Hilmi Demir

Hazreti Muhammed'in (aleyhisselam) bir tasvirini yapmaya kalksaydık her hâlde “el-Emîn” sıfatını yazmak yeterli olurdu. El-Emîn sıfatı kadar onu tarif edecek, onu resmedecek bir başka kelime bulmak mümkün değildir.

İslam ile gnostik ve bâtinî inançlar arasındaki en temel fark, kötülük meselesinde ortaya çıkar. İslam dini, tevhidi savunduğundan kâinattaki tüm oluşumların tek bir ilahın eseri olduğunu savunur. Bu durum İslam’ın olmazsa olmaz en temel inancıdır.

İnsanlığın yaşadığı en büyük krizlerinden biriyle karşı karşıyayız. Buna rağmen içimizdeki marjinaller boş durmuyor. Bir tarafta her fırsatta hıncını dinden almaya çalışan, din ve dinî hayatın temsilcileri ile diyalog kurmayı reddeden bir kitle var.

Koronavirüs salgını yalnızca sağlığımızı değil inançlarımızı da tehdit ediyor. Örneğin; dinlerin en temel inançları arasında yer alan ve yüzyıllardır yapılan bazı dinî ibadetlerini şu an yapamıyorlar. Bunlardan biri olan, cemaat ile toplu ibadet dinlerin olmazsa olmazıdır. Cemaatsiz bir din ya da ibadet düşünülebilir mi? Oysa şimdi tüm dünyada kiliseler, havralar, camiler, Budist tapınakları kapanıyor. Bununla birlikte bu süreçte, dinlerin ve din adamlarının tepkileri de hayli ilginç örnekler oluşturuyor. Bu farklı tepkilerden birkaç örneği aktarmak istiyorum.

İslam inancında kader, sabır ve tevekkül anlayışları bugün karikatürize edildiği gibi asla tedbiri ihmal etmek anlamına gelmemektedir. Hazreti Gazâlî, “Eğer tevekkül, elini-kolunu bağlayıp hâdiselere karşı âtıl bir tavır takınmak demek olsaydı, bir taraftan çalışmamayı haram kılan şeriat diğer taraftan tevekkülü emreder, onu över ve iyi bir haslet olarak gösterir miydi?” der.

Her ne kadar uzun bir komünizm mazisi olsa da, Rusya’da yükselen dindarlık, geçmişin sembollerini de geri çağırıyor. Semboller geri gelirken geçmiş hedefler de yeniden canlanabiliyor. Bu durum ister istemez, Rusya’nın dış politika vizyonunda dinî jeopolitiğini önemli hâle getiriyor...

Haricinin siyasal bir anlamı vardır. Huruç birisine ve otoriteye karşı meydan okumak yani isyan etmek demektir. Yani bildiğiniz silahlı darbe yapmak, isyan etmek demektir. Hariciler de otoriteye isyan ediyorlardı ve o dönemde Hazreti Ali’nin otoritesine karşı isyan etmişlerdi. Bu, basit bir ihraç, bir çıkma değildir.

Söylentiye göre 15. Yüzyılda Paris’te bir Manastırda Rahip öğrencilerine atın ağzında kaç diş olduğunu sorar. Kimse bilemeyinceye büyük üstatların kitaplarına bakarak öğrenmelerini ister. Sonraki derste “kim buldu bakalım?” diye sorar. Öğrenciler büyük üstatların kitaplarına baktıklarını ama atın ağzında kaç diş olduğunu bulmadıklarını söyler. Arkadan bir öğrenci; “Efendim Paris’in sokakları at dolu gidip onlardan birinin ağzına baksak” der. Rahip gürler:

FETÖ’nün küresel bağlarına ilk Kırgızistan’da şahit olmuştum. 2002 senesinde Kırgızistan’ın Oş şehrinde bulunan Diyanet Vakfına bağlı İlahiyat Fakültesine bir yıllığına görevli olarak gitmiştim.

Seküler Selefîlik nasıl oluyor diye merak ediyorsunuzdur. İnanın ben de çok merak ettim. Bu merakım CHP grup başkanvekili Engin Altay TBMM’de yaptığı açıklamada Libya’ya asker gönderme tezkeresine karşı çıkarken Halife Hafter’in Seküler olduğunu söylemesi ile başladı. Bu yüzden bugün size Halife Hafter’i destekleyen Medhali Selefîlerin nasıl seküler olduğunu anlatmaya çalışacağım. Başaramazsam şimdiden hoşgörünüze sığınmak isterim. Ne de olsa Sekülerlik ile Medhali Selefîliği yan yana getiren Sayın Engin Altay. Ben sadece kimdir bu Hafter ve onu destekleyen Medhali Selefîler Libya’da nasıl ortaya çıktı sorularına cevap aramaya çalışacağım...

