Barış alırım savaş satarım!
Trump ile Putin Alaska zirvesinde 4 yıldan beri devam eden Ukrayna-Rusya barışının temellerini attı... İki taraf 3 saat süren görüşme sonunda anlaşmanın ana hatları üzerinde mutabakat sağladı. ABD başkanı önce Ukrayna başkanı ile ardından AB liderleri ile uzun süren telefon görüşmeleri yaptı. Putin’in isteklerine karşı Ukrayna’ya güvenlik garantisi konusunda kesin destek sağlayacağını söyledi. Ama Ukrayna’nın NATO’ya girmesi söz konusu değil diyerek kapıyı kapattı. Hem Zelensky hem de AB liderleri verilen güvenceye ikna oldu. Anlaşmaya göre Moskova, Ukrayna’nın küçük bazı bölgelerinden çekilecek, Kiev ise doğudaki bazı topraklarından vazgeçecek. Donbass jeopolitik olarak bu bölgeler Rusya için büyük önem taşıyor: Kömür ve maden yataklarına sahip, bu nedenle çelik ve kimya endüstrisi için önemli bir merkez konumunda. Bu bölgeler ayrıca Moskova'nın 2014'te ilhak ettiği Kırım'a da bir kara köprüsü oluşturuyor; Ukrayna'nın şu anda Azak Denizi'ne erişimi de bulunmuyor.
Rusya artık silahlı çatışmaya girişmeyecek, bölge ülkeleri savaş tehdidinden kurtulacak. Cumhurbaşkanı Erdoğan uzlaşmayı, Alaska zirvesini çok olumlu olarak değerlendirdi. Ukrayna-Rusya savaşının bitmesi Türk şirketlerine derin bir nefes aldıracak ihracatta büyük artış yaşanacak. Ukrayna’nın yeniden inşası müteahhitlik şirketleri için yeni iş fırsatları sağlayacak... Rusya’ya yaptırımların sona ermesi Avrupa’da ekonomik güveni artırıp büyüme hızını canlandıracak böylece Trump’ın ek gümrük vergilerinin yükü sıfırlanacak, sonuçta Türkiye büyük fırsat yakalayacak... Rus gazının yeniden serbestçe satın alınacak olması Avrupa’da gaz fiyatlarını düşürecek. Bu durum en büyük ihracat pazarımız Avrupa olan Türkiye ekonomisini pozitif etkileyecek. JPMorgan, Ukrayna ile Rusya savaşının sona ermesinin başta Türkiye olmak üzere bölgedeki gelişmekte olan ekonomilerin para birimlerinin değer kazanacağını söylüyor.
Rusya pazarında faaliyet gösteren ve Borsa İstanbul’da işlem gören birçok Türk şirketi, 2022’de başlayan Ukrayna Savaşı ve buna bağlı yaptırımlardan doğrudan yara aldı. Şişecam’dan Enka’ya, Arçelik’e kadar dev şirketlerin yanı sıra pek çok orta büyüklükteki Türk üretici de Rusya’ya yaptırımlar nedeniyle kayba uğradı. Ancak bu şirketlerin hemen hemen tamamı yaptırımların sona ermesi ile eskisinden de hızlı operasyonlarına geri dönecek... Özellikle tekstil ve hazır giyimde Rusya pazarının eski günlere dönmesi büyük bir sıçramaya neden olacak... Savaş bittiğinde, bu süreçte ülkede mağaza boşluğunu dolduran Türk perakendeciler için de yeni bir dönem başlayacak. Barışın gelmesi sonrası Ukrayna’nın yeniden inşasının önümüzdeki dönemde Türk şirketleri için özellikle müteahhitlik alanında yeni fırsatlar sağlamasına da kesin gözle bakılıyor. Rusya’nın Ukrayna’yla savaşı yüzünden 4 yılda yüz binlerce insan öldü, 6 milyondan fazla Ukraynalı ülkesini terk etmek zorunda kaldı. Artık yaraları sarma zamanı geldi. Başından beri Rusya ile Ukrayna barışını destekleyen bu konuda tarafları defalarca buluşturan Türkiye, verdiği desteklerin karşılığını görecek.
Necmettin Batırel'in önceki yazıları...