Ülkemizde özellikle son yıllarda yurt dışında kariyer yapmak isteyen gençlerin sayısında artış var. Globalleşme ve teknolojideki gelişmeler bu durumu hızlandırıyor. Günümüzde yurt dışında kariyer yapmak sanıldığı kadar zor değil! Çoğu zaman televizyon ekranını ve dergi sayfalarını dolduran başarı öykülerine şahit oluyoruz. Küreselleşen dünya, Avrupa'nın genç nüfusa olan ihtiyacı ve belli ülkelerde belli dönemlerde oluşan nitelikli eleman ihtiyacı gibi fırsatlar, gençlere oldukça geniş imkanlar sunmakta. Yine de hangi ülkede, ne gibi iş imkanları olabileceği konusu olduğu hâlâ soru işareti. Aslında bu sorunun cevabı her dönem değişkenlik gösteriyor. Doğru meslek Türkiye'nin önümüzdeki dönemlerde rekabet avantajı yakalayacağı lojistik, turizm, tasarım ve savunma sanayinin dünyanın yükselen meslekleri arasında yer alacağı konuşuluyor. Bu alanda kendisini yetiştiren gençlerin uluslar arası arenada iş bulmasının kolaylaşacağı görüşü hakim. Yani doğru yere doğru sektörler için başvuranların şansı daha fazla. Bunun için çok iyi araştırma yapıp, gerekli kaynakları taramak gerekiyor. Dünyada her dönem yıldızı parlayan meslekler değişiyor. Bu değişimi yakalayıp, gelişimini tamamlamış uzman iş gücüne ihtiyaç da giderek artıyor. Kendinizi geliştirin Bütün bunların gerçekleşmesinde bireylerden beklenen özelliklerin başında kendi alanlarında uzman ve deneyimli olmaları geliyor. Bunun dışında çoğunlukla firmaların çalışanların da aradıkları bazı nitelikler şöyle: Üst düzey bir lisan bilgisi, yeni iş kültürüne ve iş ortamına uyum sağlayabilme, iletişim yeteneği gibi sosyal beceriler, problem çözme, karar verme gibi kavramaya ilişkin beceriler ve uyum, esneklik, yenilikçilik gibi kişisel beceriler. Bu hususlarda eksik yanlarınızın neler olduğunu öğrenmek ve bunları gidermeye başlamak, yapılması gereken ilk iştir. Stajın önemi Kariyerini yeni oluşturmaya başlamış gençlerimiz kendi alanlarında yeteri kadar tecrübeli değildir. Bunu gidermek için yurt dışında geçerliliği olan ve çalışmayı hedeflediğiniz firmalar tarafından tanınan firmalarda staj yapmayı deneyin. O firmalardan alacağınız staj belgelerinin ve referans mektuplarının, yurt dışında çalışmak istediğiniz firmaya iş başvurusu yaptığınızda büyük yardımı olacaktır. Uzmanlaşmak istediğiniz konularda, çalışmak istediğiniz ülkede katılacağınız sertifika programları da sizin için yeni bir şans olabilir. Akademik bir kariyerden çok iş öğrenmeye yönelik olan bu programlar sayesinde, okulun belirleyeceği bir firmada yapacağınız stajla kendinize bir fırsat oluşturmuş olursunuz. > Gözde şirketler * Ford Otosan: Çalışanlar, sadece ABD'deki Ford Motor Company ile sınırlı kalmayıp, tüm Ford fabrikaları ile çalışma fırsatını elde ediyor. (www.ford.com.tr) * Price Water House Coopers: Dünya çapında 140 ülkede faaliyet gösteren denetçi firma, uluslararası değişim programlarıyla bünyesinde istihdam ettiği elemanlara yurt dışında eğitim ve çalışma imkanı sağlıyor. (www.pwc.com.tr) * Pfizer: Yurt içinde ve faaliyet gösterdiği 150'den fazla ülkede kariyer imkanları sunuyor. Pfizer çalışanlarının; gerek kendi ülkelerindeki gerek diğer ülkelerdeki Pfizer'lerdeki boş kadroları görebilmesini sağlayan bir sistem de mevcut. (www.pfizer.com.tr) * Unilever: Unilever'de uygulanan 'Open Job Posting' sistemi yoluyla, üst düzeydekiler de dahil olmak üzere tüm açık olan işler ilan halinde yayınlanıp, herkesin tecrübesi, yetkinliği doğrultusunda yurt dışında çalışması teşvik ediliyor. (www.unilever.com.tr) * Mercedes: Mercedes Benz Türk, yurt dışında kariyer yapmak isteyen çalışanlarına, uluslar arası projelere katılım imkânı sunuyor. Beklenti; şirketi yurt dışında en iyi temsil edecek bilgi ve yetkinlik düzeyi ile küresel dünya görüşüne