Turizm hem akıllı hem çakıllı
Ramazan'ın başladığı ilk cuma günü İngiltere'de de ilgilisi için "oruç ayı" olduğunu anlamanız mümkün. Daha birkaç gün önceydi İngiltere Türk İslam Kültür Merkezi Vakfı ve Süleymaniye Kültür Merkezi yazılı açıklamalar yaparak Ramazanı duyurdular. Ramazanın nasıl karşılanması gerektiğini aktardılar. Çoğu kuruluş da imsakiye bastırmış, hem müşterilerine, hem dileyene veriyor. Türkiye ile İngiltere arasında iki saat fark var. Bütün camilerde 20.30'da mukabele okunuyor, 21.00'de vaaz veriliyor, 21.45'te de yatsı ve teravih namazı kılınıyor. Kendinizi bu manevi havada Türkiye'de gibi hissediyorsunuz. Bütün dualarda Ramazanın huzur ve barış getirmesi isteniyor. Türk okulları da Londra'da adından bahsettiren, kaliteli eğitim verenler listesinde. Mesela Güney Londra'daki Eltham Türk Okulu ve Namık Kemal Türk Okulu. Tatilde KKTC'ye gidecekler. 17 Şubatta da Folklor Festivali'ne hazırlanıyorlar. Sosyal aktiviteleri, GCSE ve A Level sınavlarında birinci sıradalar. Sınıf birincileri Deniz Burcu ve İlknur Karataş kendi kültürlerini öğrenerek büyüyen şanslı çocuklarımızdan. İngiltere'de ciddi bir Türk Lobisi var. Dayanışmaları da önemli bir boyutta. Dünya Turizm Fuarı'ndaki Türkiye standı da öyle bir resim sergiledi. Komşu standlarımız Fas, Ürdün, Tunus, Oman'ı ziyaret ettiğinizde kendinizi bu ülkede hissediyorsunuz. Bizde ise modern bir hava sergilenmişti. Düz, beyaz çizgiler, keskin diktörtgenler. İki senedir böyle. Geleneksel propagandadan vazgeçmiş yetkililer. Fuarın amacı her ülke kendine turist çekecek. Turizm imkanlarına pazar arayacak. Kıran kırana bir mücadele içindesiniz. Ucuza kapatmak için bir yarış var. 58.5 milyonluk İngiltere'de 2000 yılında 56.7 milyon İngiliz yurtdışına seyahate çıkmış. 24.1 milyar sterlin harcamış. Türkiye'nin payı %3.4 ancak Almanlardan sonra ikinci sıradalar. Televizyon ve yazılı basının yayınlarından çok etkileniyor İngilizler. Türkiye'nin fiyatları tamıtamına bir cazibe. Marmaris, Fethiye, Kaş, Kalkan, Bodrum, Kuşadası'na dayanamıyorlar. İstatistikler böyle çıkıyor. Başta Turizm Bakanı Mustafa Taşar ve arkadaşları İngiliz Seyahat Acantaları Birliği ABTA, Tur Operatörleri Federasyonu FTO, uluslararası Tur Operatörleri Birliği IFTO, Uzman Türk ve Kuzey Kıbrıs Tur Operatörleri Birliği ASTO yetkilileriyle üç gün süren uzun görüşmeler yaptılar. Netice olarak 2002'de İngiltere'den 700 bin turist gelecek. Bir İngiliz ortalama 416 sterlin harcıyor. Gerisini siz hesap edin. Becerebilirsek IMF'den de yakışıklı bir sektör. İngiltere'nin 4 büyük tur operatörü bünyesindeki Thomson, Airtours, Thomas Cook, First Choice bu anlaşmadan mutlu ve umutlu. Fuara Türkiye'den katılan 27 kuruluş da aynı duygu içinde. Konakladığımız London Kensington Hilton Oteli'nin genel müdürü Kazım Gürses Türk. 12 çalışanı