Hiç kimseyi hakir görmemeli

Kendini beğenen, nefsinin esiri olmuş kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görür, onlara zulmeder, ızdırab verir, haksızlık yaparlar. Kendini beğenmeyip haramlardan sakınan, nefsinin esiri olmayan kimselerin kabına, rahmet dolar, ihlâsları artar, İslâm âlimlerinden veya onların kitaplarından istifâde etmeye başlarlar. Böyle olan kimseler, başkalarını hakîr, aşağı görmezler, onlara yük olmazlar hatta onların yükünü çekmeye başlarlar. Köpek olan eve, rahmet meleklerinin girmediği, hadis-i şerifte bildirilmiştir. Kalbe de, köpek mizâçlı kötü huyları sokmamalıdır. Özellikle kibir, kıskançlık, öfke ve şehvet gibi bu dört kötü huy daha tehlikelidir. Kendini beğenmek, başkasındaki bir nimeti kıskanmak, öfkelenmek ve şehvete kapılmak tehlikelidir. Kendini beğenen kimse, başkasını beğenmez, onu hakir, aşağı görür. Böyle olan kimseler, kıyâmet günü hakir ve zelil olur. Nitekim hadîs-i şerîfte; (Kıyâmet günü, dünyâdaki kibir sâhipleri küçük karınca gibi zelîl ve hakîr olarak kabirden çıkarılacaktır. Karınca gibi, fakat insan şeklinde olacaklardır. Herkes bunları hakîr göreceklerdir) buyurulmuştur. "EDEB VE TAKVA ÜZERE OL!.." Müslüman, Allahü teâlâya îmân eden, Onun emirlerini yapan ve yasak ettiklerinden sakınan yani cenâb-ı Hakkın sevdiği kimse demektir. Böyle olan bir kimseyi hakir, aşağı görmek, çok büyük felâkettir. Abdülhâlık-ı Goncdüvânî hazretleri oğluna hitaben buyuruyor ki: "Sana vasıyyet eylerim ey oğul ki, her hâlinde ilim, edeb ve takvâ üzere ol! İslâm âlimlerinin kitâplarını oku! Fıkıh ve hadîs öğren! Câhil tarîkatçılardan sakın! Şöhret yapma! Şöhrette âfet vardır. Arslandan kaçar gibi, câhillerden kaç! Bid'at sâhibi, sapıklar ile ve dünyâya düşkün olanlar ile arkadaşlık etme! Helâlden ye! Herkese, şefkat ve merhamet et! Kimseyi hakîr görme! Kimse ile münâkaşa, mücâdele etme! Kimseden bir şey isteme! Tasavvuf büyüklerine dil uzatma! Onları inkâr eden felâkete düşer. Mayan fıkıh ve evin mescid olsun!" Ebû Ali Sekafî hazretleri anlatır: "Bir gün üç erkek bir kadın tarafından omuzlar üzerinde taşınan bir cenâze gördüm. Ben de yardım ettim ve cenâzeyi mezarlığa kadar götürdüm. Sonra cenâze namazını kılıp defnettik. Oradakilere; -Size yardımda bulunacak bir başka komşunuz yok muydu? deyince; -Vardı ama bunu hor ve hakîr görüyorlardı dediler. Ben yine; -Peki ne yapmıştı? dedim. Onlar; -Bu çok günahkârdı dediler. Sonra oradan ayrıldık. Vefât eden kişiye acımıştım. O gece bir rüyâ gördüm. Rüyâmda biri yanıma geldi. Yüzü ayın on dördü gibi parlıyordu. Ayrıca çok kıymetli elbiseler giymişti ve tebessüm ediyordu. Kendisine; -Sen kimsin? dedim. Bana; -Cenâze namazını kılıp defnettiğiniz, günahkâr kişiyim. Halk tarafından horlanmıştım. Lâkin yüce Rabbim son ânımda bana merhâmet eyledi. Şimdi bu merhâmetin nîmetleri içindeyim diye cevap verdi." ŞEYTANA HİZMETÇİ OLANLAR!.. Şakîk-i Belhî hazretleri buyuruyor ki: "Bir kusuru ve ayıbı var diye bir kimseyi kötüleyen, hakâret eden kimse, kendi kendini helâk etmiştir. İnsanlar, bir kimse hakkında; 'Bundan bize zarar gelmez bu emin bir kimsedir' derlerse, o kimse bütün insanların zarar ve kötülüklerinden emindir. Kim Müslümanların aleyhinde konuşur, onları gıybet eder, onlara iftira ederse, aralarında söz taşıyıp koğuculuk yaparak Müslümanları birbirine düşürürse, Müslümanların hakkını gözetmez, onların kalblerini kırar, incitirse ve onları kendinden aşağı görürse, o kimse şeytanın hizmetçisi olmuş olur, dünyâda fakir olur, âhirette iflâs etmiş vaziyette hakir ve zelîl olur." Netice olarak hiçbir Müslümanı, hatta hiç kimseyi hakir görmemelidir. Kendi hatâ ve kusûrları ile meşgûl olmalı, kimsenin ayıbını araştırmamalı, yüzüne vurmamalıdır. Ölümü ve kendisinin imânlı mı yoksa imânsız olarak mı rûhunu teslim edeceğini düşünmelidir. Ebû Bekir el-Betâihî hazretlerinin buyurduğu gibi: "İnsanları, hor, hakîr ve aşağı görmen, senin için tedâvîsi mümkün olmayan büyük bir hastalıktır."