Bir kimse, elinden geldiği kadar haramdan kaçmaya çalışır, fakat buna rağmen elde olmayan sebeplerle harama düşerse, mesela şarapla pişirilmiş bir eti bilmeden yerse günahı olmaz. Nitekim, necâsetle kılınan namaz kabûl olmaz. Fakat, necâset olup da, bilmese kabûl olur. Necâset olduğunu namazdan sonra anlasa, kaza etmek lâzım gelmez de demişlerdir. Resûlullah efendimiz namaz kıldıktan sonra Cebrâîl aleyhisselam, nalınının kirli olduğunu haber verdi, fakat efendimiz namazı kaza etmedi. Bir yerde, yağma edilmiş, çalınmış şeyler ve hayvanlar satılıyorsa, çoğunun haram olduğunu bilen kimse, buradan bir şey satın almamalıdır. Eğer ihtiyacı çoksa, nereden aldın diye sormalı. Helâlden olduğu anlaşılanı almalıdır. Çoğunun haram olmadığı biliniyorsa, sormadan almak câiz ise de, sormak verâ olur. Vera sahiplerinin, alışverişlerinde, bu malı nereden aldın demek câiz olur ise de, o kimse incinirse, sormak haram olur. Çünkü verâ, ihtiyâtlı olmaktır. Müslümanı incitmek ise haramdır. O hâlde, güzellikle sormalı. İkrâm ediyorsa, bir bahâne ile yememelidir. Çaresiz kalırsa, incitmemek için yemelidir. Başkasına da sormamalıdır. Çünkü, kendisi işitirse daha çok üzülür. Tecessüs ve gıybet ve sû'i zan olur ki, hepsi haramdır. İhtiyâtlı davranmak için helâl olmazlar. Resûlullah efendimiz misafir olduğu zaman, ne verseler kabûl buyururdu. Nereden aldınız diye sormazdı. Hediye de kabûl eder, sormazdı. Ancak şüpheli olduğu meydanda ise, meselâ, Medîne-i münevvereye yeni teşrîf buyurduğu zaman, getirdikleri şeylere, hediye mi, sadaka mı diye sorardı. Çünkü, o zaman şüpheli idi. Sorunca, kimse incinmezdi. Burada önemli olan haram olduğu kesin olan şeylerden kesinlikle kaçınmaktır. Kâdı-zade Ahmed Efendi buyurdu ki: "Bir kimse, elindeki kat'î haram olan maldan sadaka verse, sevap umsa, alan fakir, haramdan olduğunu bilerek, verene Allah râzı olsun dese, veren de veya başka bir kimse de âmîn dese, hepsi kâfir olur. Haram olduğu bilinen belli mal ile câmi yaptırmak ve başka hayır yaptırmak ve bunlara karşılık sevap beklemek de küfürdür." > Tel: 0 212 - 454 38 21 www.mehmetoruc.com e-mail: mehmet.oruc@tg.com.tr