‘Muhasebe Etmek’ ve yeni yıla dair umutlarımız

Millet olarak kimi zaman neşeli kimi zaman kederli; kimi zaman hüzünlü kimi zaman gönençli günleri idrak ettiğimiz koca bir yılı geride bırakıyoruz. Kayıtsızca akışta olan zamanın yeni bir yıl dönümünün arifesindeyiz. İnsan olarak bütün boyutları ile varlığımız, benliğimiz, tarihimiz ve muhayyilemizin yapılandığı zaman düzlemi, bir yandan bütün vüs’ati ile önümüze sonsuz bir ufuk çiziyor. Öte yandan bu düzlem, tekil yaşamlarımızda giderek daralan, yeni bir başlangıç için nihayete doğru evrilen bir mecraya ve/ya maceraya dönüşüyor. Her bir yaşam tekilliği için paha biçilmez bir değeri ve mutlak bir hakikati ifade eden bu sınırlı ve kayıtlı düzlem, bir tarafta maziye dönük bir içsel muhasebenin; öte tarafta âtiye dönük derinlikli bir muhayyilenin imkânını oluşturuyor. Bize, tecrübe ettiklerimiz, görüp geçirdiklerimiz ve yapıp ettiklerimize dair bir öz-hesaplaşmanın inanılmaz fırsatını sunuyor.

Muhasebe etmek, elimizle düzeltme imkânından feragatle söze istimdat edişimizden; söze gücümüz yeterken kalbimizle buğzetmeyi yeğlemiş olmamızdan; ya da bir yaşam belirtisi ve değer nişanesi olan bu üç erdemin rehberliğine boyun eğmeyişimizden ötürü iç dünyamıza dönük bir hesaplaşmadır. Bu hesaplaşma ancak, söz etme makamında iken sükût etmeyi, idrak etmek mümkün iken inkâr etmeyi ve harekete geçebilecek iken eylemsiz kalmayı tercihimizden ötürü kendimizle kıyasıya cebelleşmeyi göze almamızla mümkündür. Öyle ki söz, bir yanda izzet, onur ve şerefin; öte yanda horluk ve hakirliğin kaynağını teşkil eder.

Nitekim Yunus’un (Emre) deyişi ile;

Muhasebe etmek, bir içgörüdür. Öyle ki muhasebe etmek, kişinin kendi iç dünyasına, iç evrenine doğru katmanlı seferler düzenleyebilmesinin imkânını var eder. Böylece muhasebe etmek, insanın iç evrenine doğru yapacağı derinlikli yolculuğun binitidir.

Muhasebe etmek, bir sezgisel duyuştur. Çünkü icra ettiklerimizi ve deneyimlediklerimizi muhasebe etmek suretiyle değerli olanın künhüne ermenin sezgisel imkânına kavuşuruz. Bilincimiz sezgisel bir duyuşla keskinleşir. ‘Olanı’ idrak etmek suretiyle ‘olması gerekenin’ sezgisel bilgisine erişiriz.

Muhasebe etmek, davranışsal bir duyuştur. Zira muhasebe etmek, noksanların tamamlanmasına, hataların giderilmesine, yoksunlukların telafisine, ihmallerin ikmaline, kusurlarımızın düzeltilmesine ve bünyesel rahatsızlıklarımızın sağaltımına yarayan eylemli bir duyarlılıktır.

Muhasebe etmek, bir öngörüdür. Deneyimlenen yaşamlar, acı ve tatlı yaşanmışlıklar, tarihe düşülen kayıtlar ve üretilen emeklerin bileşkesinden mütevellit yaşam yetkinliklerine ve/ya erdemlerin bilgisine erebilmenin öncüleridir.

Muhasebe etmek, bilişsel bir uyarı niteliğindedir. Zira kişinin kendisiyle muhasebeleşmesi, erdemlice eyleminin imkânını var eden bilgeliği doğuran soylu bir çabadır. Yalnızca bilgi açığını değil, hikmet noksanlığını ve bilinç yoksunluğunu da gidermeye dönük bir uyarandır.

Muhasebe etmek, muhayyilemizi tahkim eder. Akış hâlindeki zamanın zihin, gönül ve gerçeklik evrenimizde her dem tazelenerek kurulmasını mümkün kılar. Dünyamızı dar eden bütün yıkıcı emeller karşısında umudun her dem diri kalmasına imkân sağlar.

İnsanlığın vicdan ve değer yükünü üstlenen; dünyamızı esir alan zulmet karşısında yüreklice haykıran; mazluma yurt ve sığınak olan; tam bağımsız Türkiye umudunun ebet müddet daim olması dileğiyle…

Güçlü olanın değil, her daim erdemli olanın kazandığı; kötü olanın değil, iyi olanın galip geldiği; ve kötülüğün değil, iyiliğin muzaffer olduğu bir dünya… Barış ve demokrasi teraneleri söylerken yüzsüzce silahlanma bütçesini artıran, savaş ve terör endüstrisini üreten ve besleyen kirli küresel hegemonyanın sonlandığı bir dünya… Küresel barış ve huzurun egemen olduğu bir dünya…