PKK ve Barzani
4 Mayıs 2013 01:00
PKK, bu yaz militanlarını Kuzey Irak'a çekecek. Her ne kadar Kürt yönetimi sürece destek vereceğini açıklasa da bazı kaygıları yok değil. Nitekim Türk ve ABD hükümetleri Barzani'nin bu kaygılarını gidermek için, diplomatik ziyaretlerini sıklaştırdılar. Barzani'nin endişelerini anlamak için yakın tarihe bakmak gerekir.
PKK'nın Iraklı Kürt gruplarla ilişkileri otuz beş yıl öncesine dayanır. Öcalan, bir Marksist olarak Talabani'ye Barzani'den daha yakındı. Ancak jeopolitik mecburiyet ve bölgesel gelişmeler onu Barzani ile daha fazla ilişkiye zorladı.
İran-Irak savaşı devam ederken, 1982'de, İran, Suriye, Barzani ve PKK, Şam'da ittifak antlaşması için masaya oturdular. Bu çerçevede Barzani, PKK'nın Kuzey Irak'ta kamp kumasına yardımcı oldu. O, bu tutumu ile Türkiye'yi karşısına alırken, iddialı politik hedefleri olan, hırslı ve Marksist PKK'nın güçlenmesine yardımcı oldu.
Barzani, bir yandan Saddam'a karşı mücadele ederken, bir yandan da ezeli rakibi Talabani'ye kontrolü kaptırmamaya çalıştı. Sonuçta Türkiye ile "zorunlu" bir ittifak ilişkisi geliştirdi.
Barzani, PKK'nın İran, Suriye ve Kürtler arasında artan gücünden her zaman kaygı duydu. PKK'nın Iraklı Kürtler arasında etkili olmasını önlemeye çalıştı. Ancak, baba mirası Kürt milliyetçiliğinin lideri olarak PKK'lıları da kapı dışarı etmemeye özen gösterdi. Tüm risklerine rağmen, PKK'nın varlığı, dolaylı olarak Barzani'ye Türkiye ile pazarlık imkânı veriyordu. Ayrıca, Irak Kürt bölgesinin politik dengeleri açısından PKK'yı karşı kampa itmek Barzani için iyi bir fikir değildi. Çünkü PKK'nın askerî, siyasi ve ideolojik kapasitesi Iraklı Kürtler arasındaki dengeleri etkileyebilirdi...
Bugün yukarıdaki tablo esasta pek değişiklik göstermiyor. Barzani önümüzdeki sonbaharda tekrar başbakan seçilmenin yollarını arayacak. İç politik dengeler ise hassas. Üstelik tıpkı eski günlerdeki gibi Bağdat yönetimi ile ilişkiler sorunlu. Üstelik ABD'nin itirazlarına rağmen petrolünü Türkiye üzerinden satmak istiyor.
Böyle bir ortamda önemli sayıda PKK'lının Barzani bölgesinde yığılması yeni gelişmeleri tetikleyebilir. Nitekim, Karayılan, militanların kesinlikle sivillerin arasına karışmayacağı garantisi vererek Barzani'nin kaygılarını gidermeye çalışıyor. Ancak, Barzani, son iki yıldır, Türkiye'nin de desteği ile Suriye Kürtleri üzerinde etkili olma girişiminin PKK tarafından nasıl hezimete uğratıldığını da unutmuş değil. Görüleceği üzere PKK sorunu birleşik kaplar gibi işliyor. Bir taraftaki değişim, başka bir taraftaki yeni gelişmeleri tetikliyor.