Çil yavrusu!

2008 krizinin açtığı yaraları ne Amerika ne de Avrupa kapatabildi. Tam aksine pansuman tedbirlerle durum idare edildiği için, bugün kangren oldu. Kesip atmaktan başka çare yok, ama buna yanaşmıyorlar. ABD'nin kredi notu 94 yıl aradan sonra düştü, itibarı zedelendi, kategorisi bir kademe alta indi. Yani birinci ligden ikinci lige döndü. Avrupa Birliği sallanıyor. Yunanistan, İrlanda, Portekiz'den sora, İspanya, İtalya, Belçika, İngiltere ve Fransa topun ağzında. Dev bankaların ne kadar sorunlu ülkelere ait tahvil aldıkları bilinmiyor. Birdenbire ortaya, bankaların likidite problemi içinde olduğu gibi korkunç bir manzara çıkabiliyor. Fransızların ikinci bankası Sosyete General, İtalyan'ların en büyük bankası Unicredit ile Almanların lider bankası Commerzbank batmanın eşiğinde. ABD'den sonra Fransa'nın da 3 A olan kredi notu düşürülebilir. Bu ihtimal dünya borsalarının altını üstüne getirdi. Moody's ve Fitch'den Fransa'ya destek açıklamaları geldi, ama piyasa sakinleşmedi. Avrupa ise 'İkinci Büyük Depresyon' şeklinde bir riski taşıyor. Orada sorunlu ülkeler yangın boyutunda faiz ödemek zorunda, üstelik büyüyemiyorlar. Peki Avrupa batacak mı? İspanya ve İtalya gibi büyük ülkeler krize girerse, Euro Bölgesi çil yavrusu gibi dağılır. İşte bakın dün Asya'da bir banka, büyük Fransız bankalarının kredi kanalını kapatıp, 5 banka da gözden geçiriyor, haberi artıda seyreden borsaları bir anda dibe oturttu. Yatırımcılar olumsuz haberlere çok hassas. Bu yüzden hemen fiyatlanıyor. İspanya ve İtalya'nın kurtuluşu hızlı büyümesinde.. Ama günümüzde gelişmiş ülkeler bırakın büyümeyi mevcudu korumakta zorlanıyor. İspanya hükümeti banka ve konut sektörüne yardım yapmaya mecbur kaldı. Ama bu sefer borcun gayri safi yurtiçi hasılaya olan oranı %36'dan %60'a fırladı İspanya bugün AB tarafından kurtarılmak zorunda kalırsa, 400-500 milyar euro arasında bir kurtarma operasyonu gerekir ve bu da çok büyük bir rakam. Böyle bir kurtarma fonu yok. Baksanıza Yunanistan'a verilmek için üzerinde anlaşılan 156 milyar euro'luk paket bile hâlâ netleşmiş değil. Fransa'nın işi yaş... İtalya'da kamu borçluluk oranı %120 ile İspanya'yı ikiye katlıyor. Toplam borç 1.6 trilyon euro... 88 milyar euroluk kısmı 2011 içinde ödenecek... 2012 borcu 190 milyar euro. Son 10 yıldır büyüyemeyen İtalyan ekonomisi iflas bayrağını açmak üzere. (www.necmettinbatirel.com)