Stresinizi yönetin!

Böyle bir başlıktan sonra, hemen "problem, hele de stres yönetilir mi?" diyebilirsiniz. Konunun uzmanlarına göre bir yeniliğin anlamını kaybetmemesi için kişinin bu yeniliğin karşısında heyecanlanması gerekir. Mesela, terfi edeceğini bilen bir çalışanın yaşadığı stresle, okula yeni başlayan bir öğrencinin stresi hatta yeni araba kullanmaya başlayan bir kişinin yaşadığı stres aynı türdendir. Bu tür stres istenilen strestir. Bu durumda merak, mutluluk heyecan, telaş iç içedir ve kişinin motivasyonu artar. Onu hayata bağlar. Bir de madalyonun kötü yüzü vardır ki o da asıl zararlı olan istenmeyen strestir. Zamanında yetişmeyen bir rapor, kötü geçen bir sınav, sıkışık bir trafik, ani bir hastalık, bazen bir söz, bir davranış kısacası kontrol edemediğimiz tüm ani durumlar istenmeyen strese birer örnektir. Günlük hayatımızı şöyle bir gözden geçirirsek "yorgun argın evinize dönüş yolundasınız ve tek istediğiniz eve gidip bacaklarınızı şöyle bir uzatıp dinlenmek. Ancak anneniz ya da eşiniz kapıyı açıyor ve evde misafir. "Ne hissettiniz? Bir gerginlik hali, sinir, kaygı, hayâl kırıklığı. İşte strese basit bir örnek. Telaşla işten eve geldiniz yemek yapacaksınız tüp bitmiş ya da sular kesik. İşte bir stres örneği daha. Özellikle bir metropol hayatı yaşıyorsanız durumunuz gerçekten vahim. Uyandığınız andan itibaren birçok kötü sürprizle karşılaşmanız an meselesi. Uzmanlar ne diyor? Peki ne yapacağız? Karamsar bir tablo içerisinde mutsuz ve kaygılı omuzlarımızı düşürüp, günlerimizin geçmesini mi bekleyeceğiz? Tabii ki hayır. Bu ömür hepimize Allah'ın güzel bir armağanı ve en iyi şekilde yaşamaya çalışacağız. Kısacası stresle baş edeceğiz. Burada konumuz istenmeyen stres ve yönetimi. Evet yanlış okumadınız stresin de yönetimi var ve bu konu ciddi bir uzmanlık dalı artık. Hayatın her alanında yönetim olduğunu düşünürsek, ya siz stresinizi yönetecek kontrol altına alacaksınız ya da o sizi yönetecek ve hiç istenmeyen durumlarla karşı karşıya kalacaksınız. Her insanın kaldırabileceği stres yükü farklıdır. Kişi yaşlandıkça çevresel ve psikolojik stresle başa çıkma gücü azalır. Beyni bilgiyi kullanmakla yetersiz kalır ve vücudu da değişimlere cevap verecek kapasitede değildir. Yani stres katlanılmayacak kadar zorlaşır. Fakat bunun dengeleyici bir gücü vardır. İnsanlar yaşlandıkça daha az hırslı olurlar ve başaramayacakları sorumlulukları yüklenmez kendilerine başaramayacakları amaçlar koymazlar. En çok orta yaş etkileniyor Psikolog Seçil Taştan'ın bu konuda yaptığı araştırmalara göre; *Stresten genellikle 35-50 yaş arası insanlar etkilenir. Bu dönemlerde gençlikten kaynaklanan fiziksel güç azalmaya başlar ama yine de kariyer çabaları ve finansal çabalar en üst seviyededir. *Diğer taraftan stres, amaçları kendileri tarafından değil de baskıcı aileleri tarafından konulan çocuklarda da görülebilir. Bu tür kronik stres ileride oldukça ciddi problemlere yol açabilir. * İş stresi, çalışanlar, özellikle de yöneticiler üzerinde fizyolojik ve psikolojik zararlara yol açabilir ve onların sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Ayrıca stres iş gücü devrinin ve işe devamsızlığın da en önemli sebebidir. Aynı zamanda çalışanların birinde görülen stres diğer çalışanları de etkiler. *Stresle ilgili hastalıkların yaygınlaşması ve stresin örgütteki verimliliği düşürmesi açısından stres iş yerlerinde çözülmesi gereken çok önemli bir problemdir. İşte altın öğütler Eğer hep sağlıklı kalmak istiyorsanız öncelikle "stres yönetimi"ni öğrenmelisiniz. Bunun için de aşağıdaki yöntemlerle stresin olumsuz etkilerini sınırlandırabilir, bedeninizi ve psikolojinizi güçlü hale getirebilirsiniz... Kendinizle diyalog kurun Stresle baş etmenin en etkili yolu kişinin kendisiyle olumlu diyalog kurması ve problemleri tartışabilmesinden geçer. Mesela yapılan