Programlı çalışın

İkinci yarıyıl ile birlikte çalışmalarını hızlandıran okuyucularımız için; onlardan da gelen taleple, bu haftaki konumuzu "Bilimsel bir araştırma ödevi nasıl hazırlanır?" konusuna ayırdık. Öğrenci olmanın bazen en tatlı, bazen de en sıkıcı yanıdır ödev hazırlamak, tez çalışması yapmak. Yorgunluk, telaş, uykusuz geceler, koşuşturmalar, arkadaş grupları, yazılar, çiziler... Hele de işini çok ciddiye alan ve layıkı ile üstesinden gelmek isteyen bir kişiliğe sahipseniz herşey çok daha zorlaşır, karmaşıklaşır. Ancak iyi bir çalışmanın sonucunda kazanılan başarı hissi de insana, hiçbir duygunun yaşatamayacağı kadar büyük bir haz verir. Yorgunluklar bir anda unutulur ve hafiflersiniz. Bu telaş, başarının tadını bilenler için her zaman peşinden koşulacak bir heyecandır. Sistematik süreç Bununla birlikte üniversite sıralarında artık bilimsel bir çalışma olarak kabul edilen tez ve bitirme projelerinin belli bir kalıp ve kurallar dahilinde hazırlanması istenir. Bunun için de; çeşitli yöntem ve teknikleri içeren bilimsel eserler ortaya konmuştur. "Bilimsel bir araştırma ödevi nasıl olur?" kitabının yazarı Dr. Türker Baş'ın; Prof. Dr. Niyazi Karasar, Prof. Dr. Kemal Kurtuluş, Prof. Dr. Hüner Şencan, J. Bolker, R. Day ve daha bir çok bilim adamının görüşlerinden de yararlanarak ortaya çıkardığı eserinde konumuz ile ilgili önemli detaylara yer veriyor. Araştırma, problemlere güvenilir çözümler aramak, bilinmeyen ya da tartışmalı olan bir konuya açıklık getirmek, kısacası karanlığa yol tutmak amacıyla yapılan sistematik bir veri toplama ve değerlendirme sürecidir. Dönem ödevi ya da bitirme ödevi gibi isimlerle de anılan araştırma ödevleri ise; bir tür araştırma raporu olarak düşünülebilir. Etkili bir anlatım İyi bir araştırma ödevi anlaşılırlık, amaca uygunluk, etkililik gibi özellikleri taşımalıdır. Araştırma ödevinizin başarısı problemin ve elde edilen sonuçlarının anlaşılırlığına bağlıdır. Amacınız okuyucunun kafasını karıştırmak değil, ona elde ettiğiniz sonuçları ulaştırmaktır. Bu nedenle ödevi süslemeye kaçmadan basit bir dille kaleme alın. Ancak bunu yaparken kullanacağınız kelimeleri özenle seçin. Özellikle Türkçe'yi doğru kullanmaya özen gösterin. Araştırma ödevinizin amacına ulaşabilmesi için okuyucunun zihninde aydınlatıcı bir iz bırakması gerekir. Bu da ancak etkili bir anlatımla mümkün olabilir. Metodunuzu doğru belirleyin Araştırma ödevinin hazırlanmasında yaygın olarak iki metod kullanılmaktadır: 1- İkincil kaynak araştırması: Genellikle başka amaçlarla toplanmış veri ve bilgiler, araştırma sorusunu cevaplamak için bir araya getirilir, özetlenir, analiz edilir ve değerlendirilir. Bu veri ve bilgiler, kitaplar, süreli yayınlar, tezler, başvuru eserleri, resmi yayınlar ve özel belgelerden elde edilebilir. 2- Birincil kaynak araştırması: Veri ve bilgiler bizzat araştırmacı tarafından gözlem, deney, anket ve görüşme teknikleri yardımıyla toplanır. Fakat bu yöntem ikincil kaynak araştırmana göre oldukça maliyetli ve zaman alıcıdır. Dolayısıyla birincil kaynak araştırmasına geçmeden önce daha önce yapılmış araştırmaların incelenmesi gerektiği söylenebilir. Ancak ikincil kaynak araştırmasının yeterli olmadığı durumlarda birincil kaynaklara başvurulmalıdır. Safha safha araştırma planı 1- Zaman kullanımı Araştırma ödevinin hazırlanmasındaki en önemli basamak eldeki zamanın planlanmasıdır. Sağlıklı bir plan yapılması, ödevin teslim edileceği günler yaklaştığında sizin kütüphanede sabahlamanızı önler. 2- Konuyu belirleme Eğer ilgi alanınızın dışındaki bir konuyu seçerseniz, ödeve konsantre olmakta zorlanabilirsiniz. Çok kapsamlı ve geniş bir konuyu araştırmaya karar verirseniz, bir tez oluşturmanız ve bu tezi desteklemeniz mümkün olmaz. Konunun çok dar olması halinde ise araştırma ödevini dolduracak kadar malzeme bulamayabilirsiniz. Danışmanınızın sizin istemediğiniz bir konuyu seçmesini önlemek için ona en az dört konu ile gitmelisiniz. 