2023'te işinizin yavaşlamaması için...

Belçika’da genç bir gurbetçi. Adı Yakup Yardımcı. Hem Belçika’da hem Türkiye’de birer yazılım şirketi var. Hem babaevi, hem de kendi evi Belçika’da. Çok çalışkan, çok üretken bir insan. Üç tane pırlanta gibi evladı var. Senede bir onları Türkiye’ye getiriyor. Kendisi ise birkaç ayda bir geliyor işleri için.

 

Çok gurbetçi tanıdım. Her yaştan, genç, yaşlı, kadın, erkek. Hatta nerede görsem de tanırım onları. Çünkü onların gözlerinde çocuksu bir hâl vardır kaç yaşında olurlarsa olsunlar. Gözlerinizin içine içine bakarlar konuşurken. Belki de benimle, yani Türkiye’den biriyle konuşurken öylelerdir, bilemiyorum.

 

Yakup da öyle. Sık sık yaşlandık, yaşlanıyoruz dese de daha 40’ına varmamıştır. Ara sıra takılırım ona. Bu akşam da öyle yaptım. “Unuttun bizi” yazdım.

 

Bir video gönderdi. Arkada bir fon müziği. Çalan şarkı şu: “Beni köyümün yağmurlarında yıkasınlar. Baş ucumda biten yediverenleri ah âşıklar koklasınlar”.

 

Biraz şarkıyı dinletip şöyle dedi Yakup, “Abi başımıza neler geleceğini bilemeyiz, ne maceralar göreceğiz bu hayatta, nereden nereye göç edeceğimiz belli değil ama tek bir şey belli, o da gömüleceğimiz toprak. Dedemizin, ninemizin dizinin dibine gömüleceğiz, köyümüze… Toprağımıza döneceğiz, kesin olan bir tek bu. Ne güzel değil mi? Günün sonunda nerede olacağımız belli.”

 

Yakup’un sözlerini bir kere dinleyebildim. Üst üste hem gurbetin mahzunluğunu, hem memleket hasretini, hem üç çocuk babası Yakup’un çocuksu bakışlarını koyunca bir kere daha dinleyemedim, çok duygulandırdı beni.

 

Bugün Yakup’u yazmayacaktım. Ama değil mi ki yeni bir yıla giriyoruz. Değil mi ki hiçbirimiz bilmiyoruz bu yılın bize neler getireceğini. Yakup’un sözlerine varıyoruz dönüp dolaşıp.

 

2023’te kimin nerede olacağı, nerelere gideceği bilinmez. Bildiğimiz tek şey madde hâlimizin son gideceği yer, yani köyümüzün toprağı, bir de mana hâlimizin gideceği yer. O da Rabbimizin yanı.

 

İşte bu yüzden çok da takmayın, 2023’te çok kritik olan aklınıza gelebilecek ne kadar çok şey varsa bilin ki hiçbiri o kadar da kritik değil.

Malum, seçim yılına giriyoruz, hem de önce genel, sonra da yerel olmak üzere plana göre gidilirse iki yılda iki seçim. Seçim demek iş dünyasının metabolizmasının bozulması demek malum.

 

Üç ay kala her şeyin “Hele şu seçim bir geçsin” diye ötelenmeye başlaması fena hâlde sinirleri yıpratacak.

 

Peki memleketin esnafı, tüccarı olarak seçim sath-ı mailine girerken nasıl pozisyon alalım?

 

- Mümkünse krediye, borca girmeden, çok açılmadan, masrafları kısarak önümüzdeki aylarda olabilecek kum fırtınalarına hazırlıklı olmakta fayda var.

 

- İşler sakinleyebilir, hatta seçim sürecinde iyiden iyiye sakinleyebilir, stres olmayalım, moral bozmayalım, yanlış kararlar vermeyelim.

 

- Stres zamanları en çok görülen hatalar ani işten çıkarmalar, ani iş yeri adresi değiştirmeler. Astarı yüzünden pahalıya gelen bu iki eylemin ciddi zorlukları ve öngörülemez sıkıntıları var. Hele hele bir iş yeri için adres değiştirmek çok sıkıntılı bir iş.

 

-  Sorumlu olduklarımızla, (çalışanlarımızla, tedarikçilerimizle ve aile fertlerimizle) açık iletişimde olalım, varsa sorun ve sıkıntılarımızı belli bir oranda paylaşalım, bir miktar bilsinler ki sorunun değil çözümün bir parçası olabilsinler.

 

- Sakin dönemlerde içe dönmek iyidir. Makine aralıksız çalışırken bakımı yapmak zordur, arada durdurup dinlendirmek, bakımını temizliğini yapmak gibi siz de işletmenizi biraz dinlendirip, bakımını, temizliğini yapabilirsiniz.

 

- Yine bir içe dönüş de şu olabilir, debdebeli zamanlarda ne iş yapıyoruz, niye yapıyoruz, kârlılığımız nedir, kârda mıyız zararda mıyız diye hesap kitap yapmak zor. Oturup iş modelinizi çalışabilirsiniz. Eski alışkanlıklar şirketi yönetiyor olabilir, kontrol etmekte fayda olabilir.

 

- Sakinlikten faydalanıp kullandığımız teknolojileri gözden geçirebiliriz, örneğin CRM ve ERP yazılımlarını kullanıyor muyuz? Verim alıyor muyuz? Rakiplerimize göre teknolojik olarak geride miyiz?

 

- Sosyal medyayı etkin kullanabiliyor muyuz? Şirketimizin Youtube kanalı var mı? Ürünlerimizi tanıtıyor muyuz? Instagram hesabımız etkin mi? Web sitemiz iyi mi? Arama motorlarında sıralamalarda nerelerdeyiz? Pazar yerlerinde var mı? Bütün bunları iyice çalışmak gerekir.

 

Aslında bunlar durağanlık, sakinlik başlamadan önce yapılması gerekenler. Yapmalıyız ki herkes için durağan zaman geldiğinde sizde işler daha az zayıflasın, hatta zayıflamasın.