da öyle. Hemen Holland Park Avenue'nin yanı. İngilizler nasıl gelir? Londra 7 milyon. İstanbul'dan küçük, ancak daha bakımlı nüfusun %25'i tek başına yaşıyor. Doğurganlık oranı az. Göç fazla. Konut sorunu en büyük problem. En az satanı 200 bin, zirvede ise 4 milyon satan gazeteye sahipler. Asgari ücret saati 4 paunt. Yani 10 milyon TL. İngiltere'den Türkiye'ye turist nasıl fazla gelir? Bu soruya cevabı eşi Türk, Türkiye'yi iyi tanıyan turizmci Steven Henderson verdi: - Türkiye güçlü ürüne sahip. Verileri olumlu. Bir ülkede tanıtım, ucuzluk ve güvenlik önemli. Türkiye'de hizmet kalitesi düşük. Ancak iyiye gidiş gözleniyor. Dostça uyarayım. Hizmet yetersiz. Hijyene dikkat edilmiyor. Ancak yemek hastalığı yok, görülmedi. Oysa bütün dünyada var. İngilizler Türkiye'nin farklı kültürünü düşünüyor, rahatlık hissedemiyorlar. Yeni bir otel gördüm. Yangın çıkışları yeterli değildi. Balkonlar yüksekti. İnsanların geri gelmesi için istikrar şart. Henderson anlatıyor ama hinoğlu hinlik de hissetmiyor değilsiniz? - Almanya da İngiliz Tur operatörlerini takip ediyor. Tunus ve İspanya'da turizm için eğitim fonu var. Siz de kurun. Bu yüzden Dominic'den çekildik. Turizm yatırımı için de güvenlik, ekonomik istikrar önemli. Bütçeler kaliteye aktarılmalı. Tur operatörlerimiz Türkiye'ye gelmeli. Pano reklamlarla hiç kimse bir ülkeye gitmez. Türkiye için fırsat var. Potansiyel ziyaretçilere ulaşmak gerek. Fuarlar bağlantı yeri Duayen müsteşar Savaş Kuce istenilen çoğu şeyi hiçbir ülkenin yapmadığını hatırlattı. İddia o ki, tur operatörleri masraflarının bir bölümünü Ankara'ya yüklemek istiyor! Makul olanı var, olmayanı mevcut. Mesela resmen teşvik arzusu. Reklama sonra diyorlar. İddiaları da %50 artış. Çünkü bağlantı birebir oluyor turizmde. En genç Akdeniz ve bölge otelleri Türkiye'de Bakan Taşar'ın iddiasına göre Özal'dan sonra 2. atılım gerçekleşiyor. Eksiklikler belli, 2020'ye kadar program da belli. Türkiye Ortadoğu ve Asya ülkesi değil. Savaş olmazsa bölgemizde 20 yıllık turizm vizyonumuz oturacak. Türkiye'nin Afganistan ile komşu olmadığını, arada 4000 kilometre olduğunu bütün dünyaya anlatmak gerek. Alayhteki propagandayı kırmak icabediyor. Sanat, kültür ve konferans turizmi ihmal edildi, hatırlanmadı veya ben öyle algıladım temaslarda. Bir husus dikkatimi çekti. İsrail ve Suriye turizm sektöründe de birlikte iş yapmak için can atıyor, çok hevesli. Bu yıl İspanya turizminde de %40 düşüş yaşanmış, Türkiye ise şanslı bu devler karşısında. Ankara; Berlin, Moskova ve Londra Turizm Fuarı'na önem vermekte haklı. Çünkü en fazla turist gelen ülkeler. İngiltere'de alkol tüketimi fazla. Turist İngilizlerin gittikleri ülke alkol komasına girip sarhoş iken düşüp öldükleri için yüksek balkona itiraz ettiklerini öğrendim. Batıyı bekleyen en büyük tehlike: Alkolizm.