Abdüllatif Uyan

Kastamonu'da doğup istanbul'da vefat eden Hak dostlarından Şeyh İsmâil Rûmî hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, şu iki nîmete kavuşan kimse, bu dünyâda hiçbir şeyi dert etmemeli, hiçbir şeye üzülmemelidir, buyurdu.

Büyük velî Seyyid Fehîm Efendi, üstâdını ilk defa Nehri'de gördü. Görür görmez hayran oldu. Öyle ki, gözü, ondan başkasını görmüyordu artık.

Bağdat'ta yetişen velîlerden Şeyh İsmâil Enarânî hazretleri, bir gün sevdiği bir gence; - Ey oğlum! Bu gençlik zamanını büyük nîmet bil! Elden geldiği kadar bu zamanı, Allahü teâlânın râzı olduğu işleri yapmakla geçir! buyurdu. Bunun için iki şey çok mühimdir. Delikanlı sordu: - Onlar nedir efendim?

Evliyânın büyüklerinden Seyyid Fehîm hazretlerinin, henüz çocukken hârikulâde halleri vardı. Biri şöyle mesela: Bir amcazâdesi vardı.

Şırnak civarında yetişen velîlerden Şeyh İbrâhim Hakkı hazretleri, bir gün fena arkadaşlara aldanan sevdiği bir genci görüp, şefkatli bir sesle;

Büyük velî Seyyid Fehîm Efendi hakkında, kaynaklarda şu bilgiler yer alıyor. Seyyid Fehim Efendi, devrinin bir tekiydi.

Yemen evliyâsından Şeyh İbrâhim bin Alî hazretleri, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, namazları cemaatle ve huşû ile kılmalıdır, buyurdu. Çünkü, insanı dünyâda ve âhirette felâketlerden, sıkıntılardan kurtaracak şey, ancak namazdır.

Büyük velilerden Abdülhakîm Efendi, Bâyezid Câmiinde vaaz ediyordu bir gün. Hac mevsimiydi.

Mısır'da yetişen büyük velîlerden Şeyh İbni Nûh hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, boş zamanlarımızı kıymetlendirmeli, bu zamanlarda Allahü teâlânın beğendiği şeyleri yapmalıyız, buyurdu.

Allah dostlarından Abdülhakîm Efendi'yi çok seven bir "Hüseyin Efendi" vardı. Eyüp Sultân'da otururdu. Bu zat anlatıyor: Ben "Kâdirî şeyhi" idim. Yüzlerce mürîdim vardı.

Necip Fâzıl anlatıyor: Yıl, bindokuzyüz kırkbir. Ben, gazetenin birinde yazıyorum. İkinci Dünyâ Harbinin patladığı zamanlar. Almanlar sınırımıza dayanmış. Harbe girmemiz, an meselesi.

Yemen'de yetişen velîlerden Şeyh Hubeyşî hazretlerine, bir gün; - Efendim, Allahın bir kimseyi sevdiğinin alâmeti nedir? diye sordular. Cevaben;

Büyük velîlerden Abdülhakîm Efendi, Beşiktaş Sinanpaşa Câmiinde vaaz ederdi. Bir gün, yine vaaz edip dışarı çıktığında, bir saray arabası gördü kapı önünde. İçinden kibâr bir bey inip yaklaştı kendisine.

Büyük velîlerden Abdülhakîm Efendi, bâzan sevdikleriyle birlikte deniz sâhillerine giderdi. Meselâ Rumeli Kavağı'na... Veya Altınkum sâhiline. Bâzan da Beylerbeyi'ne.

Cizre'de yaşayan velîlerden Şeyh Hâlid Cezerî hazretleri, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, Allahü teâlânın sevgili Peygamberine ayak uydurmayan bir kimse, felaketlerden kurtulamaz, buyurdu.

Büyük velî Abdülhakîm Efendi'nin çok sevdiği bir talebesi vardı. "Yusuf Ziyâ Bey". Bu büyük velîyi çok sever, üzülmesine dayanamazdı. Hocası da bunu bilir, üzüleceği şeyleri duyurmazdı ona.

İstanbul'da medfun bulunan velîlerden Şeyh Gâlib Dede, bir sohbetinde; - En büyük saadet, iki cihânın en üstün insanı olan Muhammed aleyhisselâm'a tâbi olmaktır, buyurdu. Cehennem azabından kurtulmak ve Cennet nîmetlerine kavuşmak, Ona tâbi olanlara mahsustur.

Büyük İslâm âlimlerinden Abdülhakîm Efendi'ye, bir gün; - Seyyid Abdülkâdir-i Geylânî mi yüksektir? İmâm-ı Rabbânî mi? diye sordular.

Denizli'de medfun bulunan Hak dostlarından Şeyh Elvan hazretleri, bir gün sevdiklerine; - Kardeşlerim, dünyâ ve âhirette felâketlerden kurtulmak ve rahat yaşamak için, iki şey mühimdir, buyurdu.

Abdülhakîm Efendi'nin sevdiklerinden Tâhir Efendi şöyle anlatıyor: Bir gün, "Efendi"ye gitmiştim. Yolda kendi kendime; "Biz ne kadar uğraşsak da tasavvufta yükselemeyiz" diye düşündüm. "Gidince Efendi'ye rica edeyim. Bize bir teveccüh etsin de, yüksek derecelere yükseltsin" diye karar verdim. Bu düşünce ile vardım huzura.