işle ilgili önemli bir görev atlandığında "Berbat bir şey oldu. Böyle devam edersem asla başaramam" sözleri yarardan çok zarar getiriyor. Bunun yerine "Çok aptalca bir hataydı. Ama yaptığım en kötü hata sayılmaz. Amirimle konuşup eksik kalan kısmı eklemeyi teklif edebilirim. Hatamı ve eksiğimi fark ederek düzeltmeye uğraştığımı görürse memnun bile olabilir." sözleri kişinin kendisini iyi hissetmesi açısından önem taşıyor. Kişinin stresle dolu olmasını beklediği bir duruma girmeden önce kendisini buna hazırlaması gerektiğini belirten uzmanlar, kendi kendine "Biliyorum... Bu işi becerebileceğim. Geçmişte de benzer durumlarla başa çıkmıştım, dünyanın sonu değil ya, her inişin bir çıkışı vardır" demesini tavsiye ediyor. Problemleri tartışabilmek de çözüm için önemli bir anahtar olarak görülüyor. Hep iyiyi düşünün İnsanlar geçmişte yaşadıkları olumsuzlukları düşündüklerinde o anı adeta tekrar yaşarlar, üzerinde yorum yaparlar ve yeniden stresli bir yapıya ulaşırlar. Buna karşılık geçmişte yaşanan olumlu zamanları hayâl etmek unutulan hazları yeniden yaşamak ve rahatlamak için iyi bir yoldur. Hayâl kurma bazen gelecekte özlenen ve gerçekleştirilebilecek davranışları da içerebilir. Önemli olan olumlu sahneleri tekrar yaşamak veya yaşamayı düşünmektir. Egzersiz yapın Egzersiz, stresten fiziki etkinlikle kurtulmak için başvurulan, sakinleştirici yöntemlerdendir. Spor sırasında vücut mutluluk hormonu endorfin salgılar ve bu da gevşemenize kendinizi iyi hissetmenize yol açar. Kendinizi kontrol edin Davranışının sonuçlarını bilinçli olarak yönlendiren kişi, kendisini kontrol edebilir. Kişinin kendisini tanıması, stresi belirlemek ve başa çıkmak için yararlı bir yöntemdir. Çevrenizle iletişim kurun Güvendiğiniz arkadaşlarınızla dertlerinizi paylaşın. Onlardan destek alın. Yalnızlık mevcut stresi körükler. Bu konuda gerekirse profesyonel yardıma da başvurun. Daima gülümseyin Şakalara, hayata ve kendinize gülmek, bireysel stresi başka bir bakış açısıyla görmeyi sağlar. Kahkaha duygusal ve zihinsel ihtiyaçları karşılamakla kalmaz, vücudun sağlığını artıran olumlu kimyasal değişiklikler de oluşturur. Yediklerinize dikkat edin Meditasyon stresi, endişeyi, fobileri azaltmada etkili olur. Gıda kontrolü ile de stresi yönetmek mümkündür. Kafein bir uyarıcıdır. Bunu sindirdikten kısa bir süre sonra kişi kendisini zinde hisseder, ancak bir süre sonra endişeli ve sinirli olunur, işe odaklanmak güçleşir. Şeker, kafein ve çok fazla rafine gıdalar yerine et, peynir, yumurta, fındık, sebze, meyve ve su tüketimini artırmak, problemlerle başa çıkmayı sağlar. Masaj da iyi bir bilen tarafından uygulanıyorsa zihni dinlendirir. * Geliştirici rahatlama yöntemi Kişi zihinsel olarak stresi yaşadığında kasları kasılır. Fiziksel rahatsızlık ve yorgunluk da zihinsel stresi artırır. Geliştirici rahatlama yönteminin amacı farklı kas gruplarını önce gerip sonra rahatlatmak yoluyla, rahatlamanın nasıl bir şey olduğunu göstermektir. Bu yöntemin düzenli olarak uygulanması kişinin iş tatminini artırır. * Hobiler edinin Dışa dönük insanlar stresin daha kolay üstesinden gelirler. İnsanların gereğinde kendilerini dinlendirecekleri hobileri olmalıdır. Kişi, zihinsel ve vücut stresini artırmayan hobiler seçerek, kendisine zevk veren, ilgisini çeken davranışlar sergileyerek de bireysel stres başa çıkabilir. Hastalıkları tetikliyor Günümüz insanlarının en önemli meselesi haline gelen stres birçok hastalığı tetikler... Stres, hastalıklara direnme gücünü azaltır, bağışıklık sistemini bozar, hastalığa sebep olan etkenin bünyeye yerleşmesini kolaylaştırır. Baş ağrıları, hipertansiyon, işitme rahatsızlığı, astım, aşırı sıkıntı, endişe, şeker gibi fiziki hastalıklara yol açan stres, ayrıca depresyon, şizofreni, korku ve endişe kaynaklı psikolojik rahatsızlıkların da baş sebeplerindendir...