Futbol çıkmazına bir öneri

Türkiye'de futbol geniş kitlelerin ilgi odağı, basının ve TV'lerin göz bebeği, reyting malzemesidir. Kendine has iç sorunları, sosyolojik ve yapısal konumu ile de sıkıntılı bir spor dalıdır. Özerk olmasından bu yana da her geçen gün yeni sıkıntılarla karşılaşılmaktadır. Asli görevi: * Futbol faaliyetlerini yürütmek, futbolun gelişmesini ve yurt sathına yayılmasını sağlamak, bu konularda her türlü düzenlemeyi yapmak, kararlar almak ve uygulamak. * Milli ve milletlerarası kuralların ve her türlü talimatın uygulanmasını sağlamak ve Türkiye'yi futbol ile ilgili konularda yurt dışında temsil etmektir. Bu denli güçlü bir sektörü elinde tutmak, ya da oraya hükmetmek isteyenler oldukça fazladır. Bu nedenle Futbol Federasyonu "iktidara yakın ya da uzak", veya "falanca takıma yakın ya da uzak olduğunda" sorun yaşamaya devam edecektir. Hal böyle olunca da Federasyon yönetiminde kim olursa olsun bu ve benzeri sıkıntılarla karşılaşacaktır. Şu andaki sıkıntı harcamalarla ilgili; yasaya göre, denetleme kurulu, Federasyonun bütçe ve harcamalarını rapor eder ve genel kurula sunar. Bu rapor doğrultusunda Federasyonun devam edip etmemesine genel kurul karar verir. Ancak mevcut genel kurulu oluşturan delegeler, muhasebe, harcırah kanunu, ihale kanunu gibi hususlarda bilgi sahibi değiller; bilgi sahibi olmaları da gerekmez. 3813 sayılı yasada bu görev denetleme kuruluna verilmiş, yani genel kurul delegeleri bir anlamda denetim kurulu raporlarına itibar ederler; öyle de olmaktadır. Asıl sıkıntı, seçimde; denetleme kurulunun Federasyon yönetimi ile birlikte ve aynı listede seçilmesinden kaynaklanmaktadır. Denetleme kurulu olarak aynı liste ile seçime gir, sonra da birlikte yola çıktığın kişilerin harcamaları için yasal değil de!... Bu mekanizmanın çalışması şeklen ve fiilen mümkün müdür? Hal böyle olunca sıkıntı devam mı edecek? Hayır, öncelikle, yasa yapıcılar tarafından hazırlanacak "Türkiye Futbol Federasyonu Bütçe, Muhasebe, İhale ve Harcamalarına İlişkin Talimat" (faaliyetlerin yürütülmesini aksatmayacak, çağın gerçeklerine uygun) çıkarılarak, neyin doğru, neyin yanlış olduğu yasal bir statüye kavuşturulmuş olacaktır. Sıkıntıları ortadan kaldırmanın diğer bir yolu da denetleme kurulu görevini bağımsız kuruluşlara yaptırmaktır. Bağımsız kuruluşların da suiistimaller yapabileceği göz önünde bulundurularak işlerini düzenli yapmayan bağımsız kuruluşa çok ağır maddi ve cezai yaptırımlar getirilmelidir. Sonuç olarak, Federasyonun idari ve mali işleri yasal bir düzenleme ile yazılı hale getirilmeli, denetim raporları bağımsız kuruluşlarca yapılmalıdır. Bütün bu önlemlere rağmen meydana gelecek bir usulsüzlüğün sorumlusu bağımsız denetim kuruluşu olacaktır. Bağımsız denetim kuruluşu da yapacağı suiistimalin bedelini ağır ödeyeceğini peşinen bildiği için, bilerek usulsüzlük yapmayacaktır. Bu durumda da hem Federasyon hem de futbol camiasının rahatlayacağı kanaatindeyim.