İkramiye ile ilgili en çok merak edilen sorular ve cevapları

İlk defa geçen yıl emeklilere verilmeye başlanan bayram ikramiyeleri bu yıl da Ramazan Bayramı öncesi 31/05/2019 tarihinde emeklilerin hesaplarına yatırılacaktır. Ancak gazetemize gelen çok sayıda e-Maillerden bu konuda kafaların hâlen karışık olduğu anlaşılmaktadır. Keza emekli derken SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklileri gibi farklı statüde emekli olanlar olduğu gibi iş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri alanlar, malulen emekli olanlar, engelli emekli aylığı alanlar, dul ve yetim aylığı alanlar… gibi farklı kesimler bulunmaktadır. Dolayısıyla "herkese eşit oranda ikramiye verilecek mi?" Ya da "belirli oranlar mı esas alınacak?" gibi çok sayıda soru bulunmaktadır. İkramiye ile ilgili bütün sorulara cevap olacak şekilde bu yazımızı ayırmış bulunmaktayız...   Hangi emeklilere verilecek?   Bayram ikramiyesi, Ramazan ve Kurban Bayramları öncesinde emeklilere ve SGK’dan ilgili mevzuat kapsamında gelir veya aylık alan hak sahiplerine yapılan ödemedir. Ödemenin yapılacağı tarihte SGK’dan emekli aylığı, yaşlılık aylığı, vazife malullüğü aylığı, malullük aylığı, ölüm aylığı ile sürekli iş göremezlik geliri ve ölüm geliri alanlara ödenir. Ayrıca kurumdan aylık alan; şehit yakınları, gaziler, muharip gaziler, güvenlik korucuları, şampiyon sporcular ve terörden zarar gören sivil vatandaşlar ile bu kişilerin hak sahiplerine bayram ikramiyesi ödenir. 2022 Sayılı Kanuna göre 65 yaş aylığı ve engelli maaşı alanlara emeklilik ikramiyesi verilmeyecektir.   Emeklilik ikramiyesi artacak mı? Tutarı ve sayısı ne kadar?   Emeklilik ikramiyesinin en üst miktarı bu yıl da 1000 TL olacaktır. Bu ikramiyeler Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı'nda olmak üzere yılda en fazla iki defa ödenecektir. İlk ikramiye ödemesi geçen yıl Ramazan Bayramı öncesi gerçekleştirilmişti. Bu yıl da enflasyon göz önünde bulundurmaksızın aynı oranda ödenecektir. Ramazan Bayramı ikramiyesi başvuru şartı olmaksızın gelir aylık almakta olduğunuz banka hesabınıza yatırılacaktır. Mevcut yasal düzenlemede bu rakamın her yıl artırılmasına ilişkin bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak hükûmetin her yıl enflasyon oranlarını dikkate alarak yeniden değerleme oranında artırması her zaman mümkün olabilecektir. Ama 2019 Ramazan Bayramı'nda ikramiyelerde artış yapılmayacağı kesinleşmiştir. Yaklaşık 12 milyon emekliye Ramazan Bayramı ikramiyeleri 31 Mayıs’ta toplamda 10,7 milyar TL ödenecektir.   Emeklilik ikramiyesinden kesinti yapılacak mı?   İki bayramda da ödenecek olan emeklilik ikramiyesinden herhangi bir vergi, SGK ya da diğer kanuni kesintisi yapılması söz konusu değildir. Diğer yandan verilecek olan emeklilik ikramiyelerini resmî kurumlar dâhil olmak üzere hiç kimse haciz edemeyecektir. Bu hususlar kanunda hiçbir duraksamaya mahal vermeyecek şekilde hükme bağlanmıştır.   Emeklilik ikramiyesi nasıl hesaplanacak?   Emeklilik ikramiyesinin ödenmesi için gelir ve aylık ödemesi yapılanlara, ödemenin yapılacağı tarihte gelir ve aylık alma şartı bulunmaktadır. SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı emeklileri yaşıyorlarsa her yıl Ramazan ve Kurban Bayramları öncesi 1.000 lira ikramiye alacaklar. Ancak ölümleri hâlinde her dul ve yetime 1.000 TL verilmeyecektir. 