3- Problemi seçme Konuyu seçtikten sonra yapılması gereken araştırma probleminin belirlenmesidir. Yapacağınız çalışmada bu problemin nedenlerini araştıracak ve çözüm önerileri sunacaksınız. Bunun için araştırmayı planladığınız konuda; sizi rahatsız eden ve aynı zamanda çözüm getirebileceğinize inandığınız bir problemi seçin. Ancak bunu yaparken konudan uzaklaşmamaya ve konunun bütünlüğünü bozmamaya özen gösterin. 4- Maksadı netleştirme Amacınızı araştırdığınız konuya bağlı olarak soru cümlesi ya da hipotez şeklinde ifade etmelisiniz. 5- İçeriği kurgulama Hipotezi tespit ettikten sonra; araştırma ödevinin neleri içereceğini belirlemek için mantık ve hayal gücünüzü kullanın. 6- Kaynakları bulma Çeşitli kitap, dergi, makale, ansiklopedi vb. bir çok kanaldan konuyla ilgili yararlanacağınız kaynakları tespit edin. Bunlara dikkat! * Kaynaklarınızı iyi kullanın ve düzenli notlar alın. 'Hangi bilgiye nereden ulaşabilirsiniz' gibi bilgi fişleriniz olsun. * Araştırma tekniğinizi ve yönteminizi belirleyin. Gözlem, görüşme, yazışma, anket vb... * Ödev taslağınız ve özetiniz olsun. * Geçerliliğine güvendiğiniz bir yorumu sonuç olarak kullanın. Önerileriniz bulgularınıza dayalı olsun. * Yazım kuralları, tablo ve çizelgelerin doğruluğu, kaynakça gösterme gibi unsurların üzerinde hassasiyetle durun. Okuyucu mektubu Yeni mezuna iş yok mu? * İşletme Fakültesinden 2003 Haziran ayında mezun olan okuyucumuz Ömür Gence, 6 aydır iş aradığını; ancak, 'tecrübesiz' diye birçok kapının yüzüne kapandığını ifade ederek "Kimse beni işe almazsa ben nasıl tecrübeleneceğim" diye haklı bir serzenişte bulunuyor. Sevgili Ömür, üniversiteye girişin çok büyük bir dert olduğu ülkemizde okuyabilmek nasıl bir çabayı gerektiriyorsa; maalesef mezun olduktan sonra da iş bulabilmek de en az onun kadar bir çabayı gerektiriyor. Genç arkadaşlarıma sürekli tavsiyem; daha okul sıralarında iken; kendilerine belli aralıklarda çalışabilecekleri iş veya stajyerlik için bir alan arayışına girmeleri... Hep söylüyorum, "artık ekmek aslanın ağzından midesine indi." Ülkemizde genç nüfus fazla. İstihdam imkanları sınırlı. Bu sebeple "rakiplerine bir takım artı özelliklerle fark atanlar" öne çıkıyor. Geçen zamanı kayıp diye görme. Kişisel gelişimine devam et. Yabancı dilini, bilgisayar kullanma becerini vb. özelliklerini artır. Seni ortaya koyan iyi bir özgeçmiş ve buna çalışma istekliliğini, başvurduğun kuruma neler verebileceğini ifade eden bir ön yazı ekle. Kendine çeşitli firmalar belirle ve bir şekilde yöneticilerine, insan kaynakları departmanlarına direkt ulaşmaya çalış. Onlarla tanışmanın yollarını ara. Gerekirse bir süre iş öğrenmek, tecrübelenmek adına beklentilerini düşürebileceğini ve stajyer bir öğrenci gibi çalışabileceğini belirt. İstikrarı yakala İşin bir de şöyle bir yanı var ki; bir çok genç arkadaşımız da, mezun olur olmaz çok güzel imkanlarla firmaların kendilerini alacağını düşünüyor. İş beğenmeyip havalı davranıyor. Avrupa'da da birçok genç iş becerisini, pratiğini artırmak için mezuniyetinden sonra stajyer olarak çalışıyor. Sana yardımı olabileceğini düşündüğün kişilerin bir listesini yap, onlarla görüş. Gazete ilanlarını dikkatle incele. İnternet sitelerine (kariyer.net, cvclub, yenibir gibilerine) özgeçmişini bırak. Danışmanlık firmaları ile görüş. Özel ve kamu kuruluşlarının memuriyet sınavlarını takip et. İşletme mezununun iş alternatifleri çok fazladır. Özellikle satış pazarlamada ihtiyaç çok fazla. Ülkemizde son günlerde "bireysel emeklilik" konusunda danışmanlara çok ihtiyaç var ve daha da olacak. Bu konuda hizmet veren sigorta kuruluşlarıyla görüş. İş arama sürecini de bir iş olarak gör ve istikrarlı bir şekilde konunun üzerine git. Yılma, bıkma gibi haller; çoğumuzun yeni mezun iken yaşadığımız duygular. Eminim çok yakında herşey yoluna girecek. Başarılar. B.A.