10 mil­yon­luk Tu­nus'a 7 mil­yon tu­rist

Tu­nus bir Ku­zey Af­ri­ka ül­ke­si. Es­ki­le­rin ifa­de­siy­le Mağ­rip. Af­ri­ka fakat ül­ke ola­rak Av­ru­pa kı­ta­sı­na çok ya­kın. Ak­de­niz'in ku­ze­yin­de sak­lı, Av­ru­pa'ya ba­kıp bi­ze el sal­la­yan, şi­rin mi şi­rin, sı­cak mı sı­cak, ma­vi mi ma­vi bi­zim gi­bi bir ül­ke. 10 mil­yon­luk Tu­nus, yıl­da tam 7 mil­yon tu­risti ağır­lı­yor. lke ile ay­nı adı ta­şı­yan baş­kent Tu­nus'a iner in­mez şeh­rin her ta­ra­fı­na ası­lan bay­rak­la­rı ken­di bay­ra­ğı­mız­dan ayırt ede­mi­yo­ruz. Bu du­rum bir Tu­nus­lu için de pek fark­lı de­ğil. İki bay­rak ze­min­de­ki bir de­tay fark­lı­lı­ğı dı­şın­da her şe­yiy­le ay­nı. Os­man­lı kül­tür et­ki­le­ri­ni mi­ma­ri­den ye­me­ğe ka­dar her alan­da ra­hat­lık­la bul­mak müm­kün bu­ra­da. Ba­zı ca­mi­ler­de İs­tan­bul çi­ni­le­ri si­zi kar­şı­lar. Bir cad­de ya­ da so­ka­ğı dö­ner­ken gö­zü­nüz ta­be­la­da­ki is­me ta­kı­lır ve içi­niz­den ılık duy­gu­lar ge­çer. Şu cad­de Tur­gut Re­is, be­ri­ki Bar­ba­ros ve­ya Oruç'tur, ya da Si­nan Pa­şa. Şu ana cad­de Mus­ta­fa Ke­mal adı­nı ta­şır. Be­ri­de şu Ye­ni Ca­mi, Ha­mu­da Pa­şa ca­mi­si Türk yö­ne­ti­mi­nin eser­le­ri­dir. MEŞ­HUR KAR­TA­CA'NIN İZ­LE­Rİ Ak­de­niz kı­yı­sın­da­ki şe­hir, ge­niş ve düz bir ara­zi­ye ku­rul­muş. Şe­hir bir iç de­niz ta­ra­fın­dan iki­ye ay­rı­lı­yor. Bu iç de­ni­zi bö­len in­ce bir ka­ra mer­ke­zi kar­şı ya­ka­ya, ya­ni Kar­ta­ca'ya bağ­lı­yor. Sa­lam­bo, Hay­ret­tin, Si­di Bu Sa­id ve Mar­sa bun­lar Kar­ta­ca semt­le­ri­nin en gü­zel­le­ri. De­liş­men bir ye­şi­lin beze­di­ği yük­sek sırt­lar, ön­le­rin­de uza­nan Ak­de­niz'e ba­kı­yor­lar. Bu­ra­yı zi­ya­ret eden bir­çok dün­ya­ca ün­lü ya­zar da bu et­ki­le­yi­ci man­za­ra­la­ra ka­pıl­mış, met­hi­ye­ler yaz­mış­lar eser­le­rin­de. Ha­va­ala­nı, Baş­kan­lık Sa­ra­yı ve var­lık­lı ki­şi­le­rin ma­li­ka­ne­le­ri hep bu semt­te. Kar­ta­ca, şu ta­rih­te­ki meş­hur Han­ni­bal'in mem­le­ke­ti. Ro­ma­lı­la­rın yı­kıp üze­ri­ne in­cir ağa­cı dik­ti­ği, bir za­man­la­rın Fe­ni­ke baş­ken­ti an­tik Kar­ta­ca'nın ka­lın­tı­la­rı­nı et­raf­lı­ca gez­mek is­te­yen­le­rin bir gü­nü­nü al­dı­ğı­nı be­lirt­mek ge­re­ki­yor. Kar­ta­ca'da­ki Ro­ma ka­lın­tı­la­rı­na Ba­tı­lı­la­rın il­gi­si­ne kar­şı­lık biz Türk­le­rin il­gi­siz­lik­le­ri­ni, ken­di­mi­ze pek açık­la­ya­ma­sak da in­san gez­mek­ten ken­di­si­ni ala­mı­yor. TÜR­Kİ­YE