Dağda ölmek...

Son zamanlarda meydana gelen dağ kazaları herkesi çok üzdü. Önce üniversite öğrencisi Ümit Özgen, Uludağ II. Yerleşim (Maden) Bölgesi'nde kaybolduktan sonra, aşırı soğuğa maruz kaldı ve donarak hayatını kaybetti. Daha sonra Zigana'da dağcılık ve gezi yapan gruptan çığ altında kalan 10 hayatını kaybetti. Her iki olayda da ağzı olan konuştu. Oysa dağ, kar, sis ve çığ gibi doğal olaylar bilgi ve uzmanlık gerektiren konular... Bu tip kazaların büyük çoğunluğu, kazazedelerin yeteri derecede bilgiye sahip olmamasının yanı sıra güvenlik tedbirlerin yetersizliğinden de kaynaklanır. Arama-kurtarmaya ilişkin araç-gereç ve ehil eleman işi ise ayrı bir mesele... Öncelikle Ümit Özgen olayına bakalım. Kış tatilini yapmak isteyen her vatandaş dağda kar, tipi, fırtına, sis ve çığ gibi doğal olaylara maruz kalabilir. Bu konularda bilgi sahibi değilse acı sonuçla karşılaşma ihtimali de yüksektir. Öncelikle kış turizmi merkezlerini ele aldığımızda, bu işlerle ilgili tek yetkili kurum olması gereken Turizm Bakanlığı'nda kış turizmi birimi var ama yok! Yıllardır kış turizmi yapılan Uludağ'da oteller büyüdü, pistler küçüldü. Özellikle pazar günleri kişi başına düşen kayak alanı darlığı nedeniyle usta kayakçılar dahi zorlanıyor. Liftlerde tek kart sistemi olmadığı için belli yerlerde kuyruklar ve yoğunluk boğaz köprüsü trafiğini andırıyor. Pistlerde uluslararası kurallara uygun ve yeterince işaret, uyarı ve yön tayini levhaları var ama yok! Bu önlemler alınmadığı sürece benzeri acılar tekrar edebilir. Bu acıların yaşanmaması, herkesin gönlünce kış tatili yapabilmesi için: * Uludağ'ın sahibi belli olmalıdır. * Ehil kişiler tarafından iyi bir planlama yapılıp, gecekondulaşmaya son verilmelidir. * Dağ mimarisine uygun taş-ahşap oteller ve güvenli pist ve liftlerle Uludağ on binlerce insana ev sahipliği yapabilecek kayak merkezi haline gelmelidir. Gelelim Zigana'daki çığ faciasına... Trabzon Tenis Dağcılık ve Kayak Kulübü gezi ekibinin yürüyüş güzergâhı doğru, ancak zamanlama yanlıştı. Çığ faciaları büyük çoğunlukla 24 saati aşan tipi, fırtına ya da ılık rüzgâr sonucunda kar kütlelerinin harekete geçmesiyle meydana gelmektedir. Yüksek ses çığın oluşumunu tetiklemektedir. Ancak Zigana'daki olayda patlama sesi olduğu söyleniyor. Bu ses büyük bir ihtimalle Aeresol gazının itmesi ve kar kütlesinin süratle harekete geçmesiyle ortaya çıkan şiddetli gürültüdür. Çığ riski olan bölgelerde dağ gezisi ya da dağcılık yapanların özellikle gündüz 10:00-14:00 saatlerinde kar kütlelerinin gevşeyerek harekete geçmesi nedeniyle dikkatli olmasında yarar var diyor, dağ kazlarında hayatlarını kaybedenlere rahmet diliyorum.