sahip olmaları. (www.mercedes.com.tr) * Doğuş İnşaat: Doğuş İnşaat Ukrayna ve Fas şantiyelerinde görevlendirmek üzere özellikle inşaat ve makine mühendisleri ile Rusça bilen teknik ve idari personele ihtiyaç duyuyor. (www.dogusinsaat.com.tr) * Real Hipermarket: Real, çalışanları için hazırladığı "International Management Trainee" yurt dışı eğitim programlarıyla çalışanlarına yurt dışında çalışma imkanı sunuyor. (www.metro-ag.com) > Mülakat problemi! Yurt dışında tarafından herhangi bir işe başvurduktan sonra; size gönderilen cevap mektubunun olumlu olması halinde mülakata hazır olmanız gerekiyor. Bu mülakat muhtemelen yüz yüze olmayacak ve bu durum çoğu aday için bir dezavantaj oluşturacaktır; yani telefon, video konferans ya da e-mail yoluyla gönderilen sorular yardımıyla değerlendirileceksiniz. Bu nedenle hem yeni tip mülakat teknikleri içeren bir mülakata girmenin sıkıntısını hissetmemeli hem de lisana son derece hakim olmanız gerekmektedir. Önceden hazırlık yapmak ve birkaç kere bir arkadaşınızla mülakat provası yapmalısınız. Size sorulabilecek muhtemel sorulara çalışmalı ve kendinizi o ülkenin dilinde yeterince ifade edip edemediğinizi ölçmeyi denemelisiniz. Mülakat hangi şartlar altında yapılırsa yapılsın; karşı tarafı, sizin boş pozisyon için en uygun aday olduğunuza ikna etmelisiniz. Bunu da yeteneklerinizden, başarılarınızdan ve sahip olduğunuz eğitimin size sunduklarından bahsederek yapabilirsiniz. Bütün bunlara ek olarak firma hakkında bilgi edinmeyi ve yeri geldiğinde sorular sormayı da ihmal etmemeniz gerekmektedir. Takip mektupları yollamak yurt dışındaki iş arama sürecinde çok önemli bir yer tutmaktadır. Bu mektuplar, mülakat sonrasında pozisyona olan ilginizin sürdüğünü belirtmek ve işverene kendinizi unutturmamak için yazılır. Buna ek olarak mülakat sonrasında işverene size verdiği şans için teşekkür eden ve yine pozisyona olan ilginizi hatırlatan bir teşekkür mektubu da yazmalısınız. > 'İçerden' başlayın Kariyer danışmanları, yurtdışında çalışma hayali kuran genç adaylara, yerli veya yabancı uluslararası bir firmanın Türkiye ayağından işe başlamalarını öneriyor. Firmada edinilen en az bir yıllık tecrübenin yanı sıra, yüksek performans, iletişim kabiliyeti, kendine güven, azim ve hırs gibi kişisel özellikler yurt dışı görevlendirmelerde önem taşıyor. Firmalarda elemanlar yıl boyunca bu kriterler üzerinden değerlendiriliyor ve bu değerlendirmeden başarıyla çıkanlar yurt dışında çalışma fırsatı buluyorlar. Bir önemli nokta da; yurt dışında yakaladığınız iş imkânının, size o ülke vatandaşlığı, ülkede oturma izni vb. özel ayrıcalıkları ne şekilde sağlayacağıdır. İnternetten, fuarlardan, mail grublarından, firmaların sitelerinden, İK'lardan bu bilgileri alabilirsiniz. Yurt dışında çalışan ve çalışmak isteyen bireylerin sahip olmaları gereken en önemli özellik azim ve kararlılıktır. Bu özellik eğer Amerika, Avustralya gibi deniz aşırı ülkelere gitmek ve orada çalışmak isterseniz daha da önemlidir. Bu ülkelerde iş bulmanın, kendisi zaten büyük bir güçlükken, buna ek olarak kültür farklılıklarından kaynaklanan problemler de hayatınızda etkili olacaktır. Önem vermeniz gereken bir başka nokta da, her zaman her şeyin kötü gidebileceği ihtimalidir. Kişi yurt dışında zarar edebilir, firması batabilir ya da çalıştığı firmadaki işinden çıkarılabilir. Bu ihtimaller göze alınması gereken risklerdendir. Bunu bilerek harekete geçmenizde fayda vardır. > Faydalı siteler www.stepstone.com www.monster.com www.newmonday.co.uk www.futurestep.com www.careerbuilder.com www.job.com www.jobsite.co.uk >> Yazışma adresi: Türkiye Gazetesi, Gençlerin Dünyası Köşesi, 29 Ekim Caddesi No: 23 Yenibosna, İstanbul e-mail: betul.altinbasak@tg.com.tr Fax: 0 212 454 31 00