Etiketle satılan tek meyve Finike portakalı

Pazara gittiniz, sebze, meyve alacaksınız. Üzerindeki etikete bakarak aşağıdaki ürünleri mi, yoksa hiçbir etiket taşımayan isimsiz olanları mı tercih edersiniz? Anamur muzu, Akşehir kirazı, Antep fıstığı, Ege sultani üzümü, Gemlik zeytini, Ayvalık zeytinyağı, İspir kuru fasulyesi, Maraş biberi, Salihli kirazı, Diyarbakır karpuzu, Finike portakalı. Bu sebze ve meyveler, yetiştikleri topraklara göre tanımladığımız, yöre, il ya da ilçe adıyla Türk Patent Enstitüsü'nde coğrafi işareti tescillenmiş ürünlerdir. Biliriz ki, Anamur'un muzu o topraklarda yetişir, yerel üretimdir ve yerel niteliklere bağlı olarak belli bir üne kavuşmuştur. Yöre ya da şehir adıyla satılan ürünlere güvenimiz daha fazladır. İkliminden, doğasından gelen ürüne kalite katan bir özellik mevzubahistir. Bu yazımda konu, bunlardan biri Finike portakalı olacak. Portakal Akdeniz'in sevilen meyvesi. Tadı, kokusu iştah açıcı. Çiğ yeniyor, suyu sıkılıyor. Zeytinyağlı pek çok yemeğe, pastalara, keklere, kurabiyelere katılıyor. Geleneksel tatlımız irmik helvasını portakallı denediniz mi? Meyvenin kalitesi yetiştiği bölgedeki nem, iklim ve toprak yapısı ile orantılı. İşte satın alırken neden herhangi bir portakal değil, neden Finike portakalı? Bu sorunun cevabını, 2 hafta önce ziyaret ettiğim Finike'de yerinde öğrendim. Coğrafi işaretlerle ilgili olarak, 3. Uluslararası Antalya semineri için 13 Akdeniz ülkesinden gelen katılımcılarla Finike portakal bahçeleri gezildi. Verilen resmi bilgilere göre, Finike ilçesi sınırları içinde 555 narenciye üreticisi bulunuyor. Kayıtlı çiftçilerin yaptığı yıllık üretim 150 bin ton civarında. Ürün, 40 civarı paketleme tesisinde işleniyor ve pazara gönderiliyor. Portakal bahçelerinin bulunduğu geniş bölge, üç tarafı dağlarla çevrili, kalan taraf denize açık. Narenciye için mükemmel bir mikroklima var. Dolayısıyla Finike portakalı, lezzetli, usaresi bol, kendine has lifli ince yapıda oluşuyor. Finike'de gezimizde bize refakat eden, Meyve Üreticileri Tarımsal Birliği Başkanı Celal Bülbül, ürünü tanıtırken iddialı konuşuyor: "Finike portakalı dünyanın en kaliteli ve en lezzetli portakalıdır" diyor. Dünya'da 1000'den fazla portakal çeşidinin bulunduğu bilinmektedir fakat ticari olarak üretimi yapılan çok az sayıda çeşit vardır. Ülkemizde en çok üretimi yapılan çeşitler; Washington Navel, Valencia, kan portakalları, Yafa ve yerli portakallardır. ABD'deki California Üniversitesi'ndeki sonuçlara göre dünyanın en kaliteli ve en lezzetli portakalı Finike Ovası'nda yetişmektedir. Finike Ovası'nda ağırlıklı olarak yetiştirilen çeşitler Washington Navel, Valencia ve Finike yerli olmaktadır. Dünyanın birçok yerinde yetişme imkânı olan bu çeşitlerin Finike'deki kaliteye ulaşamamasının nedenlerinin başında ovanın alüvyonlu toprak yapısı ile beraber kendine has rüzgarı, havası ve suyu gelmektedir. Aynı Üniversite de yapılan analizlerde en ideal brix/asit oranına sahip portakal seçilmiş. Celal Bülbül'ün yakındığı bir konu başka yerlerde yetiştirildiği halde, pazarlamada Finike portakalı adının kullanılması: "Finike portakalı gelişimini, 1950'lerden bu yana hızla devam ettiriyor. Coğrafi işaret alarak bu sorunun önüne geçmeye çalıştık. Geçen yıldan bu yana portakalımızı logolu satıyoruz." Finike portakalının diğer portakallardan ayırt edici özelliği, Türk Standartları Enstitüsü'nün tescil sayfasında gösterilmiş, ayırt edici bütün özellikleri ayrıntılı olarak yer almış. Aynı sayfada, Finike portakalının birleşim öğelerini, besin değerini, içindeki mineral ve vitaminlerin miktarlarını da bulabiliyorsunuz. Mevsimi başlıyor. Kış boyunca hem sağlığımız, hem damak tadımız için bol bol portakal yemeliyiz. Yazımın başında bahsettiğim "Portakallı irmik helvası" tarifini veriyorum. Mümkün olduğu kadar az kalorili olanı, yağ ve şeker oranı düşük bir tarif seçmeye çalıştım. Umarım beğenirsiniz. Sağlık, huzur ve ağız tadı diliyorum. >>> PORTAKALLI İRMİK HELVASI MALZEMELER: * Bir su bardağı irmik * 3 yemek kaşığı tereyağı * 5 yemek kaşığı toz şeker * 2 su bardağı portakal suyu * Bir adet portakalın kabuğu YAPILIŞI: Portakalları iyice yıkayıp, kabuklarından ince şeritler çıkarın. Sonra ikiye bölüp, sularını çıkartın ve süzdürün. Portakal suyunu bir tencereye alıp, ısıtın. Helva tenceresinde tereyağını eritin. İrmiği katarak, sürekli karıştıra karıştıra 6-7 dakika kadar kısık ateşte kavurun. Sıcak portakal suyunu ekleyip, yine karıştırarak, 2-3 dakika daha kavurun. Toz şekeri ve portakal kabuklarını da ekleyip, ateşten alın. Kapağı kapalı olarak, 15 dakika kadar demlendirin. Tahta bir kaşıkla karıştırıp, servise sunun. Not: Daha parlak olması açısından, ben 1 kaşık zeytinyağı ekliyorum.