Bayramda damaklarımız şenlenecek
Bayram yaklaşıyor. Herkes kendince hazırlanıyor bu güzel günlere. Kimine göre aile, akraba, eş, dost ziyareti, kimine göre tatil, seyahat, şehirden kaçış. Çocuklar için yeni giysiler, hediyeler, kimi çocuklar içinse belki birkaç kuruş. Harçlık bazen bir iki şeker. Ben de bir bayram yazısı yazmak için oturdum bilgisayarımın başına. Ramazan Bayramı, bir ay boyunca oruç tutarak Allah'ın rızasını kazanmaktan doğan sevincin ifadesidir. Amaçları arasında dargın olanları barıştırmak, kırgın olanları birbiriyle kaynaştırmak, dost ve akrabalık duygularını güçlendirmek de vardır. Evlerdeki kutlamalar Türk adetlerine uygun şekilde, yaşlıların ziyareti ile başlar. Sevgi ve şevkatin en güzel gösterisidir bu. Senede bir kere de olsa, ailemin yakın uzak sık sık göremediğim fertleriyle buluşmak, bayramlaşmak sevinçli, mutlu bir olaydır. Hatta bazen "Ne olur, daha sık bayramlar olsa" derim. Arada Kurban Bayramı da var. Ama Ramazan Bayramı daha çok öne çıkan, ritüeline daha çok uyulan bir bayram. OSMANLIDA BAYRAM TÖRENLERİ Bayram törenleri ile ilgili araştırmamda, değerli tarihçimiz Feridun Fazıl Tülbentçi'nin bir eserinde anlattığı Osmanlıdaki bayram törenlerini kısmen aktarmak istiyorum. "Bayram, Osmanlı İmparatorluğu'nun saray ve devlet teşkilâtında pek önemli bir yer işgal ederdi. Osmanlı sarayında cülüs bittikten sonra en ehemmiyetli merasim, o zamanki tâbiriyle İyd-i Fıtır ve Kurban Bayramında olanı idi. Tören, bayramdan bir gün önce sarayın Alay Meydanı adı verilen ikinci avlusunda başlardı. Buna Arife Divanı veya Arife Muayedesi denilirdi. Mehterhane çalar, dualar okunur, alkışlar yapılırdı. Padişahın bayramı, teşrifat sırasına göre tebrik edilirdi. Bayramın birinci günü ise, tören çok daha şatafatlı olurdu. Bayram gecesi, gece yarısından itibaren sarayın dış kapısı açılır, teşrifata dâhil olup tebrik merasimine iştirak edecekler gelmeye başlardı. Sabah olurken Şeyhülislam ve en sonra da Vezir-i âzam gelirlerdi. Merasim bir hayli uzun sürer, mehterhane çalar, toplar atılırdı. Saraydaki muayede bittikten sonra padişah büyük bir alayla Ayasofya veyahut Sultan Ahmet Camii'ne giderek bayram namazını eda ederlerdi". BAYRAMA ÖZEL HAZIRLIK Ramazan Bayramına halkımız da büyük bir heyecanla hazırlanırdı. Ramazanın ikinci yarısından sonra başta çocuklar olmak üzere bayramlık ayakkabı, elbise, çamaşır satın alınırdı. Özellikle çocuklar baştan ayağa yeniden giydirilir, yakın akraba ve dostların çocukları da unutulmazdı. Ramazan Bayramına şeker bayramı denilmesinde esas sebep bayram mutfağının temelinin şeker ve tatlı ikramına dayanır olmasıdır. Tatlılar genellikle evde yapılan hamur işleridir. Bunlar arasında en yaygın olanları baklava, kadayıf, hurma tatlısı vb.'dir. Bunların yanında özellikle bayram günleri tüketilen yemekler de şunlardır: Tavuk suyuna çorba, etli pilav, keşkek, börek çeşitleri. Anadolu'nun her yöresinde yerleşmiş, geleneksel, klasik bayram tatlılarımız var. Ben bu kez bir komşu Müslüman ülkeden Üsküp'ten bir tatlı tarifi vermek istiyorum. Yapımı kolay, lezzetli, bayram ziyaretçilerine rahatlıkla ikram edebilirsiniz. Bayramınızı bu haftadan kutluyorum. Gelecek hafta, yazımın yayınlanacağı çarşamba günü bayramın ikinci günü olacağından ben bayram kutlamamı önceden yapmak istiyorum. Bütün okurlarımın Ramazan Bayramının sağlık, huzur, neş'e ve lezzet içinde geçmesini temenni ediyorum. SAMAKOF TATLISI Malzeme: > 4 yumurta > 200 gr. margarin > 2 bardak normal un > 1 paket kabartma tozu > 500 gr. süt Şerbet: > 4 bardak şeker > 3 bardak su 200 gr. yağ kızdırılıp, süt ilave edilir. İkisi beraber kaynatılır. Kaynayan süte un ilave edilip tahta kaşıkla çevrilir ve hamur haline getirilir. Bir parça margarin hamura atılıp ateşte birkaç defa çevrilir. Hamur ılıyınca yumurtalar yedirilip elle şekil verilir ve tepsiye dizilir. Tepsi fırına verilip çıkarıldıktan sonra 4 bardak şeker ile 3 bardak su kaynatılıp (ılık ya da sıcak) tatlının üzerine dökülür. Üsküp Göçmenlerinin Geleneksel Tatlıları- Kübra Kutal