İspanya'da bir Büyükelçi...-333-

Sultan I. Abdülhamid Han, 1787 senesinde Vasıf Efendi'yi Büyükelçi olarak İspanya'ya gönderdi... Madrid halkı Osmanlı Büyükelçisinin Kral Sarayına gideceği günü büyük bir merak ve heyecanla bekliyordu. Çünkü ilk defa bir Osmanlı göreceklerdi. Güzergah üzerindeki bütün evlerin balkonları ve pencereleri insan kaynıyordu... Nâme-i Hümayun'un arzı... Nihayet Vasıf Efendi göründü... Halk, büyük bir tezahürata başladı. Bu muazzam kalabalık arasından güçlükle saraya ulaştı. Kral onu ayakta bekliyordu. Bu devirde yeryüzünde en geniş topraklara sahip devlet İspanya idi... Vasıf Efendi, başkatibinin elinden, Padişahın mektubunu aldı. Nâme-i Hümayunu üç defa öpüp başına koyduktan sonra, krala adım adım yaklaşıp önünde durdu: -Kürre-i Arzda mevcud cümle padişahların a'zam ve ekremi, şevketlû, azametlû, kudretlû, kerâmetlû Padişahım ve velinimetim, Efendimiz es-Sultan Abdülhamid Han İbni's-Sultan Ahmed Han hazretlerinin, haşmetlû İspanya Kralına nâme-i hümayun-u inayet-meşhun (lütuf dolu mektup)larıdır diye yüksek sesle arzetti. Kral, 75 yaşlarında bir pir-i ra'şedar (titrek bir ihtiyar) idi. Nameyi aldı. Osmanlı devleti ve Osmanlı Padişahı ile, İspanya arasındaki -pek de mevcut bulunmayan- kadim dostluğu hakkında kısa bir nutuk söyleyebildi... Övünmeyi seven bir millet Vasıf Efendi, Madrid'den başka Gırnata'ya gitti. Burada Müslümanlardan kalma eserleri gördü ve içi sızladı. Meşhur kütüphanesini de gezdi ve İspanyol katliamından kurtulabilen 5000 cildlik paha biçilmez kitapları inceledi. 10 kadar nefis bir hatla yazılmış Mushaf-ı şerîften başka, fıkıh, kelam ve hadis kitapları da vardı. Vasıf Efendi hayli "mütehassir ve müteessir" (kaskatı olmuş ve üzüntülü bir halde) kütüphaneden ayrıldı. İspanyol halkından büyük bir yakınlık gören Vasıf Efendi, bu arada onları; tafrayı (atıp-tutmayı övünmeyi) çok seven bir millet olarak tarif ediyor ve batıl itikadlarının çok olduğunu da hayretle anlatıyor...