Engellilerin ulaşılabilirlik problemi Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi'nde düzenlenen "Erişilebilirlik ve Ulaşabilirlik Çalıştayı"nda masaya yatırıldı. Etkinlikte konuşan Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdür Yardımcısı Ayhan Metin, fikizi engelleri kaldırmayanlara ceza yağacağını söyledi. 2005 yılında çıkan Özürlüler Kanunu'nun yerel yönetimlere 7 yıl zaman tanıdığını, 1 Temmuz 2012'de dolan sürenin bir yıl daha uzatıldığını hatırlatan Metin şunları söyledi: "Resmi yapılar, toplu taşıma araçları, yol, kaldırım ve yaya geçitleri, yeşil alanlar ile market, lokanta gibi umuma açık yerlerin engellilerin de erişimine uygun olması gerekiyor. Engellilerin, hak ihlallerinde dava açması şarttı. Süre uzatımıyla birlikte idareye para kesme hakkı verildi. İllerde vali yardımcısının başkanlığında, Aile ve Sosyal Politikalar, Ulaştırma ile Çevre ve Şehircilik, Bilim Sanayi ve Teknoloji bakanlıkları ile engelli sivil toplum kuruluşları temsilcileri bir erişilebilirlik komisyonu oluşturacak. Komisyon denetleme yapacak. Eğer denetlenen yer, özel sektör ve kamuya bir açık alan ise her bir tespitte bin liradan 5 bin liraya kadar. kamu kurumuysa 5 bin liradan 25 bin liraya kadar her bir tespitte ceza gelecek. Kamu cezalarının limiti 500 bin lira olacak. Cezayı alanlar bir ay içinde ödemek zorunda kalacak. Ayrıca engellilerle ilgili gerekli tedbirleri almayan yöneticiler de kamuyu zarara uğrattıkları için cezayı kendi cebinden karşılayacak. Planlamalarını yapan, ödenek ayıran ve zamana ihtiyacı olanlar, komisyona müracaatta bulunup ek süre isteyebilecek." Söz konusu komisyon Temmuz ayından itibaren kurulacak.
Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi, kampüs içinde fizikî engelleri kaldıran Türkiye'deki üç üniversiteden biri. Bina girişlerinde rampalar var, kaldırımlar geniş. Sınıflarda sıraların bir bölümü tekerlekli sandalye kullananların oturabilmesi için tasarlandı. Ağaçlar, elektrik direkleri kaldırımların dışında. Türkiye'nin tek "Engelli Bakımı ve Rehabilitasyon" programı da bu üniversitede yer alıyor. Bölümün başkanı Mustafa Öztürk, seneye de sesli kütüphane kuracaklarını kaydederek şöyle diyor: "Türkiye'nin en doğusunda yer alıyor, büyük üniversitelere örnek teşkil ediyoruz. Engellilerin hayatını kolaylaştıran bilgi ve beceriyi edinecek gençler yetiştiriyoruz. Öğrencilerimiz Engelli Bakım Teknikeri olacak ve mezun olunca devlet kurumlarında istihdam edilecek."
Engeller önce bakanlık binasından başlıyor
Engellilerde Erişebilirlik ve Ulaşabilirlik Çalıştayı'nda sivil toplum kuruluşları uygulamadaki sıkıntıları aktardı. Engelsiz Sayfa editörümüz Fatih Selek'in de medyada engelliler algısı üzerine bir konuşma yaptığı etkinlikte, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Yusuf Çelebi, "Bazı şeyler kanun değil vicdanla ilgili. Eğer siz insanlarla beraber yaşamak isterseniz gereğini yaparsınız. Çocuk hakları diyoruz, engelli çocuğumuz var. Kadın hakları diyoruz, engelli kadın var. Ancak caddede bunları görmüyoruz" dedi. Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Genel Sekreteri Bilal Kızartıcı ise ilk engelin Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı binasında başladığından dert yandı. Kızartıcı, "1200 kişinin çalıştığı, 30 katlı bakanlık binasında 5 asansör var. Yarım saat bekliyoruz. Ulaşmak mümkün değil" diye konuştu.
11 yıldır Türkiye'de ne kadar engelli olduğuna dair bir araştırma yapılmadığını anlatan Türkiye Sakatlar Derneği Başkanı Şükrü Boyraz da "Şehirde kuralsızlık en yaygın davranış ve yönetim anlayışı olarak hakim durumda. Bu bizi üzüyor ve yaralıyor. Kaldırımlar standatların dışında ve bir bariyer gibi" ifadelerini kullandı. 410 bin engelli yakınının evde bakım parası aldığını anlatan Zihinsel Engelliler Federasyon Başkanı Ömer Koç "Aylık gelir ortalaması asgari ücretin üçte ikisinden fazla olanlara bakım parası verilmiyor. Bu oranı 3 lira geçtiği için maaş alamayan var. Bu oranın kaldırılmasını istiyoruz. Kişi zengin da olsa bu haktan faydalanmalı" dedi.
Bir otizmli annesi olarak yaşadıklarını anlatan Ankara Türkiye Otistik Bireyler Derneği Antalya Şube Başkanı Nilhan Kırdı da "4+4+4 yasasıyla 23 yaşından sonraki çocuklar eğitim hakkından muaf tutuldu. Çocuklarımızı bu yaştan sonra nereye götüreceğiz?" diye sordu.
Belediyecilere 'dil' eğitimi
Gaziosmanpaşa Belediyesi, Türkiye İşitme Engelliler Derneği iş birliği yaparak personele işaret dili eğitimleri veriyor. Eğitime, öncelikle vatandaşların yoğun olarak uğradıkları birimlerde çalışan personel katılıyor. Eğitimden, işitme engelli aileleri ve işitme engelli personel çalıştıran şirketler de yararlanabiliyor.