1.000 TL’lik emeklilik ikramiyesi dul ve yetimlere hisseleri oranında dağıtılacaktır. Vefat eden sigortalılarımızdan dolayı gelir ve/veya aylık almakta olan hak sahiplerinin bayram ikramiyesi ödemesi hak sahiplerinin hisseleri oranında ödenir. Örneğin; eşinin vefat etmesi nedeniyle %50 hisse oranı ile eşe, %25 hisse oranı ile yetim çocuğa ölüm aylığı ödenmesi hâlinde; 1.000 TL tutarındaki bayram ikramiyesi hak sahiplerine hissesi oranı esas alınarak ödeneceğinden, eşe 500 TL, yetim çocuğa ise 250 TL tutarında bayram ikramiyesi ödemesi yapılır. İş kazası ve meslek hastalığı sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranında bayram ikramiyesi ödenir. Örneğin; meslekte kazanma gücü kayıp oranı %25 olması nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, 1.000 TL'nin %25'i oranında yani 250 TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir.   Birden fazla emekli maaşı alanlar ne kadar ikramiye alacak?   Eşinden ve babasından ya da kendi çalışmasından ve eşinden ya da herhangi bir şekilde birden fazla emekli maaşı alanlara birden fazla ikramiye verilmeyecektir. Birden fazla dosyadan gelir ve/veya aylık alan emekli ve hak sahiplerine en fazla ödemeye imkân veren dosya üzerinden ödeme yapılır. Örneğin emekli aylığı ile birlikte vefat eden eşinden dolayı ölüm aylığı da alan bir emekliye, en fazla ödemeye imkân veren dosya üzerinden 1.000 TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir. Emekli aylığı ile birlikte %30 meslekte kazanma gücü kaybı oranı üzerinden sürekli iş göremezlik geliri alan bir emeklinin olduğunu farz edelim. Bu örnekte de en fazla ödemeye imkân veren emekli aylığı dosyası üzerinden 1.000 TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir. Emekli veya hak sahibinin vefatı durumunda hak edildiği hâlde ödenemeyen bayram ikramiyesi vârislerine ödenir.   İş kazası ve meslek hastalığından emekli olanlara ne kadar verilecek?   İş kazaları ve meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara, gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi oranı esas alınacaktır. Örneğin iş göremezlik oranı %35 ise bu durumda 1.000 TL’lik ikramiye ödenmeyecektir. Bu orana göre her dinî bayramda en fazla 350 TL ikramiye ödenecektir. İş kazası veya meslek hastalığı sonucu meslekte kazanma gücünü %50 oranının altında kaybetmesi nedeniyle sürekli iş göremezlik geliri bağlanmış iken ölenlerden, ölümü iş kazası veya meslek hastalığına bağlı olmayanların hak sahiplerine, sigortalıya gelir bağlanmasına esas olan sürekli iş göremezlik derecesi üzerinden hak sahiplerinin hisseleri oranında emeklilik ikramiyesi verilecektir.   Emeklilik ikramiyesinde diğer özel durumlar   Yabancı ülkelerle akdedilen sosyal güvenlik sözleşmeleri uyarınca kısmi gelir veya aylık alanlara, ülkemiz mevzuatına tabi olarak geçen prim ödeme gün sayılarının, sosyal güvenlik sözleşmesine göre nazara alınan toplam prim ödeme gün sayısına olan oranı, esas alınarak ikramiye ödenecektir. Çeyiz parası/evlenme yardım alanlara emeklilik ikramiyesi ödenmeyecektir. Yersiz yapıldığı anlaşılan emeklilik ikramiyesi ödemeleri, ilgilinin varsa almakta olduğu gelir veya aylıklarından %25 oranında kesilmek suretiyle, SGK tarafında geri alınacaktır.              *** “Paranızı paranın alabileceği şeylere harcayın. Zamanınızı ise para ile satın alamayacağınız şeylere harcayın.” Haruki Murakami