Ekonomik olarak dünyayı global bir pazar hâline getirmeye çalışan Çin, etrafına kalın dinî-politik duvarlar örüyor. Çin’in Uygur Türklerine karşı uyguladığı baskı politikaları, "radikalizmle mücadele" olarak yansıtılsa da asıl sebep kültürel içe kapanıştır.

Veba dendiği zaman çoğumuzun aklına Avrupa’da yaşanan büyük salgınlar ve “kara ölüm” başlıkları gelir. Oysaki Osmanlı İmparatorluğu da uzun yıllar bu hastalıkla mücadele etmek zorunda kalmıştı. Nükhet Varlık’ın “Akdeniz Dünyasında ve Osmanlılarda Veba” kitabı bu açıdan oldukça ilginç belgeler sunuyor. Veba, yüzyıllar boyunca milyonlarca insanın ölümüne neden olmuştu. Karanlık ve pis yerlerde türeyen veba mikrobu bitler ve fareler aracılığıyla insanlara bulaşıyordu.

​Irak ve Suriye’de 2014 yılında sözde devletini ilan eden DEAŞ, yalnızca toprağın üstündekilere zulmetmedi. Bir o kadar da toprağın altındakiler zulüm gördü. Sünni mezarlık ve türbelerine saldırdı. DEAŞ, kontrolü altına aldığı Irak'ın Selahaddin ilinde bulunan Sünni din adamlarının türbe ve mezarlarını yerle bir etti.

Suudi Arabistan bunca yıldır hiç duymadığımız etkinliklere ev sahipliği yapıyor. Müzik festivalleri, konserler, tiyatrolar, Noel kutlamaları ve en son da Cadılar Bayramı!..

DEAŞ bugün global olarak oldukça geniş bir yelpazeye sahip bir "marka" hâline geldi. Global propaganda ağı hâlâ çok güçlü. Liderlik problemi yaşasa bile bu markanın hâlâ satın alma gücü olduğunu düşünüyorum. Dünyaya dağılmış üyeler kısa süreli başka örgütlere devredilebilir.

Türkiye’de tüm göçün Batı’daki Selefî gruplardan veya yeni din değiştirmiş mühtedilerden DEAŞ’a doğru olduğu varsayılır. Evet, Yabancı Savaşçı göçünün ciddi bir yekûnu önceleri DEAŞ saflarına katılımla ilgiliydi. Ama sahada PKK/YPG’nin alan kazanması, silahlandırılması ve desteklenmesi ile PKK/YPG saflarına katılan yabancı savaşçı sayısı da azımsanamayacak kadar artmıştır.

Şehevi arzularını gidermek için insanların dinî duygularını sömürmek isteyen birçok sahtekâr var. Ancak bu tür istismar yapılarının sadece İslam’a, tasavvuf kültürüne veya dinlere ait olduğu gibi bir kanaat oldukça sorunlu gözüküyor. Zira asıl büyük sorun kitabi dinlere alternatifmiş gibi gösterilen kült yapılardan gelmekte. OSHO da onlardan biri...

Yaşadığımız çağ büyük bir dönüşüm içinde. İnandığımız, bildiğimiz dünya o kadar hızlı değişiyor ki, her sabah yeni bir çağa uyanıyor gibiyiz. Değişim rüzgârları geleneksel ne varsa tehdit ediyor. Değişen sadece dünya hegemonyasındaki güç merkezleri değil. Dijital çağ, baş edilemez biçimde tüm ilişkileri etkiliyor. Zamanın durduğu çölün en zengin devletlerinden biri olan Suudi Arabistan bile bu değişime ayak uydurmak için kendini yeniden inşa etmek zorunda kalıyor.

​İslam dünyasında ilk medresenin Nizâmiye Medresesi olduğu yönünde genel bir kabul vardır. Hatta bu genel kabul üzerine İslam dünyasının tüm geleceğini ilgilendiren büyük genellemeler kurulur.

Alevi-Bektaşilik ile Şiilik arasındaki en temel benzerlik kuşkusuz Hazreti Ali (radıyallahü anh) ve Ehli Beyt sevgisi ve Kerbela yani Hazreti Hüseyin’in şehit edilmesi mateminin devam ettirilmesidir. Bu üç özellik Anadolu ve Türkler arasında yaygındır.