AĞIR­LI­ĞI­NI KOY­MA­LI Ha­va­ala­nı der­ken, ye­ni in­şa edi­le­cek Tu­nus En­fid­ha Zi­ne El Abi­di­ne Ben Ali Ha­va­li­ma­nı ile Mo­nas­tır Ha­va­li­ma­nı'nın iş­let­me­si­ni kap­sa­yan iha­le­le­ri Türk şir­ke­ti TAV'ın ka­zan­dı­ğı­nı ha­tır­la­ta­lım. TAV ha­va­li­man­la­rı, ül­ke­de­ki en bü­yük ya­ban­cı ya­tı­rım­lar­dan bi­ri ola­rak 400 mil­yon eu­ro­luk bir be­del­le Tu­nus'un ül­ke­mi­ze olan ya­kın il­gi­si­nin de bir par­ça­sı. Baş­kent­te bir­kaç otel dı­şın­da yük­sek ya­pı gö­ze çarp­mı­yor. Ge­niş bul­var­la­rın et­ra­fın­da ge­nel­lik­le bah­çe­li ve dub­leks ev­ler sı­ra­lan­mak­ta. Ak­de­niz ik­li­mi­nin de te­si­riy­le şe­hir ol­duk­ça yo­ğun bir ye­şil­le ku­cak ku­ca­ğa. Araç tra­fi­ği ya­nın­da ya­ya­lar da unu­tul­ma­mış. Cad­de ke­nar­la­rı bo­yun­ca ge­niş Ar­na­vut kal­dı­rım­la­rı uza­nı­yor. Şe­hir ula­şı­mı oto­büs ve ha­fif met­ro sis­te­miy­le sağ­la­nı­yor. Tu­nus tra­fi­ği­nin önem­li bir kıs­mı­nı da tak­si­ler kar­şı­lı­yor. Bu­ra­da tak­si­ler bol ve ucuz. Ka­sım ayı­nın 7'sin­de Dev­let Baş­ka­nı Zeyn el- Abi­din Bin Ali'nin ik­ti­da­ra ge­li­şi­nin 21. yı­lı kut­lan­dı­ğı için cad­de ve so­kak­lar, bul­var­lar bo­yun­ca dev­let baş­ka­nı­nın dev pos­ter­le­ri ve söz­le­ri ile do­na­tıl­mış. Tu­nus'u üç asır yö­net­miş bir ül­ke ola­rak Tür­ki­ye'nin de bu­ra­da ağır­lı­ğı­nın his­se­dil­me­si ge­re­kir. Esa­sen ta­ri­hî ola­rak geç­miş ve Tu­nus in­sa­nın­da­ki Türk sem­pa­ti­si bu tip fa­ali­yet­ler için çok uy­gun bir ze­min oluş­tu­ru­yor. Ne ya­zık ki bu im­kân­lar Tür­ki­ye le­hi­ne ye­te­rin­ce de­ğer­len­di­ril­me­mek­te­dir. ME­DE­Nİ­YET­LER ME­Dİ­NA'DA Ül­ke­ye gi­den Türk tu­rist sa­de­ce 12 bin. Uza­yıp gi­den sa­hil­le­riy­le Ba­tı­lı çok sa­yı­da in­sa­nı cez­be­di­yor Tu­nus. Kar­ta­ca Ha­va­ala­nı mil­yon­lar­ca tu­ris­ti ağır­lı­yor her yıl. 10 mil­yon­luk nü­fu­sa sa­hip ül­ke­ye yıl­da 7 mil­yon tu­rist ge­li­yor. Baş­kent Tu­nus, Ham­ma­met, Ne­bil, Kay­re­van, Su­sa, Mat­ma­ta, Do­uz, Tu­zir, Cer­be ada­sı ve Bi­zar­te­si'yle tu­rizm ül­ke­si. Tu­nus'ta es­ki ve ye­ni şe­hir­ler hep bir ara­da. Şe­hir mer­ke­zi Me­di­na Tu­nus'un ru­hu, es­ki şeh­ri ifa­de edi­yor. Bu­ra­sı ma­ce­ra film­ler çek­mek için ide­al bir me­kan. Taş dö­şe­li da­ra­cık so­kak­lar, bir­bi­ri­ne aban­mış taş bi­na­lar, ke­mer­ler, la­bi­rent­ler. Bu ül­ke­yi üç asır bo­yun­ca ida­re eden Türk­le­rin