Çorumlunun yaptığını herkes yapamaz
Şu meşhur sözü hatırlatmak istiyorum: “SENİN YAPTIĞINI ÇORUMLU YAPMAZ” niye söylenmiştir bilemem; ama Çorumlular kıvrak zekâları ile bu söze karşı şahane bir söz bulmuşlar. ÇORUMLUNUN YAPTIĞINI HERKES YAPAMAZ.
Anadolu medeniyetlerinin en kadim halkı Hititlerin başkenti, Karadeniz Bölgesi’nin İç Anadolu’ya açılan kapısı Çorum. Anadolu kültür mozaiği içerisinde eşsiz bir konuma sahip. UNESCO tarafından Dünya Kültür Mirası Listesi’ne alınmış ülkemizdeki dokuz değerden biri. Çorum bölgesi, tarihî ve kültürel açıdan günümüzden 7.000 bin yıl öncesine kadar uzanan bir geçmişe sahip. Bölgede sırasıyla KALKOLİTİK (TAŞ), ESKİ TUNÇ ÇAĞI, ASUR Ticaret Kolonileri, HİTİT, FRİG, HELENİSTİK, GALAT, ROMA, BİZANS, SELÇUKLU VE OSMANLI dönemlerine ait eserlere rastlanır. Hitit uygarlığı en az Mısır uygarlığı kadar eski ve zengin bir uygarlık. Eski ticaret ve göç yollarını buluşturan yol. Uçsuz bucaksız pirinç tarlaları, Kunduz Ormanlarının göz kamaştıran güzelliği ve Kızılırmak’ın ufka doğru kaybolup giden etkileyici kıvrımları.
Mutfak denilince elbette ilk akla gelenler İSKİLİP PİLAVI (CA DOLMASI). Ama pilav deyip geçmek ne mümkün. Çorum’un İskilip ilçesinde; Deveci ve Köse Dağı eteklerindeki köylerde yapılan pilavını SİRKELİ CACIK ile yemeden ve benim için ülkemizin en özel peyniri yöreye özgü koyun, keçi, inek ve manda sütlerinin karışımıyla yağı alınmamış sütten koyun derisine basılmış KARGI TULUMUnu sıcak lavaş ile kahvaltılarınıza konuk etmeden göçmemek lazım derim bu dünyadan. Diğer taraftan ÇİĞDEM AŞI, PASTIRMALI MADIMAK, YUMURTALI SİRKEN, KARAÇUVAL HELVASI, YANUÇ gibi daha onlarca yöresel lezzetleri deneme fırsatı sunar ÇORUM.
LEZZETLERİ KEŞFİ BEKLİYOR
Leblebi denilince ülkemizde akla gelen ilk şehir. Leziz leblebisiyle ünlü olan kent, bilinen yemeklerin yanı sıra keşfedilmeyi bekleyen ve çok da bilinmeyen yöresel yemekleriyle de dikkate alınması gereken bir mutfak kültürünü yaşatmaya devam ediyor. Geçmişten günümüze geleneksel mutfağını en güzel şekilde koruyan ve gelecek nesillere aktaran şehirler arasında kesinlikle Çorum özel bir yerde bulunuyor.
Çorum’u gezip görmeyi planlayanlar, bu gezileri esnasında şehrin en meşhur lezzetlerini de unutmamalı. Çorum’un beşlisi olarak adlandırılan özellikle düğün ve nişanlarda misafirlere ikram edilen DÜĞÜN ÇORBASI, YAHNİ, PİLAV, SU BÖREĞİ VE BAKLAVA şehrin en meşhur ve bölgenin kültürünü en iyi şekilde yansıtan beğenilen lezzetleri. Bu arada aklımda iken Çorum’da DÖNER değil "KES" yersiniz.
Çorum’da 1,5 metre genişliği ile ‘DÜNYANIN EN DAR SOKAĞI’ olarak tanıtılan 30 metre uzunluğundaki ‘DİKİCİLER SOKAĞI’ ve çok uzun yıllar önce keşfetmekten çok ama çok mutlu olduğum ‘KÂTİPLER KONAĞI’ ve muhteşem lezzetleri mutlaka denenmeli. Bir dönem İskilip’te yaşayan ünlü ressamın sözleriyle bu haftaki yazıyı sonlandıralım.
“Aşk gelicek cümle eksikler biter, gül gülistan olur virane, samanlık seyran kabul.
Hâl ü keyfiyet bu merkezdeyken, sevmek bu dünyayı çerden çöpten, sevmek bir zerresin ziyan etmeden
Sevmek durup dinlenmeden sevmek mümkün müdür ey dost mümkün müdür?
Sevmek bu dünyayı çerden çöpten, sevmek bu dünyayı kiriyle, pasıyla, severek çekmek şu nefesi oğul
Severek üflemek, sevmek durup dinlenmeden sevmek, seve seve yağma etmek bu canı
Mümkün müdür oğul mümkün müdür?”
Bedri Rahmi Eyüboğlu
ÇORUM biliyorum ki çoğumuzun seyahat listesinde bayağı bir gerilerde; ama kesinlikle haksızlık ediyoruz. ÇORUM; GEZMEK, GÖRMEK, TATMAK, BİLGİLENMEK adına ülkemizin en değerli on şehrinden birisidir. Eğer hâlâ gitmediyseniz çok şey kaçırmışsınız demektir.
Bu arada “Dünyanın merkezi Çorum” esprileri yıllar geçse de hep duyacağımız bir efsane; ama ‘İnanmayan ölçsün’ demiş Çorumlular.
Ne dersiniz deneyelim mi?
