Menopozda hormon dışı tedavi

*50 yaşındayım ve bir yıldır menopozdayım. Çekilen mammografide şüpheli görüntünün tespit edilmesinden dolayı hormon tedavisine başlanamadı. Hormon tedavisi olamayacağıma göre, kemik erimesini önlemek için ne yapmalıyım? (Y.E.-Gayrettepe) Gerek tedavi ile ilgili eğitime rağmen yan etkiden korkan, gerekse kanamaları kabullenemeyen ya da gerçekten hormon tedavisi kullanamayacak bayanlarda menopoz şikayetlerine yönelik hormon dışı tedaviler planlanmıştır. Günümüzde hormon tedavisi %3-32 kullanım hızına sahiptir. Kullanılan tedaviye bağlı olarak görülen çekilme kanamaları ya da düzensiz kanamalar ile pek çok kişi tedaviyi yarıda bırakmaktadır. Öte yandan bir grup bayan ise hormonlara ait yan etki korkusu ile tedaviye hiç başlamamaktadırlar. 30'lu yaşlarda kemik kitlesinin maksimum olduğu ve takriben menopoza yaklaştıkça azaldığı ve menopozdan sonra hızla düşüş gösterdiği bilinmektedir. Hormon tedavisi görmeyecek olgularda kemik kitlesinin korunmasına yönelik tedbirler alınmalıdır. Kalsiyumdan zengin diyet, kalsiyum ve vitamin D dışarıdan alımı kolay ve ucuz bir destek tedavisidir. Günlük ortalama kalsiyum (Ca) ihtiyacımız 1000 mg olduğu düşünülürse, ihtiyacını beslenme yolu ile karşılayamayanlarda günlük 800-1500 mg ek Ca desteğinin gerekli olduğu açıktır. Günlük vitamin D ihtiyacımız için de bir litre süt içmek, 1 tablet polivitamin almak ya da güneşte 30-60 dakikalık yürüyüşler yapmak yeterlidir. Günlük diyetimiz için de 'Ca'dan en zengin gıdaların başında süt, yoğurt, yeşil yapraklı besinler gelmektedir. Bunların yeterli miktarda tüketimi gerekir. Menopozlu yıllardan önce kalsiyum yönünden fakir beslenen bayanların, menopoz öncesi yeterli kalsiyum almış ve buna devam eden bayanlara göre daha fazla kalsiyum almalıdırlar. Hareketsizlik de, hızlı kemik kaybı için önemli bir etkendir. Bayanların egzersiz programlarına menopoz öncesi başlamaları idealdir. Öncelikle menopozun ilk beş yılında düzenli egzersiz yapan bayanların belirgin olarak kemiklerini korudukları görülmüştür. Aerobik egzersizlerin haftada beş gün ve kas gevşetici egzersizlerin de haftada 2-3 kez yapılmaları hedeflenmelidir. Ayrıca kemik erimesinin (osteoporoz) korunması ve tedavisinde kullanılabilecek tıbbi ilaçlar da mevcuttur. Bu tedavi kadın hastalıkları ve fizik tedavi uzmanının birlikte değerlendirmesi sonucu düzenlenir.