yo­ğun ya­şa­dı­ğı böl­ge. Şe­hir mey­da­nın­da­ki Os­man­lı'dan kal­ma kü­çük sa­ray­la­rın dö­nüş­tü­ğü be­le­di­ye ve ba­kan­lık bi­na­la­rı­nı geç­tik­ten son­ra aşa­ğı­ya doğ­ru yü­rü­dü­ğü­nüz­de Me­di­na'ya ula­şır­sı­nız. Bu­ra­nın en önem­li özel­lik­le­rin­den bir ta­ra­fı ise Ab­dul­lah Ter­cü­ma­ni Haz­ret­le­ri­nin kab­ri­nin bu­lun­ma­sın­dan do­la­yı Si­di Ab­dul­lah ma­hal­le­si ola­rak anıl­ma­sı. Tu­nus ta­ri­hin­de Bey­lik dö­ne­mi di­ye anı­lan dev­rin Türk asıl­lı yö­ne­ti­ci­le­ri ai­le ef­rat­la­rıy­la bir­lik­te bu­ra­da med­fun... Tu­nus kül­tü­rü­nün bir­çok sa­ha­sı gi­bi bu alan­da­ki Os­man­lı et­ki­le­ri de araş­tı­rıl­ma­ya de­ğer. ES­NA­FIN İN­Dİ­RİM YA­RI­ŞI Me­di­na Çar­şı­sı bü­tü­nüy­le tu­ris­tik eş­ya sa­tan dük­kan­lar­dan iba­ret. Çar­şı­nın mer­ke­zin­de baş­ken­tin en es­ki ve ün­lü Zey­tu­ni­ye Ca­mi­si var. 8'in­ci yüz­yıl­da in­şa edil­miş. Za­ten es­ki ka­pa­lı çar­şı da ca­mi­nin et­ra­fı­na ku­ru­lu Ala­ca re­vak­la­rı ve iş­le­me özel­lik­le­riy­le En­dü­lüs mi­ma­ri­si­nin ti­pik bir ör­ne­ği. Bu mi­ma­ri­nin en ba­riz özel­lik­le­rin­den bi­ri­si ne­re­dey­se bir dai­re ge­niş­li­ğin­de­ki mi­na­re­ler. Ca­mi­nin he­men ya­nı ba­şın­da Mil­li Kü­tüp­ha­ne var. Şeh­rin ne­re­dey­se bü­tün ta­ri­hî ya­pı­la­rı Me­di­na'ya top­lan­mış. Ül­ke her yıl mil­yon­lar­ca tu­rist çek­mek­te. Bu yüz­den bu da­ra­cık so­kak­lar ka­pa­si­te­si­nin çok üze­rin­de bir in­san tra­fi­ği­ne sah­ne olu­yor. De­ve ma­ket­le­ri, kum­la­rın kris­ta­li­ze ol­ma­sıy­la olu­şan çöl gül­le­ri, ku­ru­tu­lup sa­tı­lan ba­zen el bü­yük­lü­ğün­de ak­rep­ler, en­ge­rek yı­lan­la­rı, İs­tan­bul'da­ki Ka­pa­lı­çar­şı­mı­zın kü­çül­tül­müş ha­li. Çok renk­li bir çar­şı. Çar­şı es­na­fı, si­zin ül­ke­ni­zi tah­min et­me­ye çalışarak dük­ka­nı­na çek­me­ye çabalı­yor. İl­gi­len­di­ği­niz bir eş­ya­ya bi­raz ya­kın­dan bak­mak is­ter­se­niz ve­ya fi­ya­tı­nı so­rar­sa­nız si­ze pa­zar­lık ede­ce­ği­niz bir fi­ya­tı tek­lif ede­ce­ği­ni unut­ma­yın. Sa­tı­cı­nın elin­den kur­tul­mak için si­zin tek­lif ede­ce­ği­niz fi­ya­ta ön­ce ra­zı ol­ma­ya­bi­lir, an­cak ge­ri dö­ne­rek dük­kan­dan dı­şa­rı­ya ata­ca­ğı­nız bir­kaç adım son­ra­sı ar­ka­nız­dan fi­yat in­di­rim­le­ri baş­la­ya­cak­tır. Ta ki si­zin tek­lif et­ti­ği­niz üç­te bir fi­ya­tı­na ka­dar dü­şe­bi­lir. Ak­de­niz'in sı­cak ve mavi gü­zel­li­ği Tu­nus bir