Savaş Kırım'da değil piyasalarda

Rusya'nın Kırım'a askeri müdahalesinin ardından dünya ülkeleri en etkili savaş silahı olan piyasaları kullanmaktan çekinmedi. Askeri müdahalenin başlaması ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamalarıyla Rusya para birimi ruble haftaya dolar karşısında tarihin en düşük seviyesine inerek başladı. Köşeye sıkışan Rusya Merkez Bankası rubledeki değer kaybının önüne geçebilmek için yüzde 5.50 olan politika faiz oranını yüzde 7'ye çıkarmak zorunda kaldı. Merkez Bankası'nın faiz kararının ardından ise Rusya borsası MICEX yüzde 12,80'lik değer kaybetti. Küresel piyasalarda altın ons bazında Ekim'den bu yana zirve yaparak 1350'leri test ederken, brent petrol 112 doları aştı. Gelişmeler emtia fiyatlarını da etkiledi. Buğday yaklaşık yüzde 4 yükselerek 482 dolardan işlem görürken, mısır fiyatları da 628 dolara yükseldi. Ukrayna'daki krizi çözmek isteyen ABD yönetimi küresel ekonominin en büyük silahı olan ticari faaliyetlerini kullanma kararı aldı. ABD yönetimi Moskova ile askeri ilişkilerini askıya almasının ardından, bu ülkeyle ticaret ve yatırım görüşmelerini de dondurduğunu açıkladı. ABD, iç karışıklık yaşayan Ukrayna'ya da 1 milyar dolar kredi garantisi verdi. Gelişmelerin ve ticari tehditlerin ardından konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise birliklerine "Üslerinize dönün" emri verirken Kırım'a da ihtiyaç duyulursa maddi yardım sağlayacağını vurguladı. Silahların geri adım attıramadığı Putin'in kararları ticari kaygılar, daha da bozulması beklenen Rusya ekonomisi, değer kaybeden para birimi karşısında değişmek zorunda kaldı. Putin'in yaptığı son açıklamanın ardında Rusya borsası MICEX'te bahar havası esti. Haftaya şok düşüşle başlayan MICEX açıklamaların ardından yüzde 5,2'lik yükselişle günü tamamladı. Dolar karşısında şok değer kayıpları yaşayan ruble ise yüzde 1 değer kazandı. Siyasi krizde silahlar değil ticari hamleler etkisini sürdürüyor.

Yaptırım uygulanırsa borçları ödemeyiz
ABD'nin Rusya'ya yönelik tehditlere cevap gecikmedi. Kremlin danışmanı Sergey Glazyev, 'Washington'ın Moskova'ya Ukrayna sebebiyle yaptırımlar getirmesi durumunda Kremlin'in de ABD dolarını rezerv para birimi olmaktan çıkarabileceği ve Amerikan bankalarına olan borçların ödenmesinden vazgeçilebileceği' tehdidi savurdu. Glazyev şunları söyledi: "Yaptırım uygulanırsa Rus kurumlarına Amerikan bankalarınca verilmiş borçların geri ödenmesinin imkânsız olacağını açıklamak zorunda kalırız. Diğer rezerv para birimlerine geçmek ve kendi ödeme şartlarımızı oluşturmak zorunda kalabiliriz. ABD'ye finansal bağımlılığımızı sıfıra indirmenin bir yolunu buluruz."

Ambargonun faturası ülkeye ağır oldu

Nükleer faaliyetleri nedeniyle 2010 yılından beri uygulanan ekonomik ambargo İran'a 90 milyar dolar zarar verdi. Ülke ekonomisinin bel kemiği petrol ihracatı yüzde 45 oranında düştü. 2013'te kalkınma oranı ekside seyretmeye devam etti. Riyal'in değerini yitirmesi ise ithal malların fiyatlarının sadece geçtiğimiz yılın Eylül ayında yüzde 41 artmasına yol açtı. Daralmakta olan İran ekonomisi bir süredir resesyonda. Resmi enflasyon oranı %30, gerçekte ise daha yüksek. Gıda maddelerindeki fiyat artışı %60'larda seyrediyor. İşsizlik oranı %12 ve sürekli artıyor. İran'a uygulanan ambargonun hafifletilmesi kararının ardından ülke rahat bir nefes aldı. nbsp;

Güven ADALI - TÜRKİYE GAZETESİ