Tarhana

Yavuz Sultan Selim Han Çaldıran Savaşı'na giderken ordunun kamp kurup istirahat ettiği bir bölgede tebdil-i kıyafet ederek derviş kılığına girer. Kimseye haber vermeden geç saatte ordugâhtan ayrılır. Köylülerin hayat şartlarını merak etmektedir. Bir köye girer ve gözüne kestirdiği bir evin kapısını çalar. Hane sahibi kapıyı açınca karşısında pejmürde bir derviş ile karşılaşır. Gerçi kendi hâlleri de pürmelaldir ama misafire buyur etmemek olur mu?

Hane halkı yaslağaç etrafında akşam yemeği yemektedirler. Sofrada sadece kara ekmek ve bir çorba kâsesi vardır. Misafir hemen sofraya buyur edilir. Çorba, sultanın çok hoşuna gitmiştir. Ev sahibine “Bu çorba çok hoşuma gitti. Ne çorbasıdır bu?” diye sorar. Çok zeki ve ferasetli ev sahibi misafirin davranışından padişah olduğunu hemen anlamıştır. Zaten ordugâh da yakındadır. “Dar hane (fakir hane) çorbasıdır, sultanım” diye cevap verir. Bu zekice cevap padişahın hoşuna gider ve o fakiri ertesi gün, huzurunda kabul edip ikram ettiği çorbanın tası ile altın hediye eder.

Fakir köylü hâlini soran Padişah’a “Sultan’ım, darhanemize (fakirhanemize) teşrif buyurdunuz ve darhane çorbamızdan içtiniz. Bu çorba şimdi “Darhane” değil “Darbhane” çorbası oldu” der.

Darhane, Anadolu insanının dilinde “tarhana” olarak yerini alır. Bazı yerlerde ise daha da kısaltılarak “tarana” olarak kullanılır.

Ninem diyor ki: Tarhana kaşığıyla, her iş yakıştığıyla.