Trakya'nın lezzeti Şarköy yemekleri
Bundan 15 sene önce Şarköy denildiğinde ilk aklıma gelen Marmara Denizi kenarındaki, sakin, bağlık, bahçelik ufak bir kasaba idi. Geçen hafta iki günlük ziyaretimde her şeyin ne kadar değiştiğine şahit oldum. Tekirdağ'a bağlı ilçenin son sayıma göre nüfusu, 30.000 civarında. Ancak, yazın, söylenene göre, deniz mevsimi ile birlikte tatilcilerin gelmesi, bu rakamı 150.000 hatta 200.000'e çıkarıyormuş. İlçede biri merkezde, diğerleri kasaba olmak üzere 3 belediye (Hoşköy, Mürefte) teşkilatı var. Plajları mavi bayraklı, ayrıca Türkiye'nin birinci, dünyanın onikinci en uzun kumsalına sahip. Arkeolojik kazılarda çok eskilere, M.Ö. 6000-3000'li yıllara dayanan bir yerleşim yeri olduğu tespit edilmiş. Tarihine kısaca göz atarsak: M.Ö. 750-770 yılları arası Yunanlılar, M.Ö. 168 ila M.S. 395 arasında Romalılar bölgeye hakim olur. Daha sonra 1000 yıla yakın Bizans idaresinde kalır. Sultan l. Murat zamanında 1362'de Osmanlı topraklarına katılır. Birinci dünya şavaşında önce Bulgarlar, daha sonra Yunanlılar tarafından işgal edilen Şarköy'ün, 17 Kasım 1922 kurtuluş günüdür. Tekirdağ'dan sonra denize doğru ayrılan yol, bodur ormanlarla kaplı. Yolculuk boyunca hava güneşli ise açık pencereden temiz havayı ve denizin iyot kokusunu içinize çekiyorsunuz. Üzüm bağları, zeytin ağaçları birbirini takip ediyor. Şarköy'de görmeye değer bir başka güzellik ise eskiden kalan, ne yazık sayıları gittikçe azalan taş binalar. Bu kültürel değerleri korumak için halen Belediye'nin çalışmaları bulunmakta. KADINLARDAN YEMEK TARİFİ İki gün boyunca Şarköy'lülerle kaynaştım. Sohbet ettim. Son olarak gittiğim bir kafede rafta kitabımı görmek beni çok heyecanlandırdı. 2008 yılında hazırladığım "Trakya Lezzetleri -Şarköy Sofrası" adlı kitabımı Şarköylüler için yapmıştım. Kitap çalışmalarını o senelerde Şarköy Kaymakamı olan Mümin Heybet ve onun kurduğu Yöresel Yemekler Araştırma Komisyonunu ile birlikte yürüttük. Sanıyorum Türkiye'de bu tip bir yemek kitabı ilk defa yapıldı. Kitapta yer alan kişiler, genelde yaşlı, uzun yıllardır Şarköy'de oturan yerli halk. Bence kitabın formatı ortak çalışmanın güzel bir örneği. İçinde Şarköy'de ya da köylerinde oturan kadınlardan alınan yemek tarifleri var. Yemeğin tarifinin hemen yanında, tarifi veren kişinin kısa hayat hikâyesi ve resmi de bulunuyor. Yani kitabın yazarı Şarköy'lü kadınlar oluyor. Bu da çok anlamlı, çok değerli... Kitabın şu an nerede satıldığını bilmiyorum. Ancak bir arkadaşımın ricası üzerine Belediye'den özel olarak temin edebildim. Kitap 8 kısımdan oluşuyor: Çorbalar, sebze yemekleri, et yemekleri, balıklar, hamur işleri, zeytinyağlılar, tatlılar ve kış hazırlıkları. BAHARATLI KARIŞIMIN TADI 113 yemek ve tatlı, ayrıca erişte, turşu, pekmez, reçel, yufka gibi kış hazırlıklarından tam 23 çeşit tarif açıklamalı anlatılmış. Kitap çalışmaları dolayısıyla Şarköy'de bulunduğum günlerde, bana ikram edilen ve çok beğendiğim bir baharat karışımdan bahsetmek istiyorum. Adı: Teke peyniri. Ama peynirle uzaktan yakından ilgisi yok. Önüme gelen çukur kap içinde renkli, öğütülmüş otlar karışımına önce hayretle baktım. Gaziantep'in "Zahter"ini andıran kokulu bir karışım. İçindekiler, yörenin ağzıyla "Çublika" denilen bir cins yerel kekik. Kurutuluyor ve mermer dibeklerde susam, badem, ceviz, kurutulmuş kırmızı biber, kuru nane, patlamış mısır ve tuz ile birlikte dövülüyor. Şarköy'lüler sabah dediler ama, ben günün her saati yiyebiliyorum. Bir dilim kızarmış ekmeği önce sızma zeytinyağına batırıp, sonra üzerine bolca "Keçi peyniri" serpin. Bana hak vereceksiniz. Tadı, kokusu muhteşem. Sizlere kitaptan ilginç bulduğum iki yemek tarifi vereceğim. Birincisi, Şarköy'lü Seyhan Çiftçi'den alınmış bir tarif: Karnıyarık böreği. İkinci tarif, Şarköy'e bağlı Palamut Köyü'nden Saniye Teyze ( Akçakoç) dan alınmış: Topka. Çok kolay, hemen her hanede çayın yanına yapılan bir hamur işi. Afiyet olsun. KARNIYARIK BÖREĞİ Malzemeler: > 3 adet yufka > 2 su bardağı yoğurt > Yarım paket margarin > Yarım su bardağı sıvı yağ > 2 adet domates > 2 adet yeşil biber > 1/2 kg ekşimik > 1 demet maydanoz > 100 gr kaşar veya beyaz peynir > 1 yumurta Yapılışı: Margarini eritin, yoğurtla ve sıvı yağla birlikte çırpın. Her üç yufka arasına bu karşımdan sürün. Yufkaları üst üste koyup sigara böreği saracak şekilde kesin. İçine ekşimik ve maydanoz karşımı koyun, sigara böreği gibi sarın. Sonra ortasından karnıyarık gibi yarıp, kesilen bölüme bu kez doğranmış domates, biber ve peyniri yerleştirin. Üzerine yumurta sürüp fırında kızartın. TOPKA Malzeme: > 1 kg un > Bir çimdik tuz > 1/2 çorba kaşığı pak maya > Tuz ve kızartmak için yağ Yapılışı: Un suyla boza kıvamında yoğrulur, maya eklenir. Mayalanınca kaşıkla alıp kızgın yağda kızartılır. Arzu edilirse üzerine şeker, bal eklenerek de yenilebilir.