaten sizlere açık. Buraya meselelerinizi dinlemeye geldim." Çırağan Sarayı'ndaki konuşmasında ise "Türkiye ile çıkarlarımızı geç gördük. Ama bu ziyaretimin sonuçları beklenenlerin de üstünde gerçekleşti. Geçmiş bize çok şey öğretti. Şimdi bu öğrendiklerimizi değerlendirme zamanı..." demiştir. Geçmişten bugüne... Beşar Esad'ın babası Hafız Esad, aşırı Türk düşmanı idi. Ve onun uzun süren devlet başkanlığı devrinde yalnız Suriye ile Türkiye münasebetleri değil; Suriye halkı içinde kâbus idi. Soğuk Savaş devrinde Suriye dış politikasını ve silahlanmasını Sovyetler Birliğine dayandırmış idi. Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra yalnız kaldı. Baba Esat devrinde Suriye adeta kendi kendini tecrit etmiş idi. Suriye komşularıyla Türkiye, Irak ve diğerleri ile düşmanlık duvarı örmüş idi. PKK ve diğer terör örgütlerinin eğitim ve ana üssü oldu. Hatay'ı okullarda ve resmi dairelerde haritasında gösteriyordu. (henüz buna son verilmedi) Okullarda Osmanlı ve Türk düşmanlığı genç nesillerin dimağlarına zerkediliyordu. Turgut Özal'ın dostluk tekliflerini reddediyordu. Hafız Esad'ın ölümü ile batıda eğitim gören Beşar Esad bazı tabuları yıktı. Suriye zor durumda 11 Eylül'den sonra Bush iktidarı Suriye'yi terörist ülkeler listesine aldı. ABD iktidarının Irak'tan sonraki hedefi Suriye idi. Fakat Irak'taki direniş Suriye işgalini tehir ettirdi. Suriye'nin Golan Tepeleri 35 yıldır İsrail işgali altındadır. Bu tepeler su kaynağıdır. İsrail 1967'de işgal ettiği bu bölgeyi 1981'de haksız olarak ilhak etti. 900 blok bina inşa ederek 170 bin Yahudi göçmen yerleştirildi. Ve İsrail son kararı ile Yahudi sayısını ilk safhada yüzde 50 sonra yüzde yüz artırma kararı aldı. İsrail Golan Tepelerindeki 125 Suriye köyü ile Konaytoa şehrini yerle bir etti. Buradaki 150 bin Suriyeliyi kendi topraklarından kovdu. Yıkmadığı 5 köyde 18 bin Suriyeli (Nusayri ve Yezidi) bırakıldı. Golan Tepelerinden kovulan Suriyelilerin toprak ve mülklerini göçmen Yahudiler dağıttı. Bugüne kadar İsrail, BM Güvenlik Konseyi ve BM Genel Kurulunun aldığı hiçbir karara uymadı. 3 Aralık 2003 tarihinde BM Genel Kurulunda 6'ya karşı 104 oyla Golan Tepelerinden İsrail'in çekilmesi kararına uyulmadı. Suriye hakkında genel bilgi Nüfusu 17 milyon 500 bindir. Milli gelir 63 milyar dolardır. Büyüme hızı yüzde 3.5, kişi başına milli gelir 3700 dolar, işsizlik yüzde 20, çalışan sayısı 5 milyon 200 bindir. Bütçesi 7 milyar dolar, dış borç 22 milyar dolar, petrol kaynağı 2.4 milyar varil ve yıllık petrol ihracatı 6.2 milyar dolardır.