Bütçenin tarifi

2006 bütçe taslağı, bir anlamda AB'ye uyum noktasında Maastricht kriterlerini karşılamak için atılan önemli bir adım olarak görülebilir. Zira, daha önce merkezi bütçenin tanımı içinde yer almayan genel ve katma bütçeli birçok kamu kurumunun gelir-giderleri de 2006 bütçesinde -bir anlamda-konsolide ediliyor. Bütçe, devletin izleyeceği ekonomik ve sosyal politikanın yol haritasıdır. Dolayısıyla, bütçenin merkezi ve tek düzen bir yapıda birleştirilmesi, kamunun gelir ve giderinin şeffaflaşması açısından da önemlidir. Belediyelerin, özel idarelerin kamuya getirdiği yük veya sağladığı gelir, aslında devletin ekonomik cesametinin toplamını temsil eder. Maastricht kriterleri, bütçe açıklarına sınır getirdiğine göre, hükümetin de bütçe disiplininin kapsamını genişletmesi tabiidir. Mali düzen Türkiye 3 yıldır bütçe hedeflerini tutturan, hatta olumlu yönde aşan bir performans sergiledi. Bütçe tüm ekonomi aktörlerince öncelikle dikkate alınan bir veri seti artık. Delik deşik olup da yılın yarısında ek bütçelerle yama yapılmaya çalışılan bütçe dönemleri geride kaldı. Ama şimdi önümüzde Maastricht Kriterleri ve AB'ye uyum var. Daha sıkı takip edilmesi gereken, kuralları daha belirli bir dönem. Veri amaçlı da olsa, 2006'dan sonra üçer yıllık bütçelerin yapılması da gündeme gelmek zorunda. Bu da kriterlerin bir parçası. Yani devlet sürekli olarak üç yıllık geleceğini öngörmek zorunda. Eskiden olduğu gibi,"bütçeye ek ödenek koyalım, filan yere aktaralım" durumları olmayacak. Bütçe, hükümetlerin istedikleri gibi genişletebildikleri, deldikleri bir mali belge olmaktan çıktı; bir anlamda mali taahhüt halini aldı. Türkiye, bütçe disiplinini hiçe saymanın, "bey çeşmesinden su dağıtır gibi" bütçeden ahaliye dağıtılan "ulufe gibi" ödeneklerin bedelini yüksek enflasyon ve allak bullak olan bir ekonomik kara düzenle ödedi. Hem de çok pahalı ödedi. Bundan sonra bütçe disiplini, Hükümetlerin temel başarı kriteri olacak. Ak Parti de bunun farkında olacak ki, bütçe dengelerinden taviz vermeyen bir rota izliyor.