Suriye'de devlet olmayan yeni komşularımız

Böylesine karmaşık ve çatışmalı bir ortamda ne istediğini ve bunu nasıl gerçekleştireceğini bilen tek grup PKK tarafından organize edilen Suriyeli Kürtler. İç savaşın ilk günlerinden beri sadece "kendi hedeflerine" odaklandılar ve önemli mesafeler aldılar. En büyük avantaj PKK gibi tecrübeli bir örgütün desteğinin varlığı idi.

PKK, Suriye iç savaşının fırsat alanlarını doğru zamanda ve doğru biçimde okudu, hızla harekete geçti. Bir yandan silahlı birimler oluştururken bir yandan da halkı örgütledi. Şimdi ise ABD'nin terör örgütleri listesine koyduğu El-Nusra ile giriştiği çatışmalarda bazı bölgelerde üstünlüğü ele geçirdi. Böylece sadece yerelde askeri bir başarı elde etmedi, aynı zamanda PKK'yı uluslararası alanda güçlendirecek hamleyi yaptı.

Suriye'deki son tablo bize şunu söylüyor: Önümüzdeki yıllarda, Esad rejimi sürse de bitse de, Suriye'de devlet asla iki yıl önceki gibi güçlü merkezî yapısı ile var olamayacaktır. Belki haritada bir "Suriye" devleti göreceğiz ama bu geçmişten çok farklı olacaktır. Tıpkı Irak örneğinde olduğu gibi, zayıf bir merkezî otorite ve farklı federal/otonom bölgelerden oluşan yıkılmış, için için kaynayan bir Suriye. Esad iktidardan gidecek olursa bu defa uluslararası toplum Hıristiyan, Nusayri ve Kürtlerin kaygılarını giderecek mekanizmalar kurmalarına ve yapılar oluşturmalarına yardım edecek ve onları cesaretlendirecektir.

Öte yandan Esad iktidarda kalacak olursa, tıpkı babasının yaptığı gibi Türkiye sınırı boyunca Kürtleri PKK denetimine bırakarak Türkiye'yi tedirgin etmeyi sürdürecektir.

Geçmiş örnekler bize, Suriye'de istikrar ve normalleşme için en az yirmi yıla ihtiyaç olduğunu gösteriyor. Bu durum da, Türkiye'nin Suriye tarafında uzun yıllar muhatap alabileceği bir devlet otoritesinin olmayacağı anlamına geliyor. Sonuçta PKK gibi devlet olmaya çalışan ve devletlerden daha karmaşık yapıları ve ilişkileri olan aktörlerle birlikte yaşamak ve sorunları yönetmeyi öğrenmek epey zor olacağa benziyor...