Spora yeni model
Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, spor teşkilatındaki hantal yapılanmaya son vermek gerektiğini kamuoyu ile defaten paylaştı ve bu amaçla hazırlanan yeni tasarıyı Meclise gönderdi. Ancak bu yasa bir türlü hayata geçmedi. Tasarı, merkezde Spor Konseyi, taşrada ise yerel yönetimlere bağlı spor örgütlenmesini amaçlıyor. Bu modelin merkezi örgütlenme tarafı ile ilgili sıkıntı yok. Ancak taşranın yerel yönetimlere devri ülkemizin içinde bulunduğu koşullar nedeniyle sıkıntıları da beraberinde getireceğinden yasanın bu şekli rafa kalktı. Ülkemizde spor yönetimini için çok değişik modeller uygulandı; müstakil bakanlık, Milli Eğitim Bakanlığı, Başbakanlık gibi birçok kuruma bağlandı. Ancak bürokratik sıkıntıları olmasına rağmen, şu ana kadar en verimli işleyen model, Türk Spor Kurumu ve Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü modeli oldu. Modern bir uygulama için, AB'ye uyum süreci ve ülkemiz koşulları birlikte göz önünde bulundurulmalı. Bir özyönetim modeli ve buna paralel olarak yeni bir yapılanma bu işi çözer. Ve bu düzenlenme Türk sporuna ivme kazandırır. Bugüne kadar tüm hükümet programlarında spora ilişkin tek ve vazgeçilmez hedef "uluslararası alanda başarılı sonuçlar elde edilmesi ve sporun yurt sathına yayılması" olmuştur. Ancak, uygulamalara bakıldığında, sporun iç siyasete bulaştırılması ve sporla ilgisiz kadrolarca yönetilmesi geleneksel sorun olmuştur. Ülkemiz genç nüfusa sahip, bu ülkenin her evlâdı Türk vatandaşı hüviyetine sahip. Anayasamızın 59. maddesi gereğince de devlet herkesin spor yapabilmesi için tedbir almak zorunda. Anayasamız, hükümetler ve herkes ülkemizin sporda başarılı olmasında hemfikirdir. Bu nedenle oluşturulacak yeni modelde tek ve vazgeçilmez ilke, "devlet siyasetiyle ilişkili, iç siyasetten bağımsız bir spor yönetimi" olmalıdır. Sporun iç siyasetten bağımsız olmasında uzlaşılırsa, bu durumda uygun olan iki seçenek var. I. seçenek: Spor yapacak çağdaki yoğun insan kaynağına sahip olması nedeni ile sporun Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlanması. Bu model daha önce de denendi ve tutmadı. Çünkü ülkemizde Milli Eğitimin sorunları kendine yetip hatta artmaktadır. Bu nedenle şu an için bu yapılanmanın bir yararı olmayacaktır. II. seçenek: Birçok ülkede spor, milli olimpiyat komiteleri tarafından sevk ve idare ediliyor. Bu durumda sporun TMOK (Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi) tarafından idare edilmesinin doğru bir yol olacağı kanaatindeyim. Tabii TMOK'un da yeniden yapılanmasına ihtiyaç var. Bu yapılanma öncelikle neler olmalı? Genel bütçeden spora ayrılacak pay TMOK emrine tahsis edilmeli ve TMOK'a bağlı, Ulusal Spor Konseyi kurulmalıdır. Konseyin daimi başkanı TMOK başkanı olmalı ve konsey, başkan dâhil beş temsilciden oluşmalı (Genelkurmay, Milli Eğitim, Üniversiteler ve Spor Kulüpleri temsilcisi). Ulusal Spor Konseyine bağlı olarak, * Gençlik ve Spor Başkanlığı, *Yerel Spor Örgütleri Başkanlığı, *Spor Denetimi ve Hukuk Kurulu Başkanlığı, *Ulusal Spor Akademisi ve Spor Bilimleri Başkanlığı, oluşturulmalı. *Tüm federasyonlar denetim açısından Ulusal Spor Konseyi'ne bağlı olmalı. Yönetimleri ilgili spor dalının asli unsurlarının oy kullanacağı bir seçimle iş başına gelmeli ve mâli açıdan özerk olmalı, *Bölgesel seviyede sporun sevk ve idaresinden valiler sorumlu olmalı, mevcut gençlik ve spor il müdürlükleri valiliklere devredilmelidir. İl Müdürleri, Ulusal Spor Konseyi tarafından atanmalı ya da seçilmeli. Periyodik denetimleri de Ulusal Spor Denetimi ve Hukuk Başkanlığı tarafından yapılmalı. * Okullardaki beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin daha işlevsel bir hale getirilmesi için de MEB içinde Okul Sporları Genel Müdürlüğü ve bağlı birimler oluşturulmalı. *Yükseköğrenim gençliğinin sportif faaliyetlerinin planlaması ve düzenlenmesi için de YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) bünyesinde Yükseköğretim Kurumları Gençlik ve Spor Faaliyetleri Dairesi Başkanlığı ve bağlı birimler oluşturulmalı. Türk spor yönetiminde yeniden yapılanmayla ilgili olarak sunmaya çalıştığım bu model ilgilenenlere duyurulur.