Durumun yorumu

Ekonomi yazanların kalem oynatma sahaları mahduttur. Ülkemizde müzmin meseleler de mümbit olduğundan, yazılar daha ziyade "durumu yorumlar". TV dünyasına Amerikan hediyesi olan sitcom'larda (durum komedileri), hadisenin kendisi değil ama "o anki durum" güldürür. Ekonomi yazıları da bazen bu minvalde oluyor. Alın size iki müzmin "durum". Sosyal güvenlik açıkları ile cari açık. İktisatçı filan olmanıza gerek yok, her iki konuyu da en az elli defa duymuşsunuzdur. Ama "durum" değişmediği için, "yorum"da pek farklı olmuyor haliyle... Bu yıl Sosyal Güvenlik sisteminin bütçeye yükü 19 katrilyon TL. Seneye bu rakam nominal 22 katrilyona yaklaşacak. ( veya 22 milyar YTL). Milli Gelir'in yüzde 4'ü. Sosyal Güvenlik açığı yeni değil, zaten biliyoruz diyeceksiniz. Yeni bir şey değil ama kötü bir şey. Üzerindeki faiz yükünün ağırlığından bacakları titreyen "naif" bütçemizin sırtına yıllardır vurulan ikinci bir yük. Koca bütçede yatırımlara ayrılan kaynak, bu açığın kapatılması için harcanacak olanın yarısı. Sosyal Güvenlik sistemini oy uğruna tarumar eden "geçmişin siyasetçilerine" ithaf olunur! Ya diğeri? Cari Açık, sosyal güvenlik açığı gibi kronik yapıda değil. Daha kısa sürede toparlanabiliyor da, açılabiliyor da. Hızla büyüyen ekonomilerin baş dertlerinden birisidir cari açık. Artan tüketim ithalatı tetikler ve bazı durumlarda, ihracat ve turizm gelirlerindeki artış buna bir türlü yetişemez. Yıl sonunda 15 milyar dolarlık negatif fark bekleniyor. Finanse edilebilir bir rakam. Açık miktarı kadar yabancı kaynak tedarik edilebiliyor, sermaye hareketleri veya dış kredilerle. Yani üst paragraftaki müzmin açığımız kadar kemirici özelliği yok. Ancak ülkenin sürekli olarak dış finansman ihtiyacının olması istikrar açısından hoş görülmüyor tabii. Bir de kur üzerinde tedirginliğe yol açıyor. Lakin, eski kriz tecrübelerine dayanarak, cari açığı duyunca "Pavlov refleksi" de göstermemek lazım. Eski krizlerde başrolde idi bu "açığımız" ama, artık ekonomik sistem de konjonktür de farklı. Önemseyin ama korkmayın.