Aşı konusundaki kafa karışıklığı

Covid-19 hayatımıza girdiğinden beri çaresinin ne olacağını da konuşup durduk. Virüs olduğu için de çarenin aşı olduğunu konunun uzmanları dile getirdiler.

Nitekim aşılar bulundu ve hayatımıza girdi. BioNTech, Moderna, Johnson@Johnson, Astrazeneca, Sinovac, Sputnik V...

İlk başta iki doz olunca aşıların virüsü yenmede yeterli olacağı söylendi. Batı, etkinliği yüzde 90 olmasına rağmen Sinovac’a onay vermedi. Sputnik V’i çok az ülke onayladı. Astrazeneca çoğu Batı ülkesinde yasaklandı. İngiltere AB’den çıktığı ve BioNTech’in önünü açmak için mi yaptılar bunu bilmiyoruz.

Ocak ayından itibaren aşılama başladı. Özellikle İsrail, İngiltere, ABD aşı konusunda başarılı oldular. Mayısa kadar bu ülkeler bayağı yol aldılar.

Ancak İngiltere’de son 10 gündür vakalar artmaya başladı. Dün 20 binden fazla vaka vardı. Aynı şekilde İsrail’de de vakalar arttı. Niye bu kadar sert deyince iki cevap öne sürülüyor: 1- Aşıların etkisi 6 ay. Üçüncü doz olunması lazım. 2- Delta varyantı çok sert bir tür ve öldürücü etkiye sahip...

Hafta sonu pazar günü Londra’da hem Wimbledon Tenis Turnuvası Finali vardı hem de Euro 2020 Finali. Kortlar, statlar ağzına kadar doluydu. Madem aşı 6 ay sonra etkisini kaybediyor, bu kadar seyirciye neden müsaade edildi? Madem Delta varyantı bu kadar öldürücü neden tedbir alınmıyor?..

İspanya’da gece kulüpleri kapatıldı. Hollanda kapandı. Yunanistan’da feribotlara Covid dönemi kuralları getirildi. Avrupa’nın çoğu aşılamada daha yeni yol aldı. Yani ekim-kasım gibi üçüncü doz uygulanmazsa virüs Avrupa’yı gene kasıp kavuracak...

Peki bizdeki aşıyla ilgili genel durum ne? 65 yaş üstünün yüzde 25’i aşı olmadı. 55-65 yaş arasının yüzde 38’i aşı olmadı. 30-55 yaşın aşı ortalaması iyi. Özellikle Güneydoğu’da kısırlık ya da başka sebeplerden ötürü aşı oranı çok düşük.

Ama bizde de kafa karıştırıcı durumlar oldu. İki doz yeter dendi. Birinci dozla ikincisi arasındaki süre 28 gündü. Sonra BioNTech için ikinci doz 6-8 hafta arası dendi. Sonra tekrar 4 hafta dendi.

Peşinden Covid geçirenler için ikinci doza gerek yok dendi. Ama seyahat için mecburi denince gene ikinci doz uygulanabilir dendi... Tam bir kafa karışıklığı. Bir aşının birinci ve ikinci dozu arasındaki süre dünyanın her yerinden aynıdır. Almanya’da 4 haftaysa bizde de öyle olmalı. Mesela Almanya’da Covid geçirenlere ikinci doz BioNTech gerekmez deniyor mu?

Başka kafa karışıklıkları da var. Aşılar varyantlara etkilidir, dendi. Hatta ben, “Deneyler ne zaman yapıldı?” diye TGRT Haber’de “Cem Küçük’le Günaydın Türkiye”de uzmanlara da sordum...

Şimdi varyantlara aşı etkilidir, diyenlere şunu sormak istiyorum:

Daha başka sorular da var ama bu kadar yeter. Ben aşı taraftarıyım. Bunu hep söyledim. Ne var ki bu kadar kafa karıştırıcı aşı açıklaması olursa birileri de aşı olmaz. İnsanları ikna etmek gerekir. Avrupa belli konularda ikna edemediği için sinema, tiyatro, maç gibi organizasyonlara aşı olmayanları almıyorlar. Daha sert tedbirler de düşünüyorlar.

Aşı olmayana zorlama olmaz. Hasta hakları diye bir şey var. Zorla tedavi olmaz. Belli ki virüs hâlâ tam çözülebilmiş değil. Sonbahar kışa doğru virüsün ne olduğunu ve aşıların etkisini daha iyi anlayacağız...