Emlak alırken paranız yanmasın

Kimi ihtiyaçtan, kimi yatırım maksadıyla gayrimenkul satın alıyor. Alırken de satarken de çok dikkatli olmak lazım.

Türkiye ekonomisi son senelerde inşaat sektörüyle büyüdü. Mütekabiliyet Kanunu'nda yapılan değişiklikler ve iyileştirmeler sayesinde yabancıların Türkiye'de mülk edinmeleri kolaylaştırıldı ve 2014 yılında yabancıya 20 bine yakın emlak satışı gerçekleşti.

Sektör bu kadar büyümüş olmasına rağmen emlak alım satımındaki hukuki boşluklar henüz yeteri kadar doldurulabilmiş değil. Müteahhitler ve emlak komisyoncularının sorumluluklarını belirleyen kanunlarda sayısız boşluk var ve emlak satın alan ya da kiralayanların başı ağrıyor, mağdur ediliyorlar.

Bir berberin bile sertifika sahibi olması lazım gelirken müteahhit ve emlak komisyoncularından hiçbir şey istenmiyor. Ha, hiç istenmiyor değil. Emlak komisyoncusunun bulunduğu şehrin Ticaret Odası'na ya da Emlakçılar Odası'na kayıt yaptırması isteniyor ama takip olmadığı için kayıt dışı faaliyetler devam ediyor. Hâl böyle olunca geriye bir tek güven kalıyor. Güvendiğiniz firmadan gayrimenkul alacaksınız, alım satım işlemini güvendiğiniz emlak komisyoncusu aracılığıyla gerçekleştireceksiniz!

Altın Emlak Genel Müdürü Hakan Erilkun'a emlak satın alacakların nelere dikkat etmesi gerektiğini sordum. O kadar çok şey saydı ki, birkaç makaleye sığmaz.

Önce inşaat firmasını incelemekle başlamak gerekiyor işe: Hangi projeleri tamamladı? Hangileri devam ediyor? Firmanın sunduğu projenin size uygun olup olmadığı da önemli tabii.
Şimdi rezidans modası söz konusu. Verilen hizmet arttıkça aidat da artıyor. Şayet siz yatırım maksadıyla bir konut satın almayı düşünüyorsanız, bu konu daha da fazla önem arz ediyor. Dolayısıyla, sonradan çıkacak masrafların sözleşmede kontrol edilmesi şart. KDV oranı, iskân ve tapu masraflarının sözleşmede mutlaka belirtilmesi gerekiyor. Büyükşehir sınırları içindeki konuttaki KDV oranı yüzde 1, yüzde 8 ve yüzde 18 olarak değişiklik gösterebiliyor çünkü.

Tapu meselesi de çok önemli tabii. Mimari proje onaylandıktan sonra kat irtifak tapusu çıkıyor ve bir an önce bu tapunun alınması lazım. Şayet tapuyu almazsanız, herhangi bir sıkışıklık halinde firma size proje üzerinden sattığı yere ipotek koydurabilir!

Örnek dairlere bakıp asla karar vermeyin. Teknik şartnameyi mutlaka gözden geçirin. Hangi marka ürünlerin kullanılacağını kontrol edin. Size taahhüt edilenlerin teknik şartnamenin yazılı olarak sunulmasını isteyin.

Sözleşmeyi, inşaat firması ile tek taraflı yapmayın. Satış vaadi sözleşmesini mutlaka noter aracılığıyla yapın.  

Bir önemli konu da dairenin değeri konusu. Az vergi ödeme düşüncesiyle dairenin bedeli düşük gösteriliyor. Beş yıl içinde bu daireyi satar ve yüksek bedelden beyan ederseniz, aradaki fark değer artış kazancı olarak vergiye tabi tutuluyor ve yüksek vergi ödüyorsunuz.

Hakan Erilkun, Türkiye genelinde 24 ilde, 97 temsilcilikle faaliyet gösterdiklerini bildirdi ve gayrimenkulle ilgilenenlere şu mesajı verdi: "Bizimle çalışıyor olmasına bakmaksızın, herkese yardımcı oluyor ve her türlü bilgi veriyoruz."

Altın Emlak ayrıca Milli Eğitim Bakanlığı'yla anlaşmalı tek eğitim firması. Emlak komisyoncuları sertifikalarını bu kurumdan alıyorlar.