"Müjde ey Osman!.."
Dört yüz çadırla Türkiye Selçuklu-Bizans hududuna yerleştirilen Kayı Aşîreti, 1299'da Osman Gâzi'nin adına izâfeten Osmanlı devletini kurdu...
Osmanlı İmparatorluğu; dünya târihinde şerefli ve en uzun ömürlü bir hanedânın kurduğu devlettir. Bu devletin Sultanları da; Asr-ı saâdet ve Hulefâ-i Râşidîn devirlerinden sonra hak ve adâlete riâyette en üstün seviyeye yükselen hükümdarlardır. İşte böyle bir devleti ve hükümdarlarını Batı insanı tanıdı; sistemlerini de kendi ülkelerinde tatbik etti, ancak bizler onları tanımaktan mahrum bırakıldık... Bugün, Osman Gazi'den başlayarak o güzide insanları birazcık olsun tanımaya çalışalım....
Osman Gazi hazretleri, Osmanlı Devletinin kurucusudur. 1258 senesinde Söğüt'te doğdu. Oğuzların Bozok kolunun Kayı boyundan Ertuğrul Gâzi'nin oğludur. Devrin örf ve âdetince mükemmel bir askerî tâlim ve terbiyeyle yetişti...
Bizans'ın hâkimiyetindeki Batı Anadolu "cihat memleketi" olduğundan, bölgede gazâ niyetiyle pekçok kumandan mücâhid, derviş ve her biri birer "gönül sultanı" âlim bulunuyordu. Osman Gâzi; Anadolu'nun İslâmlaştırılıp, Türkleşmesi faaliyetine katılan bu gönül sultanlarından, ahîlerden olan Şeyh Edebâli hazretlerinin sohbetlerine katılıp, mâneviyâtını yükseltti. 1277 yılında, bir gece rüyâsında; Hocası Şeyh Edebâli'nin böğründen Ay'ın çıkıp, göğsüne girdiğini, sonra göbeğinden, bütün âfâkı, gökyüzünü kaplayan bir ağacın çıktığını, yüksek dağ ve pınarlara gölge saldığını ve insanların ondan çok faydalandıklarını gördü... Rüyâsını Hocasına anlattı.
O mübarek zat da şöyle tâbir etti:
"Müjde ey Osman! Hak teâlâ sana ve senin evlâdına saltanat verdi. Bütün dünya, evlatlarının himâyesine girecek, kızım Mâlhûn (Bâlâ) Hâtun da sana eş olacak!.."
Osman Gâzi, on dokuz yaşındayken Mâlhûn Hâtun ile evlendi. Cesâreti, zekâsı, cömertliği, İslâm dînine sadâkati ve tatbikatı herkesçe takdir edildiğinden 1281 yılında Kayı beyi oldu...
Osman Gâzi, teşkilatçı bir insandı. Hemen, yeni fethedilen Yenişehir'i merkez hâline getirdi. Burada idârî, iktisâdî ve sosyal müesseseler inşâ ettirip, evler, dükkânlar, çarşı ve hamam yaptırdı. Devleti beş idârî bölgeye ayırdı. Her bölgenin idâresine güvendiği, kâbiliyetli ve âdil kumandanlar tâyin etti. Oğlu Orhan Beye Sultanönü, Gündüz Alp'e Eskişehir, Aykut Alp'e İnönü, Hasan Alp'e Yarhisar, Turgut Alp'e İnegöl bölgelerinin idâresini verdi...
Neticede dört yüz çadırla Türkiye (Anadolu) Selçuklu-Bizans hududuna yerleştirilen Kayı Aşîreti, 1299'da Osman Gâzinin adına izâfeten Osmanlı hânedanı ve devletini kurmuş oldu...
Osman Bey, Bursa'nın fethinden hemen sonra vefât etmiş ve Gümüşlü Kümbete defnedilmiştir. Ruhu şad olsun...