Ku­zey Af­ri­ka ül­ke­si. Es­ki­le­rin ifa­de­siy­le Mağ­rip. Af­ri­ka; ama ül­ke ola­rak Av­ru­pa kı­ta­sı­na çok ya­kın. Sı­cak­lı­ğıy­la, mi­sa­fir­per­ver­li­ğiy­le, gü­zel­lik­le­riy­le ken­di­mi­zi ya­kın his­set­ti­ği­miz kar­deş ül­ke. Tu­nus, ay­nı adı ta­şı­yan ül­ke­nin baş­ken­ti. Tu­nus, bi­zim için yüz­yıl­lar­dan be­ri ata­la­rı­mız­la bir­lik­te uzun bir be­ra­ber­li­ğin bü­tün sı­cak­lı­ğı­nı ta­şı­yor. Ge­lin hep bir­lik­te bu kü­çük me­de­ni­yet­ler ül­ke­si­ni, ar­ka­da­şı­mız OSMAN SAĞIRLI'nın o ne­fis ka­re­le­riy­le keş­fe­de­lim... KA­PA­LI­ÇAR­ŞI TU­NUS'A TA­ŞIN­MIŞ Os­man­lı iz­le­ri­nin ha­kim ol­du­ğu Me­di­na Çar­şı­sı, İs­tan­bul'da­ki Ka­pa­lı­çar­şı­mı­zın kü­çül­tül­müş ha­li. Ren­ga­renk he­di­ye­lik ve süs eş­ya­la­rı­nın sa­tıl­dı­ğı çar­şı­da ge­le­nek­sel kı­ya­fet­ler bü­yük il­gi gö­rü­yor. Sİ­Dİ ABU SA­İD'DE EŞ­SİZ MAN­ZA­RA ­Si­di A­bu Sa­id, Ak­de­niz kı­yı­sın­da ve baş­ken­te 10 ki­lo­met­re u­zak­lık­ta bir sayfiye şehri. Ku­zey Af­ri­ka'ya has, in­sa­nı ez­me­yen yu­mu­şa­cık be­yaz mi­ma­ri, es­ki ev­ler, bo­yun­la­ra bir kol­ye gi­bi ta­kı­lan ya­se­min­ler, da­ra­cık so­kak­lar, du­var­la­rı sar­pa sar­mış pem­be çi­çek­li sar­ma­şık­lar ve pırıl pırıl bir deniz... En­dü­lüs u­su­lü ah­şap ay­rın­tı­la­rı ve süs­le­me­le­ri, ya­se­min ve be­gon­ya çi­çek­le­riy­le baş­tan çı­ka­ran bir gü­zel­lik. Sey­ret­mek de ay­rı bir ke­yif ve­ri­yor. Böl­ge­nin e­sas is­mi Sey­yid E­bu Sa­id. Bu­ra­da ev­le­rin ta­ma­mı ba­ba­dan ço­cuk­la­rı­na geç­miş. Şe­hir sa­kin­le­ri ev­le­ri­ni sat­mı­yor. Şeh­re is­mi­ni ver­di­ren ve 12. yüz­yıl­da ve­fat e­den Sey­yid E­bu Sa­id'in me­za­rı da es­ki şe­hir i­çin­de. Tu­nus­lu­lar is­mi da­ha da kı­salt­mış­lar ve sa­de­ce Si­di Bu Sa­id di­yor­lar. "LA POR­TE DE F­RAN­CE" ­Zey­tu­ni­ye'den a­şa­ğı­ya doğ­ru in­di­ği­niz za­man resmî binaları geçtikten sonra 1848 yı­lın­da in­şa e­di­len Ba­bü'l-­Bahr di­ğer a­dıy­la "La Por­te de F­ran­ce" F­ran­sız Ka­pı'sı­na u­la­şır­sı­nız. Ke­me­ri, Pa­ris'te­ki za­fer mey­da­nın­da­ki­nin ay­nı­sı! ­BAR­DO MÜ­ZE­Sİ'NDEKİ TARİH HAZİNESİ ­Dün­ya­ca ün­lü Bar­do Mo­za­ik Mü­ze­si, Kar­ta­ca dö­ne­min­den İs­la­mi­ye­tin hü­küm sür­dü­ğü dö­ne­me ka­dar, ül­ke­nin zen­gin ta­ri­hi­nin ner­dey­se her dö­ne­min­den ar­ke­o­lo­jik ka­lın­tı­la­ra ev sa­hip­li­ği ya­pı­yor. Ö­zel­lik­le de Ro­ma... YARIN: Deveyle çölde safari