Belediyeler ve spor
Anayasa'ya göre (1982 madde 127, 1961 madde 116) mahalli idareler; il, belediye veya köy halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulmuşlardır. Yerel yönetimlerin sporda ne yapmaları gerektiği konusunda çeşitli yasalarda hükümler bulunmaktadır. Ancak, bu hükümler kağıt üzerinde kalıyor ve belediyeler yasa emirlerinin gereğini değil, kendi siyasi hesaplarının gereğini yapıyorlar. Spor ve spor tesisi yapmak, ne yazık ki çoğu zaman bu hesabın içinde yer almıyor. Yerel yönetimler 1930 yılında çıkarılmış olan 1580 Sayılı Belediyeler Yasası ile yetmiş dört yıl yönetildiler. Bu yasanın "Belediyelerin Vazifeleri" başlığı altında düzenlenen 33. maddesinde, "Halk için çocuk bahçeleri, oyun ve spor yerleri yapmak" hükmü bulunmaktaydı. Yasa yapıcı, bugün Avrupa'da uygulanan sistemi, yıllar önce düşünerek, çocuk ve gençlere yönelik temel spor etkinliklerinin yapılacağı alanların belirlenmesini ve tesisler yapılmasını, yerel yönetimlerin görevleri arasına koymuştu. Ancak, ilginç olan bu yasanın yürürlükte olduğu süre içinde İstanbul Belediyesi'nin yaptırdığı Spor Sergi Sarayı ile Ankara İl Özel İdaresi'nin yaptırdığı 19 Mayıs Stadyumu dışında kayda değer bir tesis yapımına rastlanmıyor. Yine 1938 yılında çıkarılmış olan 3530 sayılı Beden Terbiyesi Yasası ile Türk spor teşkilatı 50 yıla yakın bir süreyle yönetildi. Bu yasaya "Yerel yönetimler ile il özel idareleri, gelirlerinin % 2 ve 4'lük paylarını spor saha ve tesislerinin inşası ve sportif faaliyetlerde kullanılmak üzere bütçelerinden BTGM payı olarak ayırırlar" hükmü konulmuştu. Ancak belediyelerin tamamı bu yasal şartı da yerine getirmediler. Türk sporunun gelişip yaygınlaşmasında önemli bir işlevi olan bu hüküm, 1986 yılında çıkarılan 3289 Sayılı Yasa'da da korunmuştur. Lakin uygulanmasında güçlük çekilen bu hükümler, 2004 yılında çıkarılan 5272 Sayılı Belediye Kanunun 87. maddesi ile yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak bu yasada da gençlik ve spor hizmetleri belediyelerin görev alanları içindedir. Yerel yönetimlere yasa ile verilmiş görevlerden olan spora yardım içeren hükümlerin kaldırılmasının sebepleri: Belediyelerin borç batağında olmaları, maaş ödeme güçlüğü çekmeleri ve ağır yerel sorunlardır. Belediyelerin içinde bulunduğu durum açısından önemli, belki de yerinde bir gerekçe. Ancak, şu anda 1., 2. ve 3. lig futbol takımlarından bazılarının yönetimleri belediyelerin elindedir. Bu kulüplerin parasal kaynakları da belediyelerdir ve futbolcu transferleri için milyonlarca dolar harcamaktadırlar. Şimdi karşımıza bir soru çıkıyor; belediyelerin görevleri "halkının mahalli müşterek ihtiyaçlarını karşılamak" tır. Acaba yasa ile belirlenmesi unutulan, mahallin çok önemli ve müşterek ihtiyaçlarından birisi de futbolcu transferlerine milyonlarca dolar harcamak mıdır?