Kur'ân-ı kerim okurken riayet edilecek hususlar

 

Yakub bin İshâk Hadramî hazretleri Kırâat-i aşere imamlarındandır. 117 (m. 735)’de Basra’da doğdu. Kırâat-i seb'a imamlarından Kisâî ve Hamza Zeyyât’ın derslerine devam etti ve çok talebe yetiştirdi. 205 (m. 821)’de vefat etti. Buyurdu ki:

Kur'ân-ı kerim okurken şunlara riayet etmek lâzımdır: Abdestli ve kıbleye karşı hürmetle okumalı. Ağır ağır ve mânâsını düşünerek okumalı. Her âyetin hakkını vermeli, yâni azap âyetini okurken, korkarak, rahmet âyetlerini heveslenerek, tenzîh âyetlerini tesbîh ederek okumalı...

Kur'ân-ı kerim okumaya başlarken E'ûzü ve Besmele çekmelidir. Kendisinde riyâ, yâni gösteriş uyanırsa veya namaz kılana mâni oluyorsa, yavaş sesle okumalıdır. Hâfızların mushafa bakarak okumaları, ezber okumaktan daha çok sevaptır. Çünkü gözler de ibâdet etmiş olur. Kur'ân-ı kerimi güzel sesle ve tecvîd üzere okumalıdır. Harfleri, kelimeleri bozarak tegannî etmek haramdır. Harfler bozulmazsa, mekruh olur. Kur'ân-ı kerim Allahü teâlânın kelâmıdır, sıfatıdır, kadîmdir. Ağızdan çıkan harfler, ateş demeye benzer. Ateş demek kolaydır. Fakat ateşe kimse dayanamaz. Bu harflerin mânâları da böyledir. Bu harfler, başka harflere benzemez. Bu harflerin mânâları meydana çıksa, yedi kat yer ve yedi kat gök dayanamaz. Allahü teâlâ kendi sözünün büyüklüğünü, güzelliğini bu harflerin içine saklayarak insanlara göndermiştir.

Kur'ân-ı kerimi okumadan evvel, bunu söyleyen Allahü teâlânın büyüklüğünü düşünmelidir. Kimin sözü söyleniyor, ne tehlikeli iş yapılıyor düşünmelidir. Kur'ân-ı kerime dokunmak için, temiz el lâzım olduğu gibi, onu okumak için de, temiz kalp lâzımdır. Bunun içindir ki, İkrime, mushafı açınca kendinden geçerdi. Allahü teâlânın büyüklüğünü bilmeyen, Kur'ân-ı kerimin büyüklüğünü anlayamaz. Allahü teâlânın büyüklüğünü anlamak için de, Onun sıfatlarını ve yarattıklarını düşünmek lâzımdır. Bütün mahlûkatın sahibi, hâkimi olan bir zâtın kelâmı olduğunu düşünerek okumalıdır. Okurken başka şeyler düşünmemelidir.

Bir kimse, bir bahçeyi dolaşırken, gördüklerini düşünmezse, o bahçeyi dolaşmış olmaz. Kur'ân-ı kerim de, müminlerin kalblerinin dolaşacağı yerdir. Onu okuyan, ondaki acâiplikleri ve hikmetleri düşünmelidir. Her kelimeyi okurken mânasını düşünmeli ve anlayıncaya kadar tekrar etmelidir. Lezzet bulunca da, tekrar etmelidir.

Peygamberimiz, bir gece sabaha kadar “İn-tüazzibhüm” âyetinin tamamını tekrar buyurmuştur. Kur'ân-ı kerimin mânâsını anlamak çok güçtür.