Global pazarda amele olmak

Başlık TOBB Başkanı'na ait. "Eğer dünya çapında oynayan hedefini Türkiye değil dünya ölçeğinde koyabilen şirketler çıkaramazsak, yarınlarda ancak kütlesel üretim gücümüzle, daha doğrusu kol gücümüzle var olabiliriz" demek istiyor Hisarcıklıoğlu. Yaşlı gezegenimize yön verenler, teknolojiyi üreten ve parayı yöneten devasa şirketler artık. Sermayenin önündeki sınırların neredeyse tamamen kalktığı bir döneme girdik. Şirketlerin birleşerek büyüdüğü, sektörel konsolidasyonların yaşandığı bu dönemde "az olsun, benim olsun" saikiyle hareket edenleri çok parlak bir gelecek beklemiyor. Eskiden kullanılan "multinational-çok uluslu şirket" tabirinin yerini şimdi "supranational-uluslarüstü" tanımı aldı. Birden çok ülkede faaliyet gösteren, bünyesinde birçok milletten insan istihdam eden şirketler,ana merkezleri hangi ülkede yerleşik olursa olsun, tek bir devletin sınırlarının içine sığdırılmayacak kadar büyük durumdalar. Türkiye ise, dünyanın en büyük 18. ekonomisine sahip olmakla birlikte, devler liginde henüz bir tek şirketi dahi yok. Tesanüd "Ölçek ekonomisi" tabirini duymuşsunuzdur. Rekabetin giderek bastırdığı, karların minimal hale geldiği bir dünyada, sermayeyi hızla döndürerek kâr etmekten başka seçenek yok. Bunun için de üretim ve satış hacimlerini artırmak, pazarı kontrol edebilmek ve tek bir şehirde, ülkede değil, daha geniş bir coğrafi alanda faaliyet göstermek şart. Buna ölçek ekonomisi diyorlar. Son aylarda hipermarket şirketlerinin arasında yaşanan birleşme satın almaların altında yatan sebep de aynı. Türkiye, küresel oyunun önemli oyuncularından birisi olmak istiyorsa, küresel ölçekte şirketler çıkarmak zorunda. Şirketler birleşerek veya işbirliği yaparak daha büyük ölçeklere ulaşırlarsa, "amele değil oyuncu" oluruz. Trendin peşinden koşan değil, trendi belirleyen olmak önemlidir. Şirketlerin bölünerek yok olmak yerine, birleşerek büyümeleri şart. Aksi halde küresel devlerin taşeronu olmaktan öteye gitmeleri mümkün olmayacak.